Woensdag 22 April 2020 KYK OP VIR DIE STERREREËN Suiwel vra vrystelling HYS JOU VLAG Die Lyrides-meteoorreën het gisteraand sy piek bereik, alhoewel dit nog tot Saterdag 25 April sigbaar sal wees. Dit van wet TEEN COVID-19 is die eerste beduidende meteoorreën vir die jaar waartydens tussen 10 en 20 meteore per uur gesien sal kan word. Nog ’n voordeel is dat dit tans donkermaan is, wat sal help om die verskietende sterre beter te kan sien. Volgens die › Elvira Hattingh Ons versoek mense om tuis Bronberg-weerstasie in Pretoria moet ’n mens vanaf ’n donker plek in ’n noord-noord-oostelike rigting na die Lyra- en by die werk seker te maak sterrebeeld kyk om dit te kan sien. Die meteoorreën, wat in April en Junie voorkom, word veroorsaak deur stukkies van Die Namibiese Mededingings- die Namibiese vlag wapper in komeet-Thatcher (komeet C/1861 G1 Thatcher) wat agtergebly het en uitbrand. FOTO PIXABAY.COM kommissie (NCC) soek eenheid teen die coronavirus. insette vanaf die publiek Stuur WhatsApp video’s na » PDM, LPM sien rooi oor partytjie voor 30 April oor of ’n suiwel- 0811 7000 10. skema, wat plaaslike melk- Geingob spring produksie moet steun, toe- IN VANDAG vervolging vry gelaat kan word. SE KOERANT Dit volg nadat ’n aansoek by die kommisie ingedien is om ’n LESERSFOTO’S skema van stapel te stuur waar handelaars ’n sekere persentasie BLADSY suiwelprodukte vrywillig eers plaaslik verkry, voor die tekort 8 van die buiteland ingevoer word. Namibia Dairies, FLM Die stof wat op Swapo se 60ste Norman Tjombe tydens die inperking.” Fruits & Vegetables, CIC- verjaardagverrigtinge gevolg Shikwambi sê die klaers is me. verspreiders asook handelaars het, het steeds nie gaan lê nie. WINDHOEKSE PROKUREUR soos Choppies Supermarkets Utaara Mootu van die LPM en Namibia, Pick n Pay Namibia en › Denver Kisting “Watse soort boodskap mnr. Manuel Ngaringombe van die Spar Namibia het die aansoek stuur jy aan iemand PDM. ingedien. Komm. Joseph Shikongo, die wat in ’n sinkhuis in Die aansoekers meen so ’n polisiebevelvoerder van die Havana gehok sit en nie “Die verdagtes in die saak is die skema sal help dat plaaslike Khomasstreek, het gister eens tans sy brood kan beamptes van Swapo wat glo byeen- produsente voordeel daaruit geswyg oor die vordering van klagte verdien nie, maar julle gekom het om Swapo se 60ste be- kan trek wanneer Namibië wat twee opposisiepartye teen Swa- eet koek en dans?” staansjaar te herdenk, onder meer die se verbruik tot in 2027 na po-leiers aanhangig gemaak het. president (Geingob), die visepresi- verwagting met 4,3 miljoen der, adj.komm. Kauna Shikwambi, dent (mnr. Nangolo Mbumba), die liter groei. Dit kan ’n bykomen- Dít kom nadat leiers van die amp- het Maandagaand dié verwikkeling sekretaris-generaal van Swapo (me. de inkomste van N$800 miljoen telike opposisie, die Popular Demo- bevestig. Sophia Shaningwa), die eerste minis- beteken. cratic Movement (PDM) en die Land- ter (me. Saara Kuugongelwa-Amad- less People’s Movement (LPM), laat Sy sê: “Daar word beweer die hila), me. Netumbo Nandi-Ndait- PRODUSENTE Maandag strafregtelike klagte teen verdagtes het ’n openbare saam- wah (die adjunk- eerste minister), onder meer pres. Hage Geingob aan- trek gefasiliteer, aangehits of gereël oudpres. (Hifikepunye) Pohamba, Intussen het mnr. Kokkie hangig gemaak het oor Swapo se 60ste (die oudpolitikus) mnr. Ben Amathila, Adriaanse, die Suiwel- verjaardagpartytjie Sondagmiddag in prof. Peter Katjavivi (die speaker), produsentevereniging (SPV) se die hoofstad. die Ndilimani Cultural Group, ’n voorsitter, gister aan Republi- aantal oorlogveterane en lede van kein gesê plaaslike suiwelprodu- Die nasionale polisiewoordvoer- die media.” sente trek tans baie swaar, met voerkoste wat onuithoudbaar NA BL. 2 duur raak. Adriaanse sê die afgelope maande het nog twee van die land se handjie vol suiwelprodu- sente uit die bedryf getree. Dit tesame met die feit dat die inperking beteken produsente kan nie meer plaaslik brouers- graan vir voer aankoop nie, lei daartoe dat heelwat minder melk geproduseer word. “As ons produsente nou tot niet gaan, sal ons nooit weer kan opstaan nie. “Dit is egter moeilik om produ- sente positief te hou,” het hy gesê. Adriaanse meen produsente beskik oor die kapasiteit om in die land se vraag na suiwel- produkte te voorsien, maar dat besondere hoë voerkoste ver- oorsaak dat produsente sukkel om wins te toon. NA BL. 2 WEBWERFKODE DM0202000359801 4294 Laai die MyInfo-toep af vir die jongste nuus. ISSN 1560-9448 JAARGANG 43 NO. 95 Nuus 2-5 | Die Mark 9 | Praat Saam 10 | Sport 12 BESOEK ONS AANLYN BY WWW.REPUBLIKEIN.COM.NA

2 NUUS Republikein Woensdag 22 April 2020 KONTAKPERSONE GENL. MURTALA MUHAMMEDRYLAAN. POSBUS 3436, WINDHOEK WEER VOORUITSIGTE TEL: 061 297 2000; FAKS: 061 223 721 ISSN 1560-9448 BINNELAND: Sonnig en warm in die noord- WINDHOEK 16° 26° oostelike en verre noordelike streke, elders RUNDU 16° 32° REDAKTEUR NUUSREDAKTEUR SPORTNUUS gedeeltelik bewolkte, maar baie warm weer. OSHAKATI 19° 32° Geïsoleerde donderbuie word in die Noord- GOBABIS 18° 29° Dani Booysen Ronelle Rademeyer Andrew Poolman weste, Weste, hoogliggende sentrale gebie- MARIENTAL 20° 32° 081 129 3781 / 061 297 2038 081 127 8159 / 061 297 2114 081 247 2837 / 061 297 2011 de en die Suide verwag. KEETMANSHOOP 19° 34° [email protected] [email protected] [email protected] KUS: Gedeeltelik bewolk en warm met reën- WALVISBAAI 20° 27° buie en donderbuie oor die sentrale en LUANDA 21° 32° BEMARKINGSKOÖRDINEERDER SWAKOPMUND OSHAKATI VERKOPE EN AFLEWERING suidelike kus. JOHANNESBURG 10° 23° Hennie Geldenhuys Otis Finck 081 299 1211 Tel: 065 222 907 Ettienne Kotze 081 244 0928 GETYE BY WALVISBAAI: L: 06:44 H: 13:04 KAAPSTAD 11° 22° 061 297 2201 [email protected] Faks: 065 222 898 L: 19:02 [email protected] [email protected] [email protected] Faks: 064 403 451 Tel: 061 297 2171 E-POS: [email protected] ’n Publikasie van NAMIBIA MEDIA HOLDINGS (Pty)Ltd, gedruk deur NEWSPRINT NAMIBIA (Pty)Ltd. » Namibiese media Afrika se vryste Suiwel vra vrystelling van wet Spioenasiesaak, Fishrot VAN BL. 1 welskema sal plaaslike produksie stag- slaan slag vir mediavryheid “Voer is tans meer as 80% van ons neer en kan dit selfs gestaak word.” uitgawes. Maande vantevore was dit Plaaslike media geniet “ware tussen 70% en 75%. Ideaal moet dit Hiervoor moet hulle egter kwyt- vryheid”, maar met “gereelde nie meer as 60% tot 65% van jou uit- skelding kry op sekere vereistes in die bedreigings”, sê die RSF. gawes wees nie,” het Adriaanse gesê. mededingingswet, wat sê dat sekere praktyke of ooreenkomste nie tussen › Ronelle Rademeyer Intelligensiediens (NCIS) en die het gewys die keiser is kaal, en die VERBRUIK ondernemings aangegaan kan word regering se muilband-interdik teen wat tot nie-mededingende handel Namibiese media is weer die die weekblad The Patriot ook op appèl Tans verbruik Namibiërs sowat 38 lei nie. vryste in Afrika. misluk het. miljoen liter melk en jogurt per jaar, Volgens die Mediavryheids- waarvan slegs 42% plaaslik geprodu- Die NCC sê dit kan dié kwytskelding indeks van 2020 behou Namibië sy Dié partye wou keer dat berigte oor seer word. Altesaam 60% hiervan is verleen in gevalle waar daar uit- topposisie op die vasteland, en beklee onregmatige eiendomstransaksies UHT-melk (langlewemelk wat teen sonderlike en dringende openbare die land se media vanjaar weer die van nagenoeg N$65 miljoen gepubli- hoë temperature gesteriliseer is), 24% beleidsregverdiging is. 23ste plek in die wêreld. Die indeks seer word nie. Regter Harald Geier vars melk en 16% yogurt. word jaarliks deur Verslaggewers se uitspraak in dié belangrike medi- Om te kan besluit of die kwytskel- Sonder Grense (RSF) saamgestel. avryheidsaak in 2018 in die hoërhof, Die meeste UHT-melk is ingevoer ding toegestaan of geweier moet word, is wyd verwelkom. Hy het bevind (65%) terwyl die meeste vars melk moet die mededingingskommissie kyk RSF beskryf die situasie in Namibië vryheid van spraak “is die hartklop plaaslik geproduseer is. Meer as 60% hoe die skema verskeie faktore sal be- as “ware vryheid”, maar met “gereel- van ons demokrasie”. van die jogurt wat plaaslik verbruik invloed, wat insluit die onderhouding de bedreigings”. word, is ook ingevoer. en bevordering van uitvoere; hoe dit Nóg ’n groot media-gebeurtenis klein ondernemings (wat deur voor- “Dit (die media) word beskerm deur verlede jaar was die onthulling van Die Namibië Handelsforum (NTF) heen benadeeldes besit word) kan die Grondwet en word dikwels deur grootskaalse korrupsie en bedrog in skat, gebaseer op die huidige bevol- help om meer mededingend te raak en die howe verdedig wanneer dit aan- die visbedryf. Die #Fishrot-skandaal kingsgroei van 1,8%, die verbruik van hoe dit die produksie en verspreiding geval word deur ander partye binne UHT-melk kan teen 2027 met 4,3 van goedere en dienste kan verbeter. die staat, of deur gevestigde belange,” miljoen liter groei. Sonder die sui- lui RSF se verslag. – [email protected] vervolgingsgesag kon danksy onder- Een van die twee hoogtepunte Die aansoekers vir mediavryheid in die jaar onder soekende joernalistiek stappe doen meen die ske- oorsig was volgens RSF die slag wat ma sal help dat in die hoërhof vir vryheid van spraak om die vermeende vergrypers aan te plaaslike pro- geslaan is toe die Namibië Sentrale dusente voor- kla. Noorweë beklee die eerste plek deel daaruit trek wanneer op die indeks, met Noord-Korea wat Namibië se sui- welverbruik tot die heel swakste van die 180 geëvalu- in 2027 na ver- wagting met eerde lande gevaar het. 4,3 miljoen liter groei. Namibië het in 2018 die topposisie FOTO PIXABAY.COM in Afrika aan Ghana afgestaan en kon dit in 2019 terug wen. Ghana (30ste plek) vaar vanjaar die tweede beste in Afrika, gevolg deur Suid-Afrika (31ste plek). Namibië is egter swakker daaraan toe as in 2015 en 2016 toe dit die 17de plek uit 180 lande beklee het. - [email protected] Geingob spring Pres. Hage Geingob geniet Sondag ’n het Geingob Maandag gesê hy het op Hy sê omdat Geingob volgens die Sou die verdagtes skuldig bevind vervolging vry snytjie van Swapo se verjaardagkoek, foto’s gesien Pohamba het Sondag- Grondwet immuniteit teen siviele word, staar ’n boete van N$2 000 of terwyl ander toekyk. FOTO STAATSHUIS middag aan sý hand gevat. en strafregtelike vervolging geniet, ses maande gevangenisstraf hulle in VAN BL. 1 vrywaar dit hom van enige regstap- die gesig kragtens die regulasies wat Kragtens die regering se maatreëls REGSLUI REAGEER pe in dié stadium. Geingob Vrydagaand onderteken het. om die verspreiding van die Covid- 19-pandemie hok te slaan, mag geen Mnr. Norman Tjombe, ’n Windhoek- Mnre. Milton Engelbrecht en Pro- Mnr. Sisa Namandje, Geingob se saamtrek, selfs ’n begrafnis, tans meer se prokureur, sê wat Sondag gebeur fysen Muluti, twee ander regsgeleer- regsman, sê by navraag: “Ek kan as tien mense beslaan nie. het, is soos om tydens ’n aardbewing des, gee vir Tjombe gelyk. nie kommentaar lewer nie. Vir nou ’n bottel vonkelwyn op die puin oop beskik ek oor geen inligting oor die Daarnaas moet mense sosiale te maak. “Watse soort boodskap stuur Maar, sê Tjombe, Geingob sou ná aangeleentheid nie en het ook nog afstand tussen mekaar handhaaf. jy aan iemand wat in ’n sinkhuis in afloop van sy termyn wel vervolg kon nie instruksies ontvang nie. Ek het Havana gehok sit en nie eens tans sy word. dus geen siening nie. Ek kan net Op die sosialemediaplatform Twitter brood kan verdien nie, maar julle eet daarmee gemoeid wees as ek instruk- koek en dans?” Al drie prokureurs is dit eens sies ontvang.” – [email protected] Pohamba en die ander kamerade sal wel vervolg kan word. DM0202000360302

Woensdag 22 April 2020 Republikein NUUS 3 Aardedag vier vandag 50 jaar » Semba se aansoek van rol geskrap Hof beslis: Saak oor Kanime nie dringend Die verlenging van die hoof ingedien is, voer Semba aan hoewel van die stadspolisie se kontrak gaan voort ná ’n bloutjie in die hy bewus was van die besluit om hof. met Kanime te onderhandel om aan › Jana-Mari Smith FOTO EARTHDAY.ORG te bly, hy onder die indruk was die ’nWindhoek-stadsvader se katastrofes soos droogtes, vloede en poging om ’n dringende in- aangeleentheid sou tydens ’n spe- veldbrande. Hierdie klimaatskrisis terdik te kry teen die besluit bedreig die lewensbestaan van mense, om stadspolisiehoof Abraham siale raadsvergadering op 19 Maart spesies en ekostelsels in Afrika. Kanime se pos vir drie jaar te Aardedag word sedert 1970 op 22 April verleng, het gister in die hoërhof verder bespreek word. herdenk. Dit word deur 75 000 omge- ’n Beroep word op die samelewing in die stad misluk. wingsvriendelike organisasies in meer gedoen om mense oor die omgewing in Hy voer aan die item is van die as 190 lande gevier. te lig en positiewe en volhoubare veran- Die aansoek deur raadslid Igna- deringe te maak om Afrika en die planeet tius Semba van die Popular Demo- agenda verwyder en die konsep- Afrika staar omgewingskwessies soos te beskerm. cratic Movement (PDM) is deur klimaatsverandering, ontbossing, ver- regter Hannelie Prinsloo van die kontrak is opgestel. Dit het hom woestyning en onvoldoende afvalbe- Mnr. Kenneth Karner (66) Maandag rol geskrap aangesien dit nie drin- stuur in die gesig. Hierdie kwessies in die landdroshof op Outapi. FOTO NAMPA gend is nie. genoop om die hof te vra om ’n het gelei tot meer klimaatsverwante sedelike dade met die slagoffers van onderskeidelik 14 en 15 jaar oud op Sy het gelas dat Semba vir die koste stokkie daarvoor te steek. Suid-Afrikaner verskillende plekke by Ruacana, van die aansoek pa staan. in hof vir asook in die Kunenestreek, gepleeg.” Die raad het egter gister aangevoer mensehandel Me. Aina Mwaala het vir die staat Kanime het in Januarie ná byna verskyn en die beskuldigde word twee dekades as hoof van die stads- die aangeleentheid is nie dringend ’n Suid-Afrikaanse man, mnr. deur die Oshakati-regsverteenwoor- polisie bedank. Sy bedanking word Kenneth Karner (66), het diger, mnr. Pieter Greyling van Jan einde vandeesmaand van krag. nie, aangesien Semba versuim het Maandag in verband met mense- Greyling and Associates, verteen- handel in die Outapi-landdroshof woordig. Op 27 Februarie het die meerder- om reeds ná die Februarie-raads- verskyn. Landdros Eden Amutenya het die heid van die stad se raadslede egter Karner is nie gevra om te pleit op die saak tot 29 April vir verdere onder- besluit om met hom te onderhan- vergadering ’n hofaansoek in te beweerde klag van mensehandel teen soek en borgtogaansoek uitgestel. del om tot 30 April 2023 in sy pos hom nie en hy bly in aanhouding. aan te bly. dien. Die Namibiese polisie het Karner - Nampa verlede Donderdag by ’n vulstasie Semba en ander raadslede het “Hy was teenwoordig toe die op Ruacana in die Omusatistreek in hulle teen hierdie besluit uitge- hegtenis geneem toe hy brandstof in- spreek en aangevoer dit is onwettig. besluit geneem is en het daarteen gegooi het. Twee minderjarige meisies was saam Stadspolisiehoof Abraham Kanime. kapsie gemaak. Die raad het besluit met hom. Volgens AO Anna Kunga van die FOTO NAMIBIAN SUN om voort te gaan en hy het die ver- Namibiese polisie se kantoor van gemeenskapsake het die vermeende Hy het in die hofaansoek gevra gadering verlaat,” voer hulle in hof- misdaad tussen 27 Maart en 16 April dat die besluit hersien en ter syde plaasgevind. gestel word. stukke aan. Karner het glo Namibië op 10 Maart by Oranjemund as ’n toeris ingekom Dit is gedoen op grond daarvan Verder voer hulle aan die ver- en verder na Kamanjab en Opuwo in dat plaaslike owerheidsregulasies die Kunenestreek gereis. bepaal as ’n werkskontrak deur lenging van Kanime se kontrak is “Na bewering het die verdagte twee bedanking beëindig word, dit nie minderjarige meisies van hul bio- op enige wyse verleng kan word wettig aangesien sy bedanking eers logiese ouers gekry om hulle uit te nie. Sou Kanime afgetree het, was buit en onsedelike dade met hulle die verlenging van sy kontrak wel op 30 April van krag word. Tot dan gepleeg,” het Kunga gesê. wettig. “Na bewering het die verdagte on- is Kanime ’n werknemer en kan sy In die hofstukke wat Maandag bedanking teruggetrek word. Me. Laura Pack van Pack Law Chamber tree vir Sema op, terwyl die raad deur mnr. Frans Kwala (Kwala & Co. Inc.) verteenwoor- dig is. - [email protected] DM0202000360321 Ma en dogter maak ’n verskil › Tanja Bause ander mense in die land. Veral mense wat uit arm huishoudings of van gemargina- Me. Maria Shikongo het geld ingesamel, liseerde gemeenskappe af kom. Dit is kos gaan koop en kospakkies vir 18 huis- my plig om hulle te help so veel ek kan.” houdings in die hoofstad se informele nedersettings gepak. Dit alles terwyl sy In 2016 het sy die Kwatha Charity begin self werkloos is. om veral die gemarginaliseerde San- en Ovahimba-gemeenskappe te help met “Ek is al vir vyf jaar werkloos, maar ek onder andere boeke, klere, skoene en het besef ek is nog steeds beter af as baie speelgoed. Me. Maria Shikongo en haar dogter Niita “Ek het ’n video gesien van hoe die het kos vir 18 huishoudings van informele hoktyd mense in die Goreangab- infor- nedersettings van Windhoek ingesamel. mele nedersetting beïnvloed en besluit om hier ook te help. FOTO VERSKAF Ek het in een nag N$3 410 onder my vriende ingesamel. My dogter Niita het N$750 en kos van haar vriende ontvang.” Saam het ma en dogter die kos gaan koop en pakkies opgemaak wat nou met die hulp van die Khomas-streeksraad aan die mees kwesbare huishoudings uitgedeel gaan word. “Elke pakkie se waarde is N$350 en dit sluit mieliemeel, pasta, rys, suiker, sout, ’n blikkie vis en ’n blikkie bone, soppak- kies, tamatiesous, olie, kitspap en tee in.” Volgens Shikongo moet ons almal mekaar help waar ons kan. - [email protected]

R4epublNikUeUinS Woensdag 22 April 2020 Saam werk vir oorlewing en N$60 000 en het uit onder andere Huisgesinne word ook deur komi- » Landsburgers mieliemeel, pasta, rys, suiker, kook- teelede en met behulp van buurtwag- › Augetto Graig minderbevoorregtes in gemeenskap- olie en blikkies vis bestaan. te geïdentifiseer. help mekaar pe versprei. CoFeed Namibia is ’n burgerlike Hulle het ook ontsmetmiddels, “Ons wil die buurtwagte inspan Gemeenskapslede se vrywillige organisasie wat daarna streef Sowat 20 vrywilligers het Saterdag skoonmaakmiddels en higiëniese sodat inwoners van ’n buurt sken- bydraes om honger in Namibië om die ellende van Namibiërs 18 April van huis tot huis in Wind- produkte versprei. kings kan gee, die pakkies versamel weens Covid-19 hok te slaan, weens die uitbreking van die Covid- hoek se nedersettings gegaan om kos- kan word en elke tweede week na ons maak ’n verskil in Windhoek se 19-pandemie en die gevolglike nood- pakkies en noodvoorrade uit te deel. Hulle teiken huishoudings wat stoorplek geneem kan word. informele nedersettings. toestand teen te staan. honger ly, maar nie vir enige van CoFeed Namibia maak die kospak- die regering se maatskaplike toelae “Verlede week het die Windhoek Voedselvoorrade en ander basiese kies op deur die skenkings wat hulle kwalifiseer nie, sê mnr. George Wes-buurtwag ons gehelp. Ek moedig benodigdhede is aan die begin van van die gemeenskap ontvang. Kambala, komiteelid van CoFeed almal aan om saam te werk,” sê hy. die maand bymekaargemaak en na Namibia. Die waarde van verlede naweek se Die CoFeed-projek geniet onder- skenking beloop tussen N$50 000 “Almal is nou kwesbaar,” sê hy. steuning van bekende Namibiërs soos In samewerking met die Owambo me. Gwen Lister. Sy sê: “Dit is nood- DM0202000360169 Gemeenskaps-ondersteuninggroep saaklik dat mede-Namibiërs basiese kon omtrent 500 behoeftiges gehelp noodsaaklikhede skenk om enige word. tekorte in die gemeenskap te verhoed. “Daar was trane van blydskap. Om die mense te sien glimlag was vir my Me. Lelanie Basson sê: “Skenk besonders gewees,” sê hy. asseblief, ons is almal saam in die onseker tyd. Daar is mense wat nie NAVRAE die middele het om gedurende die in- perkingsmaatreëls te kan oorleef nie.” Mense wat in nood verkeer moet hul besonderhede en die erns van die Mnr. Mario Monteiro sê: “Jou on- nood na CoFeed www.surveymon- dersteuning kan iemand se lewe ver- key.com/r/CoFeedNamHelp) stuur ander.” waarna hulle ondersoek sal instel. Saam met hom dien mnr. Josephate “Ons wil nie die kosbank en bestaan- Mwatotele, me. Linda Baumann en de regeringstoelae gebruik nie. Ons me. Veronica Theron op die CoFeed identifiseer die behoeftiges in die ge- Namibia-komitee. meenskap om die regering te help,” sê hy. CoFeed Namibia bied ondersteu- ning aan Namibiërs deur Twitter Navrae kan aan hom by 081 647 6079 en Facebook, e-pos en WhatsApp te gerig word. gebruik. – [email protected] Die 19 jong inwoners van die Prayer House-weeshuis in Havana was baie bly om mnr. Mario Monteiro met die skenkings te sien. FOTO COFEED NAMIBIA DM0202000360281

Woensdag 22 April 2020 Republikein NUUS 5 Kospakkies Otjinene, Lüderitz en in Wind- Veldtog bereik duisende bring hoop hoek help. Ons kry nie net gel- » Tans in 35 lande delike skenkings nie, maar ook › Tanja Bause onder meer klere wat ons dan ’n Student van Nust het ’n met die hulp van sportklubs aan Die organisasie Dein Ball minderbevoorregte mense in digitale plakkaat ontwerp om für Namibia is in 2018 deur Namibië uitdeel,” het Daugals die Duitse burger mnr. Tony gesê. die bewusmaking van die Covid- Daugals in Namibië gestig. Daugals is die sokkerjeugafrig- Die organisasie, in samewerking ter van die SFC Swakopmund 19-pandemie te bevorder. met die SFC Swakopmund Sport- en weens die uitbreking van klub, wil jong talent ontwikkel. Covid-19 kan hy op die oomblik › Tanja Bause Hulle hoofdoel is om sokker nie werk nie. Hy en sy span het onder jeugdiges te bevorder. besluit om kospakkies aan fami- Dertien dae nadat ’n student “Ons is in Duitsland in Pritz- lies in die informele nedersettings van die Namibië Universiteit walk waar ons dan ook sken- uit te deel. van Wetenskap en Tegnologie kings insamel om die werk hier “Ons het die pakkies, wat onder (Nust) ’n digitale plakkaat ontwerp in Namibië te kan doen. Ek woon andere uit mieliepap, rys, seep, het om bewusmaking oor die Covid-19- egter in Namibië. Die organisasie toiletpapier en sop bestaan, in virus te skep, is meer as 2 000 digitale is nog in die begin stadium, maar Mondesa, die DRC- informele ne- plakkate ontwerp en elektronies aan ons kon reeds op Swakopmund, dersettings en in Windhoek uit- 35 lande gestuur. gedeel. Tot dusver het ons al 1 600 kospakkies aan mense gegee en Mnr. Wilfred Kongolo (23) het op kate. Tans is ons in 35 lande en ons Verskeie mense, besighede en orga- 2 000 opgemaak.” 9 April sy plakkaat op die Facebook- bly groei.” blad Wilhit bekend gestel en mense nisasies wou by die veldtog betrok- - [email protected] aangemoedig om by die Covid-19-be- Volgens Kongolo is daar nege mense wusmakingsveldtog betrokke te raak. wat agter die skerms werk om die plak- ke raak, so ook die ministerie van in- Mnr. Tony kate te ontwerp. “Hulle is studente en Daugals gee “’n Dag nadat ek die inligting oor die almal is vrywilligers.” ligting en kommunikasietegnologie. ’n kospakkie veldtog op Facebook bekend gestel aan ’n jong het, het dr. Yrika Maritz, die hoof Op elke plakkaat staan die naam sokkerspeler van proefnemings van die Verenig- en nasionaliteit van die persoon wat van die SFC de Nasies se Ontwikkelingsprogram die veldtog ondersteun. Op die plak- Swakopmund (UNDP), my gekontak en gesê sy hou kaat is ook ’n foto en die landsvlag van Sport-klub. van die veldtog en het dit vir haar kol- die persoon op, sowel as een van tien legas aangestuur. Mense van verskeie moontlike aanmoedigings soos onder FOTO VERSKAF UNDP-kantore in lande soos Kenia en andere “was jou hande, bly tuis wees Ethiopië het by die veldtog aangesluit veilig, moet nie jou gesig aanraak nie en 300 mense wou plakkate hê.” en vertrou dat dinge goed sal uitwerk.” “Ek het vir hulle gesê ons wil nie Volgens hom het die veldtog vinnig geld hê nie, maar hulle het steeds vir gegroei en moes hy die hulp van ’n paar vriende inroep om hand by te sit. ons 200 bottels water gegee. Ons het “Binne drie dae was ons plakkate besluit om die water aan die inwo- in tien lande en het ons oor die 500 ontwerp. Nog drie dae later was dit ners van die Eros Manor-aftreeoord in 24 lande met meer as 1 000 plak- en Katutura-ouetehuis te skenk.” Mense wat by die veldtog betrokke wil raak kan ’n foto van hulself en hulle naam na 081 213 5826 stuur. Hulle kan ook op die Facebook-blad Wilhit gaan inloer. - [email protected] DM0202000359960

6 ADVERTENSIE Republikein Woensdag 22 April 2020 DM0202000360297 2499 FRESH! 1kg NAFOCLBOJN/E/LHP_REV Housebrand 5799 Mixed Vegetables per kg NAM Chicken Fresh Chicken 4 Drums & 4 Thighs TRIPLE 1799 2499 6299 REFINED 1 450g 500g 1699 Nammilk Farm Fresh Bokomo Clover 750ml Long Life Full Cream Milk Weet-Bix Butro Butter Spread Housebrand Sunflower Seed Oil KEEP YOUR SPIRITS HIGH, WE’LL KEEP OUR PRICES LOW OUR EXPERT BUTCHERS’ QUALITY SEAFOOD BEST FOR LESS AT SUPERMARKET PRICES 8699 29FROM per kg 99 Karoo Wors each Cape Point Seafood Assorted 110N$ per kg 3299 2kg bag Cattleman each Beef Rump Class 1 Oranges Nuus in 24 uur 7 dae ’n week Afrikaans www.republikein.com.na

Woensdag 22 April 2020 Republikein ADVERTENSIE 7 DM0202000360300 499 899 1199 1299 1299 1399 1699 50g 410g 400g 80g 105g 500g 285g Rhodes Rhodes Baked Beans Housebrand Cadbury Lay’s Snowflake Muffin Rhodes Mushrooms Tomato Paste in Tomato Sauce Puff Pastry Bournville Chocolate Chips Assorted Each Mix Assorted Each Pieces & Stems Slab Assorted Each BULK 1899 1899 2299 2899 2699 2999 9999 NAFOCLBOJN/E/RHP_REV 320g 280g each 400g 750g 2 150g 900g each King Vienna Prima Lucky Star Pilchards Crosse & Blackwell Clover Fresh Hartlief Lancewood Cheddar/ Viennas Luncheon Roll Assorted Each Tangy Mayonnaise Full Cream Milk Streaky Bacon Gouda Cheese Assorted Each Brookes Rhodes 4999 Twinsaver 11499 Huggies Disposable Oros 100% 9 per pack 2-Ply Toilet Rolls per pack Nappy Pants Fruit Orange Juice Squash Blend 3399 Assorted 2 Each 3499 2 899 1099 1199 1899 100g 175g each 100ml 25 per pack Gentle Magic Dettol Bath Soap Aquafresh Fresh & Facial Soap Assorted Minty Toothpaste Pure Age Defiance Facial Wipes better and better OFFERS VALID UNTIL SUNDAY 10/05/2020. PRICES APPLY TO CHECKERS NAMIBIA STORES. WE RESERVE THE RIGHT TO LIMIT QUANTITIES. NO TRADERS PLEASE. CERTAIN FOODS COOKED FOR STYLING PURPOSES ONLY. SEAFOOD ONLY AVAILABLE AT STORES WITH SEAFOOD COUNTERS. WHILE STOCKS LAST. SELECTED ITEMS MAY NOT BE AVAILABLE AT CERTAIN STORES. ERRORS & OMISSIONS EXCEPTED (E&OE). Help AL-ANON Family groups offer help for friends and relatives of alcoholics. for relatives of They provide assistance for people who live with alcoholics. Alcoholics Mail: [email protected] • [email protected] • Cell: 081 256 6229 VENUE: cnr Lüderitz and Kasino Street DATE AND TIME: Thursdays at 19H00

8 LESERSFOTO’S Republikein Woensdag 22 April 2020 LESERSFOTO’S Stuur ook jou foto’s na: [email protected] MAAK ‘N PLAN: “Met die hoktyd mag die ou mensies by Senior Park-ouetehuis geen besoekers of gaste ontvang nie. Ons het toe vir my ma, Gerda Malan, vir 'n piekniek by die draad genooi, vir Paasete, om die dag vir haar spesiaal te maak,” sê Nickey. BAKKER: “Ek het nooit gedink ek kan brood bak nie. My eie meng- LEKKER: “Al is jy net ‘n jaar oud beteken dit nie jy weet nie hoe om KUNSTENAAR: “My dogtertjie, sel en baie trots op myself,” sê Willem van Wyk van Swakopmund. voor die televisie te ontspan nie. Te oulik klein Kara Liebenberg,” Kayla Schulz (3), geniet omtrent haar sê Yolande Visagie. verfsessies tydens die hoktyd,” sê mamma Tharina Schulz. SNEEU: David Groenewald op besoek aan gro2Levfo0enoedtstrtdxpeosepsrio'3sst1i2e0u0i30wknuc00xoromd0.r1mtid5eeoefcnm Kaboel, Afghanistan, om onderwysers op te lei in entrepreneurskap en die ontwikke- ling van ‘n entrepreneurskap-kurrikulum vir skole. GELUK: Stephelen en Elleanore Gertze op hul troudag. SLIM KIND: “Lucresia //Naris sê asse- KUIERGASTE: “Daniella en Napa kuier lekker by ouma Adriana se blief was julle hande te alle tye. Ek het jou 80ste verjaardag,” sê Lilly Benade. DM0202000359764 lief Namibië,” sê Hosni jr. Sidney Narib.

Woensdag 22 April 2020 Republikein DIE MARK 9 Die Mark [email protected] INDEKSE WISSELKOERSE JSE ALLE INDEKS 47 414,49 US DOLLAR/NAD 18,95 DOW JONES INDUSTRIEEL 23 224,99 STERLING/NAD 23,37 FTSE ALLE INDEKS 5 673,44 EURO/NAD 20,61 US DOLLAR/YUAN 7,07 Dinsdag 21 Maart Bron: Fin24 MEER INLIGTING IN MARKET WATCH » Vraag na brandstof gedaal Covid-19: Derde van SA Olieprys bly val maatskappye kan vou Die groot rede hoekom die ook Maandag deurgeloop. Verhandeling het 10,38% laer vir › Elvira Wood olieprys wêreldwyd tans so laag die dag op US$25,38 gesluit. Bykans ’n derde van Suid-Afri- Werkers in Rustenburg word ondersoek vir moontlike simptome van die verhandel, is omdat daar veral Vroeg Dinsdagoggend het dit nog kaanse maatskappye gaan hul Covid-19-virus. FOTO NETWERK24/BLOOMBERG deure moet sluit as hulle vir ’n geen lugverkeer is nie. onveranderd verhandel. maand lank geen omset verdien deurgaans ’n vinger op die pols te hou SSA het verskeie sektore genader Die groot rede hoekom die olie- nie. om te sien wat aangaan. › Elvira Wood wat luidens die inperkingsregulasies prys wêreldwyd tans so laag verhan- As dié situasie drie maande voort- Dis om dié rede dat hy ’n peiling Amerikaanse oliepryse het del, is omdat daar veral geen lugver- duur, kan tot 85% van Suid-Afrikaan- onder 707 maatskappye in ’n ver- nié as verskaffers van noodsaaklike Maandag vir die eerste keer keer is nie. se maatskappye moontlik ondergaan. skeidenheid sektore gedoen het wat tot nog toe tot minder as vir belasting op toegevoegde waarde dienste en/of produkte beskou word US$0 per vat gedaal. STAAT VAN INPERKING Dit is luidens ’n verslag wat (BTW) geregistreer is. Statistieke Suid-Afrika (SSA), nie. Die prys van West Texas Interme- Talle lande het wêreldwyd ’n staat Dinsdag gepubliseer het. Die peiling het nie mikro-onder- diate (WTI) het in ’n stadium tot van inperking weens die Covid- nemings ingesluit wat ’n omset van Net minder as ’n derde (30,6%) van -US$40,32 per vat gedaal vir ter- 19-pandemie ingestel. Baie van dié SSA sê hoewel dit nog glad nie minder as R2 miljoen per jaar verdien mynkontrakte in Mei. lande se lugruimtes is gesluit. moontlik is om die ware invloed te nie. die maatskappye wat aan die peiling bepaal wat die Covid-19-pandemie Bloomberg berig dat dit vroeg Buiten vir die gebrek aan lugver- en staat van inperking op die land se deelgeneem het, meen hulle sal nie ’n Dinsdagoggend weer tot sowat US$1 voer, gebruik baie mense ook nie ekonomie gaan hê nie, is dit goed om per vat herstel het. tans hul motors of ander tipes van maand lank kan oorleef as hulle nie vervoer nie. Jameel Ahmad, hoof van markna- ’n omset verdien nie. vorsing by FXTM, sê Dinsdagoggend In Suid-Afrika het die aanvraag na in ’n nota, dat dit belangrik is om te brandstof gedurende die staat van Suid-Afrika se staat van inperking onthou dat die enorme daling was inperking só gedaal, dat drie raffina- vir WTI-termynkontrakte wat nou derye tans gesluit is. Die eienaars sê is tot 30 April verleng en gaan in dié in Mei tot ’n einde kom. Die prys van die lae aanvraag regverdig bloot nie WTI vir kontrakte in Junie, is steeds om dié aanlegte in bedryf te hou nie. stadium altesame 35 dae duur. Die sowat US$20 per vat. Die steeds laer oliepryse beteken verwagting is dat die regulasies ge- Ahmad sê wat die historiese in- egter goeie nuus vir Suid-Afrikaan- eenstorting van olie wel wys, is dat se motoriste wat in Junie ’n daling leidelik opgehef sal word, en dat alle daar ’n enorme ooraanbod van olie van bykans R2 per liter vir petrol, op wêreldmarkte is weens die Co- en meer as R1 per liter vir diesel kan maatskappye nie gelyktydig toege- vid-19-pandemie. Hy sê olieprodu- verwag as die huidige markfaktore sente gaan waarskynlik geen keuse konstant bly. laat sal word om onmiddellik weer hê as om dringend olieproduksie in te perk nie. Die rand wat teen die dollar te begin sake doen nie. verswak, kan egter die syfers nog Hoewel Suid-Afrika nié WTI koop beduiwel aangesien Suid-Afrikaanse Net 8,2% van maatskappye sê hulle nie, maar Brent-ruolie, het dié prys olieraffinaderye hul ruolie in dollar moet aankoop. sal kan oorleef as hulle vir langer as Die jongste gemiddelde oorver- drie maande nié ’n omset verdien nie. haling op petrol was van 27 Maart tot Vrydag R1,77 op petrol en R1,20 Gedurende die staat van inper- op diesel. king het bykans die helfte (46,4%) Suid-Afrikaanse raffinaderye koop meestal ruolie aan van lidlande van van maatskappye hul bedrywighede die Organisasie van Petroleumuit- voerlande (Opul). tydelik gestaak. Nóg ’n belangrike syfer uit die peiling is dat 36,8% van maatskappye verwag dat hulle werkers uit diens sal moet stel. Meer as die helfte (50,5%) sê hulle verwag geen veranderinge aan hul getal werknemers nie. Dit blyk ook uit die peiling dat maatskappye verskillende maatreëls VERWAGTE VERLAGING met hul werknemers tref gedurende Hoewel Opul ’n week gelede gesê die staat van inperking. het dat sy lede olieproduksie gaan inperk om die prys te ondersteun, Enkele maatskappye het werksure het dit glad nie die gewenste uit- werking gehad nie. verhoog (2%), maar 28,3% het ure Petrol is nou die goedkoopste ingekort. 24% van maatskappye het sedert Maart 2018, en kos sowat 13% minder as ’n jaar gelede. Mei se ver- geen maatreëls getref nie, terwyl wagte verlaging kan pryse afbring na die vlak van Julie 2017. 25,3% sê hulle het “ander” maatreëls – Netwerk24 getref. 19,6% het werkers tydelik uit diens gestel. Die lae olieprys is weereens goeie Bykans 70% van maatskappye sê dat nuus vir Suid-Afrikaanse motoriste. tot 60% van hul werkers van die huis FOTO NETWERK24/PIXABAY af werk. – Netwerk24 DM0202000359787 PwC Business School | Training During the planning phase the “…Chief Audit Executive must identify and consider Practical approach to Microsoft Excel - Windhoek the expectations of senior management, the board, and other stakeholders for internal audit opinions and other conclusions”. (The International Standards for the www.pwc.com/na/en/events/practical-approach-to-microsoft-excel.html Professional Practice of Internal Auditing Standard 2010.A2) The Business School presents Microsoft Excel training. Basic Excel Training Advanced Excel Training Date: 18 May 2020 Date: 19 May 2020 Cost: N$ 3,000.00 (All inclusive) Cost: N$ 3,000.00 (All inclusive) In light of the recent outbreak of the coronavirus (COVID-19) all public and client specific trainings to recommence only after the end of April. (Subjected to change) Register via [email protected] | Registrations close 11 May 2020

10 PRAAT SAAM Republikein Woensdag 22 April 2020 Praat saam [email protected] KOMMENTAAR SPOTPRENT DIGITAAL Jou kode vir toegang tot ons webwerf: 4294 RONELLE RADEMEYER Skandeer om te volg Dubbele SMS'e fined! The circus just continues in in hierdie land seker die stupidste en Sluit aan op WhatsApp. standaarde Stoor ons nommer, stuur jou Dis nou die tyd dat enige leier soos our beloved country! - Concerned onbedagsaamste drywers ter wêreld foto’s, nuus en menings en Dit wil voorkom asof die land ’n paal bo water moet styg en staan! se leiers onder aanvoering van Of hoe? Clown en dan nog die lagwekkendste en ontvang nuusbrekers. pres. Hage Geingob op ’n ander planeet leef as die een waar Swapo het weer ’n groot partytjie domste verkeersamptenare ook. Een 081 170 0010 die mensdom tans deur middel gehad van koeksny en saamkuier en van streng inperkings teen die die president was ook teenwoordig Ek kan dit nie glo! Ons president lig my onlangs in oor my GPS: Dat moeilike tyd: Gondwana Collection, grootste gesondheidsuitdaging ten spyte van die inperking. Foto’s Farm to Folk, NG Kerk Pionierspark, in meer as ’n eeu veg. word wyd in die media versprei. Dit staan by ’n reusekoek op ’n Son- ting in the sky he notso good. Hy Meals on Wheels en Bakpro. Ons Op planeet Swapo met Staats- moet in koerante geplaas word, sodat waardeer u goedgunstige donasie en huis as hoofkwartier geld ander die nasie kan sien hoe die president dagmiddag en vier fees, terwyl ons reken sy spoedapparaat is akkurater. bystand baie. Baie dankie, die opsig- reëls oënskynlik as dié waaraan en sy meelopers nie hul die wette re- ter, Senior Park. die noodtoestand en daarop- spekteer nie. Dis ’n absolute skande. gehoorsames tuis bly en die reëls volgende staat van inperking Die profeet uit Afrika het iets gesien. Namibiërs onderwerp. Swapo se feesviering: Dis seker die gehoorsaam. Daar is baie mense wat Ek sien iets goeds in die dun Toets gerus die jet fuel (vliegtuig- Sowat ’n maand nadat Geingob president se swakste voorbeeld brandstof) die rooi, geel en wit em- ten aanskoue van nagenoeg nog. Wat het ons besiel om hom te by hotelle afgedank is, baie mense Republikein. Die lockdown het dit ver- bleem, moontlik skuil die monster, 400 gaste vir ’n tweede termyn herkies as president? Covid-19 daarin. Laat weet ook vir as president by Staatshuis het honger in hulle huise, oorsaak. Daar is nou minder dr. Japie van Zyl van Nasa hy praat ingehuldig is, het hy Sondag as Amidts the Covid-19 pandemic our Afrikaans. Groete. president van Swapo die viering government continues with the maar die president en bladsye met grufoto’s van die party se 60ste bestaans- circus! 60 year anniversary of Swapo sy mense vier fees, “. . . die van die slagting op ons Ag kom asseblief MultiChoice. Ons jaar gelei. contravening the lockdown rules terwyl ’n virus aan ons paaie. sit ingehok by ons huise, julle laat In ’n tyd waarin die ekonomie they, our honorable leaders, them- land se deur klop. resnwpieeek.t”tteeer weet net almal fooie gaan weer soos die Bybelse hert in dorre selves made and did not adhere to! Pateties. 50%. Ek moet my op. Great man, maar vir afgelope 6 streke na uitkoms smag, Nami- Are these rules just for us the dumb huur betaal, ek maande is ek nou al moeg vir Spider- biërs vir huispartyjies vervolg citizens? Are the government and Ek wonder maar moet kos koop, ek man, King Kong, Batman en Jason word en daagliks die teistering specially our leaders excluded from net of dit ’n goeie moet my kinders se Bourne, en en en. Hoeveel herhalings en soms selfs brutaliteit van die these rules? Why are normal citizens besluit van minister opvoeding behou, ek nog. Pateties! sekuriteitsmagte moet verduur, fined, harassed and the economy is hierdie dubbele standaarde ’n brought to a standstill but the mighty Shiimi was om geld aan moet my meubelreke- Môre mense van ons mooi land, klap in die gesig. Swapo elite is excluded or do they Namibië. Ek soek hulp asseblief, met Hoe kan van Namibiërs verwag think they are immune against the mense uit te betaal. Myns ning betaal. Daarby moet beddens vir kinders en grootmense word om uitvoering aan die in- virus? Even our ex-presidents and plus hangkaste en wat ook al u vir perkingsregulasies te gee as die ex-ministers are invited to the party insiens, moes ons eerder kos- ek nog LBS/Tax betaal oor my kan gee. Wat u nie meer gebruik president, wat verskeie pleidooie (vulnerable group of elders!) and nie en wat in u die store of die garage gerig het vir die gehoorsaming no social distancing is practiced? pakkies van N$750 opgemaak het en die N$800. Ek werk in die privaat- hou. Asseblief, my nommer is 081 hiervan nie sélf daaraan gehoor Is this leadership by example? It’s 267 6272. gee nie. Trouens, as leier behoort a joke! This belongs into a circus! dit aan mense uitgedeel het. Ek weet sektor, (toerisme). Op die einde van hy juis ’n voorbeeld te stel. The president and his group of party SMS 51500 Die uitvoerende direkteur van goers should immediately go into self van mense wat geld ontvang het en die dag sit ek tussen (1 500-3 000). Swapo, mnr. Austin Samupwa, se quarantine after they all are being Sit LESERS vooraan jou me- verweer dat net tien party-hoës nie ’n sent spandeer het op kos nie. Waarheen is dit op pad? Government, ning of nuuswenk en stuur aan die partytjie bygewoon nie, hou ons. (N$3 per SMS van 160 karakters) nie water nie. Die lyfwagte en So die geld het nie die hongerpro- help asseblief! joernaliste teenwoordig is nie in Beste lesers, keuring vir publikasie berekening gebring nie. bleem opgelos nie. van SMS’e, briewe en alle ander Suid-Afrika se president Cyril lesersbydraes berus by Republikein. Ramaphosa het die minister Mense, voordat julle moeite doen Klagte oor die diens van private van kommunikasie, me. Stella- besighede word eers aan die onder- Ndabeni-Abrahams, vir twee Jy werk in ’n bar, die president besluit om in die siviele hof te gaan verskyn neming vir reaksie voorgelê. maande op spesiale verlof geplaas nadat sy regulasies ons moet by die huis bly weens Co- op datums wat reeds vasgestel was Die menings van ons lesers verteen- verbreek het. Sy het hom, en die woordig nie noodwendig die stand- res van Suid-Afrika, daarná om vid-19, maar nou is ons nie geregtig voor lockdown. Doen eers navraag punt van Republikein of NMH nie. verskoning gevra. Namibiërs verdien ook ’n ver- op die N$750 van apparently is asseblief. Alle verrigtinge in die Republikein is ’n lid van die Redak- skoning. teursforum. jou naam en ID verkeerd, maar die siviele hof by Katuturahof is vanaf 3 Die media-instelling onderskryf die WIL JY REAGEER? etiese kode vir die Namibiese media [email protected] smokkelaars, pillekopers en drinkers April gekanselleer tot verdere kennis- soos toegepas deur die: kry dit. Ons salarisse word minder gewing. Ek wonder net hoekom die gemaak, maar die leeglêers verdien prokureursfirmas ons nie ingelig het dit. So, ek is fed-up vir onregverdig- nie. Hulle het dan ons kontakbeson- heid. Geld dit dan nie vir ons wat af derhede en dit nadat ek hoeveel geld gelê is nie? moes spandeer om daar uit te kom. Pronto, ek het slegte nuus vir jou. Ons wil namens al die inwoners van Dit is die drywers wat die ongelukke Senior Park die volgende instansies maak, nie die voertuie nie. Ons het bedank vir die bystand in hierdie SÓ SÊ ANDER: 21 APRIL 2020 BYBELSE WYSHEID Cyril se ‘afgryse’ oor kosdiewe al lankal nodig sal moet inspan om sy eie party- 1 teSSALONISeNSe 4:16 – 18 & ampsdraers voor stok te kry. 5:1 – 2 Pres. Cyril Ramaphosa spreek in sy niks nuuts of unieks aan die huidige Hy spreek hom voorts uit oor die Allereers sal dié wat in Christus ge- weeklikse nuusbrief sy “afgryse” situasie nie. Hy lei ’n party waar groot ongelykhede wat deur die sterf het, uit die dood opstaan; daarna uit omdat daar klaarblyklik “amp- dié soort korrupsie en uitbuiting pandemie blootgelê word, wat sal ons wat nog lewe, saam met hulle tenare” is wat kospakkies – vir van selfs armes ter selfverryking honger kinders insluit. Juis daarom op die wolke weggevoer word, die lug verligting aan armes ten tyde van algemene praktyk op alle regerings- behoort dit ’n gulde geleentheid vir in, die Here tegemoet. En so sal ons die staat van inperking – probeer vlakke is – hetsy met die toekenning die ANC en staatsdepartemente altyd by die Here wees. verkoop of aan hul familie en van maatskaplike hulp, dienslewe- te wees om te wys hulle streef “ ’n Troos mekaar dan met hierdie woorde. vriende uitdeel. Dit sluit aan by ring of tenders. beter lewe vir almal” na. Oor die tyd en omstandigheid wan- berigte dat ANC-stadsraadslede Hy waarsku tereg dat skuldiges ver- Dit is eerder die terminale mora- neer hierdie dinge sal gebeur, is dit ook by die praktyk betrokke is. volg sal word, sou hulle betrap word liteit van die ANC wat blootgelê nie nodig om aan julle te skrywe nie, Ramaphosa se afgryse is gereg- – nog ’n voorbeeld van waar hy as word. broers. verdig, maar dié stand van sake is staatshoof die staatsapparatuur Julle weet self maar alte goed dat die • Netwerk24 dag van die Here onverwags kom soos ’n dief in die nag.

Woensdag 22 April 2020 Republikein PRAAT SAAM 11 ULRICH WAPPER DAPPER DIE VLAG Rubriek Onderwys Ons moet uit krisisse begin leer Godfrey Kleinhans Ene Ulrich laat weet per WhatsApp die landsvlag wapper by sy sinkhuis om solidariteit te toon met almal wat tuis Onderwys gedy in lande met stabiele staatskaste in talle Afrikalande herin- bly weens die cononavirus. politieke-, ekonomiese- en gesond- ner my aan die woorde uit die liedjie heidsektore en wat redelik vry is van “Sixteen Tons”: “I owe my soul to the BRIEWE Voetsaam die mooi land spektief op wêreldgebeure nou deur natuurrampe. company store.” Berg, dal en warm sand \"kunsmatige\" sensuur op inligting Die Nordiese lande, Japan, Suid-Ko- Onderwys sal nie noodwendig ooit Mencken slaan Visrivier se mooi beperk? Deur so ’n beperking word rea, Rusland en lande in die Verenigde sonder probleme of krisisse wees spyker op kop Spitzkoppe se rooi. ons demokratiese vryheid om self Koninkryk is uitstekende voorbeelde. nie. Ook onderwys in Suid-Afrika, Atlanties groet die woestyn oor die geloofwaardigheid van sekere Maar erge politieke, ekonomiese wat hoog aangeskryf word in Afrika, BLIKBREIN SKRYF: By Sandvis se duin persberigte te besluit, ons ontneem. en gesondheidsprobleme kan enige is deurspek van probleme. Kinders is Dit is lank gelede gesê deur Menc- Welwitschia verby narrabos onderwysstelsel skade berokken en apaties, onderwysers word uitgedaag ken: “I believe that all government Warm sand is baie los. Invalshoek - Die weermag in tye van jare se herstel verg. en onderwysfasiliteite afgetakel. is evil, in that all government must Namibië geel en droog. vrede en nood, 14 April 2020, Rudi Ons gemeenskappe sukkel nou nog Sommige streke in Namibië het ’n necessarily make war upon liberty...” Kamera-aksie virri oog Koekemoer. Jy slaan die spyker op sy met die gevolge van apartheid – ook ewige tekort aan klaskamers en ablu- Verstommend hoe gelate opsegging Dankbaar virri reën kop Rudi, dis die soorte goed waaroor in onderwys. As die krisis weens siegeriewe. Omgewingsfaktore het ’n van die basiese universiële reg, die Dankie Vader vir seën. ek daagliks ook gal braak en wonder. Covid-19 vererger, is die toekoms negatiewe impak op die onderrig- en reg van vrye beweging, opgesê en Visarend die roep Mooi gesê, hoop die groot koppe in duister. Kom ons glo en vertrou ons is leerprosesse in tente en strukture van aanvaar word op ’n globale skaal. Jakkals wat tjank hoë gestoeltes lees dit ook. Dieselfde nie ver van ’n oplossing nie; die hoop stokke en klei. Die waardigheid van Is daar werklik ’n pandemie of is Rustig kuier oppi stoep geld vir ons polisiemag, presies die- beskaam nie. baie kinders en onderwysers word dit net regerings se oefenlopie voor Oos, wes is tuis bes. selfde. Dankie baie. Daar is eenvoudig nie geld om aangetas deur die gebrek aan ablusie- totale beheer toegepas word? onderwys behoorlik te onderhou nie, geriewe terwyl baie skole sonder die WHATSAPP Ek wil tog ’n vraag vra aan ministe- of onderwys is maar net een van die nodige onderrigmateriaal en toerus- Namibië, rie van finansies aangaande die “speelplekke” van politici. Mense ting moet klaarkom. Koerante vertel prentjiemooi 081 170 0010 Emergency Income Grant. Ons het aan- word in poste aangestel sonder inag- gereeld van onderwysers wat hul soek gedoen, ma' is nie ’n antwoord neming van meriete terwyl die raad aan jong dogters vergryp. Plaaslike MOGAMAT SALIE SABAN SKRYF: Kommunistiese regerings skryf gegee of jy kwalifiseer of nie; mense van kundiges soms geïgnoreer word. owerhede dreig gedurig om dienste Soos ons loop van noord na suid vir hul burgers voor wat hulle mag wat dae ná ons aansoek gedoen het, Soos Bob Dylan sing: “The answer, my by skole op te skort. Grasvlaktes deur, ja baie wyd weet en wat nie. Van waar dan die het hulle 750 gekry, nou wil ek ’n friend, is blowin’ in the wind . . .” Maar onderwys in Nambië is nog nie Vanaf groot Oranje tot Kunene kommerwekkende gevoel dat ons duidelikheid hê. Dankie. Skole word verwoes en word ontoe- in ’n krisis nie? Glimlag ons breed. demokrasie se vryheid van spraak en ganklik vir onderwysers en leerlinge. Die wêreld sal altyd krisisse beleef; so ons persvryheid bedreig word? Onder Kan Republikein asb bietjie die grants Onderrig en leer raak onmoontlik. ook onderwysstelsels. wie se invloed en op watter konkrete hier vir ons verduidelik. Volgens inlig- Lande met disfunksionele stelsels Jaar ná jaar kla skoolhoofde en admi- regsbewyse word daar nou vír ons ting kry jy niks as jy ’n belastingnr. het. wat aan die kenmerke voldoen (of nistrateurs in Namibië oor ouers wat Namibiërs besluit wat ons mag lees en (Met ander woorde geen witmens voldoen het) is onder andere Somalië, nie aansoeke vir hul kinders betyds wat nie? Waarom word ons breë per- gaan kry.) Ek het my werk verloor Eritrea, Haiti, die Comore-eilande en indien nie, ’n gebrek aan geld, te min weens retrenchment in Aug 2019, maar Ethiopië. klaskamers, te min handboeke en vele Swak ekonomieë en binnelandse meer. konflikte het onderwys in ’n krisis Almal gryp dan na een of ander vorm gedompel in Eritrea en Haïti, terwyl van krisisbestuur en kitsoplossings langdurige droogtes in Somalië sy tol en die daaropvolgende jaar word geëis het. Die gebrek aan politieke dieselfde deuntjies weer gesing. legitimiteit, ’n onvermoë (of weiering) Dit is tyd dat ons begin onderskei om die situasie te takel en weiering tussen krisisbestuur, wat korttermyn- om afstand te doen van Engels as verligting bring, en strategieë wat medium van onderrig het onderwys deel is van die ontwikkelingsagenda. op sy knieë gedwing in Ethiopië. Covid-19 moet die eenvoudige les nou Omdat onderwys in die lande lang- nog dieper by ons inprent. durige krisisse ervaar het, was dit Wanneer die stryd gewen is en die onmoontlik om uit die wurggreep van stof gaan lê, sal ons hierdie stukkie armoede te kom. Die ruïnering van wysheid nodig hê. het ’n belastingnr., want hulle skuld dit regtig nodig om dit so te los my nog geld. Ek wag al 3 jaar daar- dat dit handuit ruk? Sypaadjies se voor. Mense wat nie belasting betaal skoonmaak, mense werk mos nie in is al wat kwalifiseer. ’n bondel nie. Laat hulle maskers dra en skoonmaak, ten minste verdien hul Otjiwarongo: Dis hartseer hoe die iets. Ons ken Otjiwarongo regtig nie sypaadjies, gate in strate, lyk. Was so soos dit nou lyk nie. . . Regtig! MARISELLE SÊ MAAR NET WIL JY REAGEER? [email protected] Waarheen draf almal? Mariselle Stofberg Covid-19 het sonder twyfel die is die ideale tyd om te begin oefen. alleen weet waar hy vandaan kom, keel afgooi? wêreld op sy kop gedraai. Alles en Net omdat almal draf en jy ’n rede is die eieruitdaging. Een of ander Ek kyk net daarna dan is ek klaar almal is onseker, bang, verward, soek om uit jou huis te kom, beteken individu het êrens besluit om hierdie naar. Nou gooi jy daai glibberige eier kwaad, geïrriteerd en sommer ’n dit nie jy moet nou skielik drie keer uitdaging te begin waar jy ’n rou eier in jou keel af, en dié besluit hy draai warboel van ander emosies. Dit is so per dag gaan ‘draf’ en eintlik die drink, bietjie suiker eet en dit dan terug, dan doen jy nou wat? Dit bly maklik om vasgevang te raak in die tyd gebruik om met jou buurman te afspoel met die drank van jou keuse. egter jou keuse wat jy wil doen om negatiwiteit en alles wat verkeerd gesels oor die drank wat op is nie. Hieroor het ek meer vrae as my vrae hierdie lockdown deur te maak. As is. Ek verkies egter om die snaaksig- Sodra jy vir mense sê hulle mag nie op skool tydens algebra (wat eintlik jy jouself hierdeur wil eet, dan doen heid in die lewe raak te sien. Hier uit die huis uit nie, sal Susan wat alge-braak is as jy my vra). jy dit. As jy wil lees, dan lees jy. is ’n paar nuwe tendense wat kop nie eers weet wat stap of draf is Eerstens: Waar kry jy nog drank? Slaap, sing, dans, speel bordspele- uit steek in hierdie lockdown, want nie, nou skielik wil draf. Sy maak dit Hoe is jy by week 305 van hierdie tjies, oefen in jou sitkamer en doen almal het hul eie manier van stres skaars tot by die hek uit so uitasem lockdown en jy het steeds drank (vra net wat jou hart begeer om die tyd hanteer, en ek voel dit sal ’n sonde is sy, die krampe vreet haar op soos ek doodonskuldig vir ’n vriend)? verby te kry. wees as mens dit nie deel nie. sy probeer tekkies aantrek en die Tweedens: Hoekom? Hoekom eiers Onthou net een ding: Jy hoef nie Die eerste gier wat so duidelik soos miltsteek is iets verskriklik soos sy en hoekom dit rou drink? Enige bonatuurlike dinge te probeer ver- daglig is, is die oefen- en drafgier. die hek probeer oopmaak, maar iemand wat al skottelgoed gewas mag nie. Jy hoef nie te voel jy moet Iemand êrens het besluit jy moet draf/stap/kruip gaan sy beslis, want het ná mamma se lekker spek- en- 30 kilogram afskud en jou hele huis hierdie tyd gebruik om aktief te in die huis wil sy nie wees nie. eierontbyt sal weet daar is geen uitverf nie. wees, al beteken dit jy draf 42 kilo- Mense is op soek na honde wat reuk wat klou aan skottelgoed soos Pas jouself op, doen jou joga en draf meter rondom jou huis. Johan, wat hulle kan huur, net sodat hulle ’n eier nie. Die glas, eetgerei, bord, as dit jou gelukkig maak (al draf nie eers meer weet hoe sy tekkies geldige rede het om by die huis uit wasbak en jou hande ruik soos jy net yskas toe en terug), maar lyk nie, is ewe skielik die grootste te kom. Die arme labrador is be- eier. Selfs die hond wat net in die onthou jy moet in alles wat jy doen marathondrawwer wat jy ooit sal hoorlik gatvol vir hierdie gestappery, kombuis gestaan het, begin soos seker maak jy gehoorsaam die reëls sien. Almal wat almal is, het begin maar Hendrik voel drie maal per dag eier ruik. Nou wil jy, terwyl jy by van die lockdown. Deur jouself op draf. Jonk, oud, fiks, onfiks en som- se stap is nog nie genoeg nie. jou volle bewussyn is en sonder dat te pas, doen jy jou deel in die geveg mer almal tussenin het besluit dit Die volgende gier, en die hemel iemand jou dwing, ’n rou eier by jou teen Covid-19.

12 SPORT Republikein Woensdag 22 April 2020 Sport Burger gaan 400 km vir Ruan trap » Fietsry › Tielman van Lill Wyle Ruan van Staden. FOTO REPUBLIKEIN Jean-Paul Burger in aksie tydens die Tour de Windhoek. FOTO TIELMAN VAN LILL Jean-Paul Burger gaan Vrydagoggend fiets afklim. Die idee is om slegs met tus- DM0202000360305 vanaf 04:00 in Stellenbosch, Suid- senposes vir tien minute te stop om die Afrika, alleen 400 kilometer bin- badkamer te besoek, dus sal die rit on- transfer data to family and friends nenshuis op sy fiets aflê om geld vir die onderbroke wees. with taamba transfer Ruan van Staden-trust (RVS-Young@ Heart) in te samel. “Enige persoon wat wil, kan vir onder- Follow these steps to transfer data: steuning saam met my via Zwift ry. Of Burger en wyle Ruan was groot vriende die mense net 30 km of 100 km ry, elke Dial Select Select Enter Enter the Confirm the en het aan die begin van verlede jaar bietjie sal help. *682# Taamba Taamba Number to Amount tranfaction beplan om die 2019 Nedbank Desert Tranffer whom you (Quantity) by felecting 1 Dash-bergfietsmarathon oor 370 km Ek wil baie graag mense bewus maak en want to gift of MB’f you or to cancel vanaf Windhoek na Swakopmund as ’n fondse vir die RVS-trust insamel, want want to gift felect 2 tweemanspan aan te pak. Maar met die dié saak lê my baie na aan die hart. ontydige dood van die 23-jarige Ruan op Look out for our other Taamba fervicef: Taamba Gifting and Taamba Advance. 25 Maart verlede jaar, het die idee nooit “Al die geld wat ek insamel sal na die #GetThere with the connection that keeps giving gerealiseer nie. RVS-Young@Heart-trust gaan. Dié geld sal gebruik word om meer fietsrysokkies Tf & Cf Apply Burger sê hy het met Ruan se ouers te vervaardig wat deur die trust versprei gesels en besluit om sy deel tot die trust word om hul boodskap uit te dra. by te dra. “Die sokkies word aan mense gegee wat “Aan die begin van 2019 het ’n baie goeie aktief aan fietsry deelneem of drawwers vriend van my ’n droom gehad. Ons wou is. Ek vra individue en korporatiewe Desembermaand die Desert Dash as ’n maatskappye om asseblief ’n bydrae te tweemanspan aandurf en gehoop om dit maak. Elke sent tel. Kom ons doen dit te wen. Ongelukkig neem die lewe soms ter ere en nagedagtenis van ons goeie ontnugterende en wye draaie met ons. vriend Ruan. Jean-Paul Burger “Dit gaan ’n taai en emosionele rit vir my wees. Die verste wat ek nog gery het FIETSRYER was 250 km, dus gaan die ekstra 150 km nie net fisiek nie, maar ook geestelik vir “Enige persoon wat wil, my ’n uitdaging wees. kan vir ondersteuning saam met my via Zwift “Mense wat Zwift het kan net na search ry.” gaan en JP Burger intik en saamry,” het Burger entoesiasties aan Republikein “Ruan is tragies en hopeloos te vroeg gesê. op die jeugdige ouderdom van 23 jaar in sy slaap oorlede nadat hy ’n hartaanval - [email protected] weens ongediagnoseerde hipertrofiese kardiomyopatie gehad het. “Vrydagoggend gaan ek ons droom alleen aanpak en 400 km op my oefen- fiets aflê. Die Desert Dash is 370 km lank en beide van ons sou individueel 240 km tydens die Dash gery het. “Met die virtuele Zwift-program gaan ek poog om ook die 1 800 meter vertikale klimgedeeltes van die Dash na te boots. Ek hoop om teen gemiddeld 30 kilome- ter per uur te ry, maar of ek daarin gaan slaag is ’n raaiskoot. “Ek skat dit gaan my tussen 14 en 17 ure neem om die 400 km te voltooi. Ek begin Vrydag om 04:00 en as alles volgens plan verloop, kan ek die aand 20:00 van my transfer Die RvS-Young@Heart-fietsrysokkies. FOTO VERSKAF