JAWATANKUASAPEMI

KIRSEJARAHSTPM
PULAUPI
NANGTAHUN2019

MODULSUKSESSEJARAHSTPM 940/
1(PENGGAL1)

SEJARAHDUNI
A(1500-
1955)
PENYELARAS:
PUANNADIYAHBINTIJAMAI
NBAKERI
SEKTORPENGURUSANAKADEMIKJPNPP

JURULATI
HNEGERI
:
PUANSAKI
NAHBI
NTISALEH

Dariki
ri
(duduk)
En.Sy
aif
ulSazwan,En.Shanmuganathan,En.Shar
ulNizam,En.Azman,YeeTei
kHuat
,Pn.Saki
nah(
JU)
,En.
YeohHeapTheam,En.Sokri
,En.Kesav
an,En.Hasbull
ahdanEn.Azahar
.

Dar
ikir
i(
berdi
ri
)
Pn.Fuzi
ati
,Pn.Si
tiHajar
,Pn.Ani
za,Pn.Fari
dah,Pn.AinonRosmanira,Pn.Vi
mala,Pn.Maizat
ulFadzi
ll
ah,Pn.
NorAini
,Pn.Nori
dah,Pn.Saadi
ah,Pn.Sof
iah,Pn.Shal
ini
,Pn.Nor
izan,Pn.Bal
qis,Pn.Zat
iMasturah,
Pn.Chan

0
Ei
tFong,
Pn.Anni
eWongYunFui
,Pn.Sur
iyani
,Pn.Fauzi
ah,
Pn.Noor
hay
ati
danPn.Raf
idah.

SENARAIGURUPENYEDI
AMODULSUKSESSEJARAHDUNI
A(1500-
1955)
1 Ci
kguSaki
nahBi
nti
Sal
l
eh SMKTel
okAi
rTawar
2 Ci
kguYeohHupTheam SMKStXav
ier
3 Ci
kguShar
ulNi
zam Bi
nSuhai
mi@ Embi SMKDesaMur
ni
4 Ci
kguAzmanBi
nAhmad SMKDat
ukHj
AhmadBadawi
5 Ci
kguSur
iyani
Bint
iLami
n SMKSungai
Ara
6 Ci
kguAzaharBi
nKasa SMKDat
ukHj
AhmadBadawi
7 Ci
kguHal
i
jahBi
nti
Ismai
l SMKMut
iar
aImpi
an
8 Ci
kguAni
zaBi
nti
Ismai
l SMKDesaMur
ni
9 Ci
kguAi
nunRosmani
raBi
nti
MatHussi
n SMKTi
nggi
B.Mer
taj
am
10 Ci
kguBal
qisBi
nti
Hassan KT6Hj
Zai
nul
Abi
din
11 Ci
kguSy
aif
ulSazwanBi
nIndr
aJay
a SMKSi
mpangEmpat
12 Ci
kguAl
i
naA/
PChandanasamy SMKTunkuAbdul
Rahman
13 Ci
kguMai
zat
ulFadzi
l
lahBi
nti
Osman SMKDesaMur
ni
14 Ci
kguNoorHay
ati
Bint
iUj
ar SMKTi
nggi
B.Mer
taj
am
15 Ci
kguFuzai
tiBi
nti
Omar SMKSeber
angJay
a
16 Ci
kguSar
aswat
hyA/
PTher
umal
ai KT6Hj
Zai
nul
Abi
din

1
 BANDI
NGKANCI
RI-
CIRISI
STEM FEUDALDIENGLANDDANJEPUNABADKE-
16HI
NGGA
TAJUK1
KE-
17
Si
stem f
eudaldapatdi
takr
if
kansebagaisebuahker
ajaant
empat
any
angdi
tadbi
r
ol
ehi
ndi
vi
dut
ert
ent
udanbukanwaki
lker
ajaanpusat
.Dal
am si
stem f
eudal
,kedudukan
seseor
ang i
ndi
vi
du adal
ah mengi
kutsi
stem kel
as ber
susun l
api
s mengi
kuthi
erar
ki.
Kemuncul
ansi
stem f
eudaldapatdi
kesandenganj
elasdiEr
opahBar
atmenj
elangt
ahun
900M sel
epaskej
atuhanEmpay
arChar
lemagnedanber
lanj
utanhi
nggaabadke-
14.
Manakal
a,si
stem f
eudaldiJepunber
mul
apadazamanKamakur
asehi
nggazaman
PENGENALAN
Keshogunan Ashi
kaga dan zaman kemuncakny
a pada pada zaman Keshogunan
Tokugawa.Kewuj
udan si
stem f
eudali
nit
elah menj
adipemangki
n ut
ama kepada
pembent
ukanmasy
arakatf
eudaldiduni
akhususny
adiEngl
and danJepun.Namun
pembent
ukanmasy
arakatf
eudalkedua-
duanegar
ainit
erdapatsedi
ki
tper
samaandan
per
bezaan.Amal
ansi
stem f
eudaldikedua-
duapemer
int
ahani
nimempuny
aikeuni
kan
t
ersendi
ri
.
FAKTA AspekPol
i
tik-
KedudukanMahar
ajaat
auRaj
aSebagai
Ket
uaNegar
adanagama
Kedudukan Mahar
aja dal
am pemer
int
ahan di
per
kukuhkan sebagaiket
ua
negar
adanket
uaagama.Dal
am susunl
api
smasy
arakatf
eudaldiEngl
anddanJepun
padaabadke17,
raj
amempuny
aikedudukany
angt
ert
inggi
.Raj
apadamasai
tusangat
di
hor
mat
idan mer
upakan l
ambang per
paduan.Raj
ajuga ser
ing di
kai
tkan dengan
agamadankeper
cay
aan.Raj
aEngl
andmer
upakanket
uager
ejaKr
ist
ian.
HURAI
AN/
Manakal
aMahar
ajaJepunmer
upakanTuhanMat
ahar
i.Mal
ahanpadamasai
tu,
CONTOH
Raj
aEngl
andmer
upakanpemer
int
ahber
kuasamut
lak.Sebal
i
kny
aMahar
ajaJepun
hany
amemer
int
ahdar
isegi
teor
isahaj
a.I
niker
anaMahar
ajaJepunt
elahmeny
erahkan
t
anggungj
awabmemer
int
ahkepadaShogunsej
akt
ahun1192.Menj
elangabadke-17,
ShogunTokugawamemer
int
ahJepunbagipi
hakMahar
aja.Mahar
ajat
inggalt
erpenci
l
dant
erpi
sahdi
Kyot
odengandi
kel
i
li
ngi
olehpegawai
ist
ana.
Tegasny
a,dal
am amal
anf
eudal
i
smediEngl
anddanJepunt
elahmel
etakkanRaj
a
PENEGASAN danMahar
ajasebagaiket
uanegar
aser
taagama danmempuny
aikuasat
ert
inggiser
ta
di
bant
uol
ehgol
onganpembesar
.
AspekPol
i
tik-
Str
ukt
urPemer
int
ahan-Gol
onganpembesarat
aubangsawanmembant
u
FAKTA
r
ajadal
am mengendal
i
kansi
stem pemer
int
ahandanpent
adbi
rannegar
a.
HURAI
AN/ Kedua-
duamasy
arakati
nimengamal
kanst
rukt
urmasy
arakatber
asaskansi
stem

2
 py
rami
d.Kedudukani
ndi
vi
dudal
am masy
arakatadal
ahber
dasar
kansi
stem kel
asy
angj
ber
susunl
api
smengi
kuthi
erar
kit
ert
ent
u.
Masy
arakatkedua-
duanegar
ainidi
bahagi
kankepadaduagol
onganbesari
ait
u
gol
ongany
angmemi
mpi
n(Engl
and)at
augol
onganpemer
int
ah(
Jepun)dangol
ongan
y
angdi
pimpi
n(Engl
and)at
augol
ongany
angdi
per
int
ah(
Jepun)
.Gol
onganbangsawan
bi
asany
amendudukil
api
sant
erat
asdal
am st
rukt
ursosi
al,di
i
kut
iol
ehgol
ongant
ent
era
danpal
i
ngbawahi
alahr
aky
atbi
asaser
tahamba.
Kedua-
dua si
stem f
eudal i
ni mempuny
ai gol
ongan pembesar
. Gol
ongan
bangsawan diEngl
and di
kenal
isebagaiLor
d .Dinegar
a Jepun,pembesardi
kenal
i
sebagaidai
myo.KedudukanbangsawandiEngl
andt
erbahagikepadabeber
apal
api
san
seper
tibangsawankel
asper
tama,
 bangsawankel
askeduadanbangsawankel
asket
iga.
Pembahagi
anber
kai
tandengankel
uasant
anahy
angdi
mil
i
ki.
Manakal
adinegar
aJepunt
erdapatseor
angket
ua 
dai
myoy
angdi
kenal
isebagai
Shogun.Dai
myo-
dai
myopul
adi
bahagikepada3gol
ongani
ait
u Dai
myoFudai
,Dai
myo
CONTOH
Shi
mpandanDai
myoTozama.Dai
myoFudaimer
upakanahl
ikel
uar
gaTokugawadan
sekut
uny
a.Mer
eka membant
u Tokugawa menguasaipemer
int
ahan dan di
kur
niakan
t
anahdibahagi
ant
engahdanut
araHonshu.Dai
myoShi
mpandi
kenal
isebagair
umah
ber
saudar
ayangt
erdi
ridar
ipadasaudar
a-mar
akel
uar
gaTokugawa.
 Dai
myoTuzama
pul
adi
kenal
isebagaidai
myol
uardimanamer
ekamer
upakanmusuhShogunTokugawa
y
angt
erdi
ridar
ipadasuku-
sukuBar
at.Mer
ekaj
ugadi
l
arangmengumpulkekay
aandemi
mengel
akkanmer
ekamenj
adit
erl
alukuatdanmengancam kedudukanShogun.Ol
ehi
tu
si
stem pembesarf
eudaldiJepunsangatber
bezadengansi
stem pembesarf
eudaldi
Engl
and.
Kur
ang ber
lakuny
a mobi
l
itisosi
aldal
am kal
angan masy
arakatdikedua-
dua
negar
a.Masy
arakatat
asan akan kekalsebagaigol
ongan pemer
int
ah dan gol
ongan
bawahankekalsebagaigol
ongany
angdi
per
int
ahsepanj
anghay
at.St
atussosi
aly
ang
sedi
aadaakant
erusdi
war
isiol
ehgener
asiy
angber
ikut
nyadal
am sej
arahkel
uar
ga
masi
ng-
masi
ng.
Ol
ehy
angdemi
ki
anwuj
udhubungant
imbalbal
i
kdansal
i
ngber
gant
unganant
ara
PENEGASAN
gol
onganat
asandanbawahanber
landaskant
anggungj
awabber
sama.
FAKTA Aspekket
ent
eraan
Kedua-
duasi
stem f
eudaldiEngl
anddanJepuni
nimempuny
aigol
ongant
ent
era.
HURAI
AN/ DiEngl
and,gol
ongant
ent
eradi
kenal
isebagaiKni
ght
.DiJepungol
ongant
ent
eradi
kenal
i
CONTOH sebagai
Samur
ai.Kni
ghtdanSamur
aii
niber
khi
dmatkepadapembesar
.
Gol
ongan Kni
ghtdiEngl
and mempuny
aihakunt
ukmengut
ip cukaidar
ipada

3
 pendudukdibawah penguasaan mer
eka.Sebal
i
kny
a gol
ongan samur
aiJepun t
idak
mempuny
ait
anah.Ol
ehi
tu,kekay
aangol
onganKni
ghtdi
ukurber
dasar
kanj
uml
aht
anah
y
angdi
mil
i
kit
etapikekay
aangol
ongansamur
aidi
ukurber
dasar
kanj
uml
ahber
asy
ang
di
mil
i
ki.
Sat
ulagiper
bezaanant
araKni
ghtdanSamur
aii
alahgol
onganKni
ghtdiEngl
and
adal
ah but
a hur
uf dan hany
a menawar
kan per
khi
dmat
an mer
eka dal
am bi
dang
ket
ent
eraan. Sebal
i
kny
a gol
ongan Samur
ai mer
upakan gol
ongan y
ang pal
i
ng
ber
pendi
dikan dal
am si
stem f
eudal
.Pemi
l
ikan i
l
mu di
anggap per
kar
a mul
i
a dal
am
kal
anganpahl
awadi
Jepun.SemasazamankeamananTokugawa,
samur
aimel
i
bat
kandi
ri
dal
am akt
ivi
tikeseni
anseper
tit
ari
anKabuki
.
Per
anant
ent
eradal
am keduabuahnegar
ainimer
upakanasaskepadakest
abi
l
an
pemer
int
ahan r
aja dan kessel
amat
an kekuasaan masi
ng-
masi
ng,
Gol
ongan i
nij
uga
PENEGASAN
memper
olehikei
sti
mewaandal
am masy
arakaty
angmel
etakkanmer
ekapadast
atusquo
y
angt
ersendi
ri
.
FAKTA Pemi
l
ikanTanah
Ci
riFeudal
i
smel
aini
alahaspekpemi
l
ikant
anah.DiEngl
andgol
ongankni
ght
mendapatt
anah sebagaibay
aran member
iper
khi
dmat
an ket
ent
eraan.Kni
ghtj
uga
HURAI
AN/
mengawalgol
onganpet
aniat
auser
fyangber
ker
jadit
anah-
tanahmer
eka.Manakal
adi
CONTOH
Jepun,
samur
ait
idakmempuny
ait
anah.Hali
niker
anadai
myomengenakancukaikeat
as
pet
ani
unt
ukmembay
argaj
isamur
aidal
am bent
ukber
as.
Ti
dak dapat di
naf
ikan aspek pemi
l
ikan t
anah t
elah membezakan amal
an
f
eudal
i
smekeduabuah negar
a.Tanahmer
upakanper
kar
apent
ingdal
am si
stem f
eudal
PENEGASAN
y
angmel
ambangkankekuasaansesuat
upi
hak.

FAKTA AspekEkonomi
-Gol
onganPet
ani
Masy
arakatpet
animer
upakangol
ongany
angpent
ingdal
am si
stem f
eudaldi
Engl
anddanJepun.DiEngl
andgol
onganpet
anidi
kenal
isebagaiFr
eemandanVi
l
lei
n,
 
manakal
agol
onganpet
aniJepundi
kenal
isebagainomi
n.DiEngl
andgol
onganpet
ani
t
idakmempuny
ait
anah dan hany
a mengusahakan t
anah mi
l
ikt
uan t
anah.Sebagai
HURAI
AN/ bal
asanny
a,t
uant
anahakanmember
imer
ekaper
li
ndungandanj
ami
nankesel
amat
an.
CONTOH Sebal
i
kny
apet
anidiJepunmempuny
aikedudukany
angt
ert
inggidal
am kal
angan
r
aky
atj
elat
a.Mer
ekamemi
l
ikit
anahsendi
ri.Gol
onganpet
aniakanmembay
arsewa
kepadat
uant
anahdenganmeny
erahkansebahagi
andar
ipadahasi
lper
tani
an.Di
sampi
ng
i
tu,
pet
anij
ugadi
per
lukanunt
ukmenawar
kankhi
dmatbur
uhkepadat
uant
anah.Pet
anidi
Jepun j
uga t
erpaksa membay
ar cukaiy
ang t
inggi
. Kebi
asaanny
a pet
aniJepun

4
 meny
erahkan50%dar
ipadahasi
lkel
uar
ansebagaicukait
ahunankepadadai
myo.Pet
ani
j
ugamember
iber
askepadaSamur
aiunt
ukmendapatj
ami
nankesel
amat
an.
Hasi
lpendapat
an dai
myo dan samur
aidi
nil
aimengi
kutkuant
it
iber
as y
ang
di
mil
i
ki.Bagimasy
arakatf
eudaldiJepun,ber
asmenj
adibar
angany
angsangatber
har
ga
danber
nil
ait
inggi
.Ber
asj
ugamenj
adi
per
ant
araanper
tukar
any
angpent
ingdanmakanan
asasipenduduk.Sehubungani
tu,per
tani
anmer
upakanakt
ivi
tiekonomiy
angut
amadan
mul
i
adi
Jepun.
Haki
kat
nya,gol
onganpet
animempuny
aiper
ananpent
ingunt
ukmembekal
kansumber
PENEGASAN makanankepadasel
uruhpendudukdal
am sesebuahnegar
adanmenger
jakant
anahmi
l
ik
gol
onganpemer
int
ah.

FAKTA Pengar
uhAgama

Ger
ejaKat
oli
kmer
upakani
nst
it
usiy
angber
kuasapadazamant
ersebut
.Mer
eka
memi
l
ikisebahagi
anbesart
anah.I
nst
it
usiger
ejamengongkongkehi
dupanmasy
arakat
pada zaman f
eudal
. Pengar
uh ger
eja Khat
oli
k mer
angkumi sel
uruh kehi
dupan
masy
arakat
. Ger
eja menekankan aspek ker
ohani
an (
keagamaan) dan kur
ang
HURAI
AN/ menekankanaspekduni
awi
.
CONTOH Feudal
i
sme diJepun di
pengar
uhiagama Buddha.Pada zaman Kamakur
a,
kemer
osot
anker
ajaanpusatdankekacauanmeny
ebabkanr
aky
atmemper
cay
aiagama
Buddhaunt
ukmenj
ami
nkesel
amat
anmer
eka.Pahl
awan-
pahl
awanj
ugamul
amendapat
ket
enangandenganmel
akukanmedi
tasikepadaagamaBuddhay
angdi
kenal
isebagai
Zen.
Per
samaanaspekpengar
uhagamadal
am amal
anf
eudal
i
smediEngl
anddan
PENEGASAN Jepunmenj
adi
kansi
stem f
eudaly
angdi
amal
kankeduanegar
ainit
etapmel
etakkan
agamadi
kedudukany
angt
inggi
dal
am kehi
dupanmer
eka.
Kesi
mpul
anny
a,bol
ehdi
kat
akanbahawaf
eudal
i
smey
angdi
amal
kandiEngl
and
KESI
MPULAN mahupundiJepunadal
ahsat
uat
uranhi
dupy
angmembol
ehkankomuni
ti
nyaber
fungsi
dal
am memenuhi
keper
luansosi
al,
ekonomi
,danpol
i
tikmasi
ng-
masi
ng.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan

 Hur
aikansusunl
api
smasy
arakatf
eudal
diEngl
andpadaabadke-
16hi
nggaabadke-
17M.
 Hur
aikansusunl
api
smasy
arakatf
eudal
diJepunpadaabadke-
16hi
nggaabadke-
17M
 Bi
ncangkansi
stem sosi
almasy
arakatf
eudal
diEngl
andpadaabadke-
16hi
nggaabadke-
17M.
 Jel
askanci
ri
-ci
rimasy
arakatf
eudal
diEngl
andpadaabadke-
16hi
nggaabadke-
17M
 Bi
ncangkansusunl
api
smasy
arakatf
eudaldiEngl
and danJepunpadaabad ke-
16 hi
nggaabad
ke-
17M
5
TAJUK2 BINCANGKANCI RI-
CI RIKEMAJUANPERTANI ANDIBELANDAPADAABADKE- 16DAN
17MASI HI .
PENDAHULUAN Masy arakat agr ari
a mer upakan masy arakat y ang ber gant ung kepada kegi atan
pertaniansebagaisumberkehi dupanmer eka.Masy arakati nimember ikeut amaan
kepadaakt ivitibercucukt anam danpent ernakansebagai sumberekonomi mer eka.
Menj elangabadke- 16dan17,Bel andamengal amiper kembangany angpesatdal am
bidangper tanian.Penggunaanpel bagaikaedahdant ekni kper taniany angl ebihmaj u
j
ugat elahmeny ebabkanBel andamunculsebagaipembekalhasi lper taniankenegar a-
negar aEr opah.Ter dapatbeber apaci rikemaj uanper t
ani andiBel andadal am t empoh
tersebut .
FAKTA Kegiat anekonomi
HURAI
AN/ Per t
ani an
CONTOH Menj elangabadke- 16dan17, ber l
akuper tambahanpendudukdikawasanbandar .
Peni ngkat anpendudukmeny ebabkanakt i
v i
tiper tani andapatdi jalankansecar a
ekst ensi f.Kegi atan per tanian y ang di jalankan t er masuk penanaman say ur-
say uran, biji
rin,dant anamandagangan.
Say ur -
say urany angdi tanam seper tibebawang,bi jikoldanl obak.Bi ji
rny ang
diusahakani al
ahbar li,gandum dankekacang.Bar lidi tanam secar amel uasdi
wilay ahZeel and.Gandum menj adi tanamanut amadi Bel andaabadke- 17.
Tanaman dagangan i alah hem,bi j
ikoldan madder .Bi j
ikoldi proses unt uk
menghasi lkanmi nyakdandi usahakandi wi l
ay ahFr iesland.
Tanamanr umputseper t
isemanggidi tanam secar amel uasdiwi l
ay ahWaesunt uk
dijadikanmakananbi nat angt er nakanseper tilembu.
Hor t
ikul t
ur
Per tambahanpendudukdanpeni ngkat ant arafhi dupmeny ebabkanmuncul ny a
pusathor tikulturdiseki tarbandar .Per kembangan bi dang hor tikulturmel iputi
penanamansay ur-
say uran, buah- buahan, danbunga- bungaan.
Say ur -
say uran-bawang,l obak,ket umbar ,bi jisawidanpar snip.Lobakdankubi s
ditanam secar aber gi li
r-gili
rdengansay uranl ai ndidaer ahEnkui zen.Say urany ang
dihasi lkandi hant arkeAmst erdam mel aluipengangkut anai r.
Buah- buahan–pel bagaij enisbuaht erutamast rawber idi t
anam diAal smeerdan
Booskop.Di ekspor tkesel uruhEr opah.
Bunga–Penanamanbungat ulipsecar amel uasdisepanj angSungaideMaas.
Peni ngkat anhar gabungat ulipsecar amendadakaki batper mi ntaany angt inggi.
Hoppul adi tanam dandi bekal kankeki lang- kilangmi numanker asdiAmst erdam
danRot terdam.
Indust riber asaskanPer tani an
Tekst i
l– Penanamanmaddermer angsangper tumbuhani ndust r itekst i
l
.Akar
tanaman i ni di j
adi kan ser buk pewar na dal am i ndust rit ekst il
. Bel anda
mengekspor tmadderkeEngl andunt ukkegunaani ndust rit ekst il
.Penanaman
maddermeny ebabkan ki l
ang- kilang t ekst ildi dir
ikan diLei den.Sel ai n madder ,
tanamant easel digunakandal am i ndust r
it ekst i
lunt ukmenenunpakai an.
Mi numanker as–Menj elangabadke- 16dan17,t anamanhopdi t
anam secar a
mel uas.Bungahopdi gunakandal am i ndust r
imi numanker as.Ant ar at ahun1600
–1624, terdapat21buahki langmi numanker asdi Amst erdam danRot terdam.
Pent ernakan
Pada abad ke- 17,akt ivitipent ernakan l embu dan kambi ng gi atdi jalankan di
bahagi an t i
mur Bel anda. Per kembangan t urut di dor ong ol eh per tambahan
penduduky angber lakudi Bel anda.
Per mi ntaan t i
nggiunt uk dagi ng dan pr oduk t enusu meny ebabkan pet ani
6
 mel ibat kandi ridal am pent er nakanl embu.Kegi atani nidi usahakandiwi lay ah
Hol landdanFr i
esl and.Lembut enusuy angdi ternakj ugamer upakanbakay ang
terbai kdiEr opah.Bel andamer upakanpengel uarhasi ltenususeper tikej udan
ment egat erbesardiduni a.Bar angani nit ur utdi ekspor tkeEngl and,Per anci sdan
Sepany ol.
Pent er nakankambi ngpul adi usahakandiPul auTexel , Wi eringen, danPul auGr ind.
Kambi ngdi ter nakbagimenghasi lkanbekal ankej ukepadapendudukdibandar .
Kej uy angdi hasi lkandiBel andaber kual itit inggidant urutdi eskpor tkesel uruh
Eropaht er masukPer anci s.
PENEGASANI
SI Tegasny a,kemaj uanekonomiBel andat er utamany adal am kegi at anper tani andan
penternakan t el ah meny ebabkan Bel anda munculsebagaipengel uarut ama hasi l
pert
ani andanpent er nakandi Er opahseki tarabadke- 16hi ngga17Masi hi .
FAKTA Kesubur ant anah
HURAI
AN/ Pet empat anmasy ar akatagr ar iaBel andasebenar ny at erletakdikawasanpi nggi r
CONTOH pant aiy angsuburdansesuaiunt ukmenj al ankanakt ivit
iper t ani an.Ant arany a
Friesl and, Zeel and, Flander s, danUt re.
Tambahan pul a,pet ani -
pet aniBel anda mempuny aipenget ahuan y ang t i
nggi
dal am memel ihar a kesubur an t anah.Mer eka mengekal kan kesubur an t anah
denganmel akukanpemugar ant anahdanmenggunakanbaj aasl idar i
padanaj i
s
ternakan.
Mer ekaj ugamengamal kansi st em t anamangi lir
anunt ukmemel ihar akesubur an
tanah.Si stem t anamangi l
irani nij ugapent ingbagimemel i
har akesubur ant anah
per tani an.
Sel aini tu,pet aniBel andat ur utmenj alankankegi at anmenebusgunat anahbagi
mel uaskankawasanper tani an.Hali nidemi kianker anasebahagi anbesart anah
per tani an y ang suburber ada dibawah par as l autmeny ebabkan sebahagi an
kawasandi tenggel amiai r.Usahapenambakandi buatbagit ujuanmenebusguna
tanahunt ukaki v i
tiper tanian.Ant arakawasany angt elahdit ebusgunai alahPul au
Zui d- Bev el and, Mi ddl ezee, Oud- Bei jer land, danNew- Bei j
er l
and
PENEGASANI
SI Kemahi ran memel ihar a dan mengekal kan kesubur an t anah adal ah pent ing bagi
meningkat kandanmenj ami npengel uar anhasi lper ataniany angber ter usan.
FAKTA Peningkat ant eknol ogi per tanian
HURAI
AN/ Menj elangabadke16dan17,ber lakukemaj uanpesatdal am t ekni kdankaedah
CONTOH per tani andiBel anda.Ant ar akemaj uant ersebuti alahsi stem penggi li
rant anaman,
sist em penanamanr umputt er nakan,si stem bat as,si stem penanamander etan,
danpenci pt aanper alat anper tani an.
Sist em penggi l
irant anaman–Bel andamer upakanper i
nt i
sdal am si st em t anaman
inidenganmemansuhkansi st em t anahr ang.Tanamanseper tibi ji
rin,kekacang,
ubi ,jagungdansay ur-say ur anl ainakandi tanam secar aber gil
ir-gilirpadamusi m
tertent u diBel anda.Kaedah i nidapatmengembal ikan kesubur an t anah dan
meni ngkat kanl agihasi lper t ani an.Si stem i nidi prakt ikkandikawasanl adangdi
Edegem danBr abant .
Sist em penanamanr umputt ernakan–Tanamanr umputseper t
i tur nipdan
semanggidi t anam dikawasant anahr angsel epasj agungdi tuai.Tanamanr umput
ditanam unt ukmakananhai want er nakanseper tilembudankambi ng.
Sist em bat as–Pet aniBel andat ur utmemper kenal kansi stem t anamandengan
membuatbat as.Mel aluisi stem i ni ,sal i
ran y ang bai kdapatdi wuj udkan bagi
memast ikant anamant umbuhdengansubur .Kedudukanbat asj ugadi ubahset i
ap
tahunbagi memel ihar akesubur ant anah.
Sist em penanaman der etan – Si st em t anaman der etan i ni mer upakan
penambahbai kandar i
padapenggunaansi stem bat as.Si stem i nidi gunakanbagi
tanamankomer si
al seper tijagung, madder ,hopdanbi jikol .
Alat anper tani an–penci ptaanper al at anseper titenggal aber odadanmesi nunt uk
7
 menampibi jirandapatmemper cepatkanker j
a-kerj
apet anisekal i
gusmeni ngkat kan
lagi hasilpertanian.
PENEGASANI
SI Tegasny a,peni ngkat an teknologiper t
ani an t elah membawa kemaj uan kepada
masy arakatagr ariadiBel anda.Teknol ogiper taniandiBel andat urutdisebar kandan
member imanfaatkepadanegar a- negaral ain.
FAKTA Sistem pengai ran
HURAI
AN/ Masy arakatagr ari
a mempuny aikemahi ran dan penget ahuan y ang tinggidal am
CONTOH teknol ogipengai ran.Masy arakatBel andaber kemahi randal am pembi naant erusan,
kolam t akunganai rdant al
iairdengant ujuanunt ukmengai rikawasanper tanian.
Mer ekaber kemahi ranmeny alurkanai rdar isungaiunt ukt ujuanper t
anian.Dengan
adany a si st
em pengai r
an,kawasan per tani an dapatdi perl
uaskan dan di usahakan
secar ai nsentif.Masy arakatagr aria Bel anda j uga membi na kincirangi n unt uk
meny alur kanairdar i
padat anahy angdi tebusgunabagi tujuanper tanian.
PENEGASANI
SI Olehi tu,kemahi randanpenget ahuany angt i
nggidal am bi dangt eknologiper t
ani an
bany akmember i manfaatkepadasekt orper taniandi Belanda
KESI
MPULAN Masy arakatagr ar i
adiBel andamemai nkanper ananpent i
ngdal am per kembangan
ekonomimener usipengli
bat andal am bidangper taniandanpent ernakan.Mer ekat urut
member isumbangandal am peni ngkat ant eknol ogipertaniandansi st
em pengai ran.
Kegi gihanmer ekat ur
utmenj adikanBel andasebagaipembekalut amahasi lper t
ani an
diEr opahpadaabadke- 16dan17.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Hur
aikanci
ri
-ci
rimasyar
akatagr
ari
adiBelandapadaabadke-
16hinggaabadke-
17Masihi
.
 Sej
auhmanakahperkembanganteknol
ogimempengaruhikemaj
uanpertani
andiBel
andapadaabadke
-
16dan17Masi hi

8
TAJUK3 HURAI
KANCI
RICI
RIMASYARAKATMARI
TIM JEPUNPADAABADKE-
16HI
NGGAABAD
KE-
17

PENDAHULUAN MasyarakatMariti
m ialah masy arakaty ang bergantung kepada akti
vi
tiberasaskan
kel
autan.Kemunculanmasy arakatmar i
ti
m diJepunsecar aumumny adapatdikesan
sej
akabadke- 3Masihilagi.Perkembanganmasy arakatmariti
m diJepundapatdilihat
menerusihubungan per dagangan dengan negar a-negaral uar
. Jepun j uga turut
menjali
nkanhubunganper dagangandenganpel abuhanl ai
ndiAsi aTenggaraapabi la
dasarbukapi nt
umul adi amal kansejakabad ke- 16.Secaraumumny a,masy ar
akat
marit
im diJepunmempuny aicir
i-
cirit
ersendi
riy angdapatmenonj olkanimejmer eka
sebagaisebuahmasyarakatmar it
im dikawasanAsi aTenggar a.

FAKTA Masyarakatmar
it
im diJepundi
cir
ikanmener
usikegi
atanekonomiy
angdi
j
alankanol
eh
mereka.

HURAI
AN/ Kegiatanekonomiut amay angdijalankanol ehmasy ar
akatmar itim diJepunadal ah
berfokuskankepadaper dagangan.Kegi atanper dagangani ni,ber kembangpesatpada
CONTOH zamanAshi gakal agidenganpedagangdar iAsi aTenggar a.PadazamanTokugawa,
perdagangant er j
ali
ndenganChi na,Vi etnam danKor ea.Menj elangabadke- 16Jepun
menj al
inkan hubungan dengan Bar aty ang membawa kepada kepesat an kegiatan
perdaganganny a.Bukt i
nya,pedagang- pedagang asi ng dariPor tugal
,Bel anda dan
Sepany oltelah datang ke Jepun.Kegi atan per dagangan inibi asany a dijal
ankan di
pel
abuhanut amaJepunseper t
idiKy ushu,NagasakidanHi roshi ma.Ant arabarang-
barangy angdi eksportolehpedagangJepunadal ahseper t
itembaga,ber li
andanper ak
manakal a barangan y ang diimporti alah sut era,t embikardan t embaga dar iChina.
Masy arakatmar i
ti
m diJepunj ugat urutt erlibatdal am aktivitimenangkapi kandan
mengumpulhasi ll
aut.Tambahanl agi,mer ekaj ugat urutber giatakt i
fdalam kegiatan
membi nadanmembai kikapal
.

PENEGASANI
SI Jel
asl
ahbahawa,kepelbagai
ankegiatanekonomiyangkhususnyay angber
asaskan
per
dagangan t
elah ber
kembang pesatdan menj
adikan masy
arakatJepun sebagai
masyar
akatmarit
im.

FAKTA Sel
ainitu,petempatanmasy arakatmari
ti
m Jepunyangt
erl
etakber
hampi
randengan
l
autjugaturutmenjadi
cir
i-
cir
i masyar
akatter
sebut
.

HURAI
AN/ Darisegigeogr afi
,Jepunt er di
ridari
padapul au-pulauy angdi keli
li
ngil autandengan
bentukmukabumiy angber gunung-ganang.Keadaani nimeny ebabkanpet empatan
CONTOH masy ar
akat sesuaidi di
ri
kan ber hampiran kawasan per si
sir
an pant ai.Kedudukan
berhampiran dengan l aut,t elah memudahkan mer eka untuk menj alankan akti
vi
ti
perdagangan,menangkapi kandanmengut i
phasillaut.Muar asungaijugat urutmenjadi
tumpuanpenempat anmasy arakatmar i
ti
m.Ant arapel abuhany angmenj aditumpuan
masy ar
akatmar i
ti
m i alah pel abuhan Ky ushu,Hi roshima,Nagasakidan Shi moda.
Pelabuhantersebuttelahmemai nkanperananpent ingsebagaipusatpengumpul andan
pengedaran barang dagangan.Masy ar
akatmar iti
m j uga ti
nggaldiper kampungan
nelayandiYokohama.Masy arakatdisinimenj alankanakt iv
itimenangkapi kandan
mengut i
pmut i
ara.
9
PENEGASANI
SI Terbukt
il
ahbahawa,petempatanber
hampir
andenganl
autmeny
ebabkanmasy
arakat
Jepunmunculsebagai
masyarakatmari
ti
m.

FAKTA Disampingit
u,masyar
akatmar
iti
m diJepunjugaturutmemi
l
ikipenget
ahuany
angl
uas
ber
kait
anteknol
ogiper
kapal
andanteknol
ogipelay
aran.

HURAI
AN/ Masy arakatmar it
im diJepunt elaht erdedahdengankemahi randal am membi nakapal
danper ahu.Hali nidapatdi l
ihatmener usikemahi r
anmer ekadal am membi na kapal
CONTOH l
ay aryangber teknologiti
nggii ai
tukapall ay arShui nsen.Kapall ayarinit
elahdi gunakan
olehpedagangJepununt ukpel ay ar
anj arakj auhseper tikepel abuhanAsi aTenggar a.
Perjal
ananj auht ersebutmeny ebabkankapali nitel
ahdi l
engkapidengansenj atabagi
memper tahankandi ridaripadaser anganl anunsemasamer ekamenj alankanakt ivi
ti
perdagangan.Sel ain kapalShui nsen,masy arakatmar iti
m Jepun j uga turutmahi r
membi nakapalHi gaki-
KaisendanTar u-Kai sen.Kapalj eni
sinidi gunakanunt ukkegiatan
perdagangany angmel i
batkanl aluanant ar aOsakadanEdo.KapalHi gakidi gunakan
untukmengangkutkar gopadazamanEdo.Kapalkar goinimengangkutmuat anantara
200hi ngga400Koku.Sel anjutnyakapal kar goi nidiubahsuai untukmengangkutmuat an
sebany ak1000Koku.KapalTar upul adi gunakanunt ukmenghant artong-tongy ang
berisiwai n dar iOsaka ke Edo.Masy ar akatmar i
tim t ur
utmempuny aiilmu dalam
teknologipel ayaran.Mer eka mempuny aipenget ahuan dal am i lmu naut ika dan
kartografi.

PENEGASANI
SI Jel
asl
ahbahawa,kepakar
andanpengal
amany angdi
mil
ikidal
am teknol
ogiper
kapalan
danteknol
ogipel
ayaranmenj
adi
kanmasyarakatJepundikenal
isebagaimasy ar
akat
mari
ti
m.

FAKTA Cir
i-
cir
imasyarakatmari
ti
m Jepuny
angbol
ehdi
l
ihatset
erusny
aadal
ahmel
aluiakt
ivi
ti
penj
elaj
ahandanpenerokaan.

HURAI
AN/ Menjelangabadke- 16,pedagangJepunt elahterli
batdalam aktivi
tiperdagangandiAsi a
Tenggaramel al
uiper si
nggahankapal -kapall ayarJepundipel abuhanAsi aTenggar a.
CONTOH Selai
n pelabuhan Asi a Tenggara,masy arakat mar it
im Jepun t urut mel ancarkan
ekspedisipelayarankenegar aChina,Kor eadanAmer i
kaSelatanbagimencar ipasar an
baharuunt ukkeluaranbar anganmer eka.Menj el
angawalabad ke- 17l ebi
hdar ipada
350buahkapalJepunt elahterl
ibatdal am akt i
vitipelayar
ankel uarneger i
.Secar a
kesel
uruhanny a,Ker aj
aanJepunt elahber ti
ndakmenghant ar14ekspedi siperdagangan
kenegar a-
negar alai
npadaset iaptahun.Ekspedi sitersebutbertuj
uanunt ukmenj al
inkan
hubunganper daganganduahal adenganset i
apnegar ayangtelahdilawati.

PENEGASANI
SI Terbukt
il
ahbahawa,kej ay
aanpenjel
ajahandanpener
okaanmenj
adi
kanmasy
arakat
Jepundikenal
aisebagai
masyar
akatmar i
ti
m.

10
FAKTA Set
erusnya,ci
ri
-cir
imasyar
akatmari
ti
m diJepunjugadapatdi
l
ihatmel
aluikeber
ani
an
mengharungipelayar
andil
aut
an,semangati
ngint
ahudansemangatket
erbukaan.

HURAI
AN Masy arakatmariti
m diJepunmer upakanmasy ar
akaty angber animenghadapidugaan
dancabar anhidup.Hali nidapatdi li
hatmel aluiketabahanmer ekadalam menghar ungi
/
CONTOH pelbagaicabaranketikaberlayardilautanl uas.Ketabahandankeber ani
anmer ekadapat
dil
ihatapabilamer ekaber j
ayamel ancar kanekspedi sipelayarankeAmer ikaSelat an,
Australi
a,KoreadanChi na.Menj elangabadke- 17pul a,ekspedisiperdagangant elah
dihantarkeAsiaTenggar a.Keupay aany angdi tunj
ukkanol ehmasy arakatmar i
ti
m Jepun
dalam mel ancarkan ekspedisipel ayaran,t el
ah membukt i
kan kepada duni a bahawa
masy arakatmar it
im Jepun sanggup unt uk berlayardil autan samuderay ang luas
semat a-mata untuk mencapaimat lamatper dagangan mer eka sebagaimasy arakat
mar i
ti
m.

Semangatingintahujel
asdili
hatmelal
uikesanggupanbel ayardanmenj al
inhubungan
dengan masyarakatlai
n,ingi
n mengetahuiadatr esam dan buday a ser
ta mengkaj i
sej
arahmasy arakatter
sebut.Semangatingintahuj ugamendor ongkaj i
anber l
aitan
bentukmukabumi ,i
kl
im dancuacasesuatutempat.Mal ahsebagaicontoh,masy arakat
Jepunturutmener i
mapengar uhagamaKr ist
iandar i
padamubal i
ghKr ist
ianPor tugal
sert
apengaruhagamaBuddhadankeper cayaanConf uci
usdar i
padamasy arakatCina.

Malah Shogun Ieyasu mengamal kan dasart er

buka dengan menj al i
nkan hubungan
dengannegaraasing.Bantuanteknikaldal
am bidangpelayarandanper kapalandit
eri
ma
darinegara asing.Dasarket erbukaan semaki njelas apabila masy arakatJepun
mempel aj
arit
eknikmembuatt embikardariKoreadanmenj adiindustripentingdiJepun.
Perkembanganper dagangandengannegar aBar atsepertiPortugal,Sepany ol
,
Belanda
danBrit
ishmenyebabkanmat awangper akdi
gunakandal am urusniaga.

PENEGASANI
SI Ol
eh it
u,ter
bukti
l
ah bahawasi kap dan semangaty ang adadalam dirimasyar
akat
mari
ti
m diJepunmembol ehkanpemindahanideadant eknol
ogiber
lakusehi
nggadapat
membawakepadakemaj uanJepundalam bidangper
dagangan.

KESI
MPULAN Kesimpulannya, masy arakat mar it
im di Jepun mempuny ai ci
ri
-ci
ri keunikan
masy ar
akatnyayangtersendiriber
bandingdenganmasy ar
akatmari
ti
m dinegar
a-negara
Eropah. Kepesatan perdagangan di Jepun ber akhi
r pada abad ke-17 apabi l
a
pemer i
ntahanTokugawamengambi lkeputusanunt
ukmengamal kandasarpemenci l
an
daridunialuar
.Perubahani niakhir
nyamembawakepadakej at
uhanShogunTokugawa
danpengukuhankuasaMahar ajaMeij
idiJepun.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Masy ar
akatmarit
im diJepun di
cir
ikan mel
aluikegi
atan ekonomiy
ang di
j
alankan ol
eh mereka.
Bincangkan.
 Sejauhmanakahkeupayaanmenguasaiilmukelaut
andanpel ayar
anmenj
adi
kanmasy ar
akatJepun
sebagaimasyar
akatmari
ti
my angunggul

11
TAJUK4 BI
NCANGKAN CI
RI-
CIRIMASYARAKATI
NDUSTRIDIJERMAN ABADKE-18HI
NGGA
ABADKE–19

PENDAHULUAN Masyar akati ndustr

imer uj
uk kepada masy arakaty ang bergant
ung kepada sekt or
peri
ndust r
ian.
Masyar akati niterl
ibatdal am pengel uar
an bar angan dan per khidmat an dengan
menggunakanmesi n.
Revolusiper industi
andiJer manber lakupadat ahapkeduadiEr opah,i ait
uber l
aku
sel
epasRev olusiPerindustri
andiEngl and.Rev olusidiJermanber mulapadat ahun
1860-anhi ngga1914.
Untuk memaj ukan perindustr
ian,kerajaan Jerman t el
ah member it umpuan unt uk
memaj ukankemudahani nfr
astrukt
ursepert
isistem pengangkutandankomuni kasi
.
Masyar akat i nidiciri
kan mener usipembahagi an kerja dan ber gantung kepada
pengeluaransecar abesar -
besaran.

FAKTA Kegiat
an
ekonomi

HURAI
AN/ Aktivi
tijuga t er t
umpu dal am bi dang per industr
ian terutamanya apabi la berlaku
pertambahanpembukaanl ombongar angbatudanbi ji
hbesi diSaxonydanSi lesia.
CONTOH Arangbatudanbi j
ihbesi mer upakangal i
anutama.
Jermanmengel uar kan25j utat anar angbat udangal ianinimeningkatkepada287t an
padat ahun1913.
Pengeluaranbi jihbesij ugameni ngkatdar i
pada1. 5jutapadat ahun1871kepada8. 5
j
utat anpadat ahun1900.
Kemaj uandal am i ndust rikul i
tmeny ebabkanJer manmengambi l
ali
htempatEngl and
dalam industrikulitpadat ahun1870- 1914.
Pembangunani ndust rit
ekst i
ltert
umpudi wi
layahRhineland,SaxonydanSi lesia.
Berli
npul amenj adi bandarpengel uarmesi n-mesintekstil
.
Ciptaanbahar umul aiber kembangdiJer man.Ant aranyaSy ar
ikatSiemendanMar ti
n
tel
ahmeni ngkat kanpengel uarankel ulipadat ahun1886dar i
pada0.9j utatankepada
13.6jutat an.Cont ohny at elahmunculpengusahat erkemukaseper iAlfredKr uppyang
mengel uarkanbar anganal atgant i danper al
atanbesi

PENEGASANI
SI Kesannya,kegiatanekonomii
nimembawakepadakemuncul
ankej
urut
eraanel
ekt
ri
kdi
Jerman.Sy ar
ikatkimiadanelekt
ri
kJermanmenjadiperi
nti
skepadapembangunan
ki
mi adanelektri
k.

FAKTA Kemuncul
ankel
as

HURAI
AN/ Masy ar
akati ndustriter
golong kepada dua kelas i
ait
u kelas
kapit
ali
sdankel aspekerj
a.
CONTOH Kelas kapi
tal
ist erdi
ridar i
pada pemil
ik ki
l
ang dan pengusaha
l
ombong.
Kelaspekerjapul aterdi
ridaripadaburuhdanpekerjakilangdi
ki
langtekst
il,
kimiadankej urut
eraanel
ektr
ik.

12
PENEGASANI
SI Tegasny
agol
onganpeker
jaamatber
gant
ungkepadagol
ongankapi
tal
i
s.

FAKTA Per
kembanganSai
nsdanTeknol
ogi

HURAI
AN/ Teknol ogiy angdi gunakandiJer mant erdi
ridari
padapel bagaibahan,sumberdan
bentuk.
CONTOH Kemaj uandal am t ekni
kpeny el
i
dikanmembol ehkanJer manmenghasi l
kanpel bagai
ci
ptaanbar uy angmembant ukelahir
ani ndustr
iberskal
abesar .
Syarikat ki mi a dan el ektr
ik Jerman memonopol i penubuhan makmal -
makmal
peny eli
dikany anglengkapdenganahl i-ahli
kimiadanf i
zi
kterlat
ihdari
padauniversi
ti.
Perkembangan i nimeny ebabkan Jerman ber jaya menci
pta pelbagaiperal
atan dan
i
nov asi baru.
Beber apasy ari
katdanper badananJer mant elahmember isumbanganbesardal am
menci ptat eknikbar udenganmenj al
inkant eoripenyel
idi
kansaintif
ikdenganamal an
kerj
abi asadi ki
lang.

Contohny
aseper t
iSi
emensdanMar
ti
nyang t
erkenal
dal
am kejur
uter
aanel
ekt
ri
k.

PENEGASANI
SI Kesannya,menjel
angabadke19,i ndust
riki
miadanel
ekt
ri
kJer
mant
elahmemi
mpi
n
duni
a.
FAKTA Perl
uasanperdaganganant
arabangsa

HURAI
AN/ Perkembangan pembangunan perindust
ri
an diJer man menyaksikan pertambahan
dalam ekspor
tsehinggamenimbul kan masalah dal
am memasar kan barangan dan
CONTOH mendapatkansumberbahanment ah.
Masalahpasarandanbahanment ahmeny ebabkanJermanterpaksamel uaskantanah
j
ajahan.

Contohnya,Jer
mandapatmel uaskanperdaganganantar
abangsaapabi
l
amenguasai
kawasan diPasi f
ikiai
tu New Guinea,Kepulauan Car
oli
na dan j
uga mel
uaskan
perdagangandenganChi
na.

PENEGASANI
SI I
nimenyebabkanPeri
ndust
ri
andiJer
mant
elahber
kembangkepada243.
8per
atusdar
i
t
ahun1887hingga1912.

FAKTA Kemaj
uansi
stem pengangkut
an

HURAI
AN Pembinaan jal
an kereta apidibi
na dengan pesatpada t
ahun 1870 hasi
ldaripada
pembangunanindustribesidankelul
i
.
/
CONTOH Keraj
aan juga meny ediakan kadar perkhi
dmatan ker
eta apiyang mur ah untuk
menghantarbesiJermankenegar aEropah.
Padatahun1713,ekspor tbesi
dankeluliJermanberni
l
ai100jut
apoundsterl
i
ng.

Cont
ohny
a,f
ir
maJer
mandi
Bor
siqmenj
adi
pengel
uarut
amaker
etaapi
diJer
man.

13
PENEGASANI
SI Ol
ehi
tu,
Jer
manmul
amengekspor
tbesi
dankel
uli
kenegar
a-negar
alai
ndi
Eropah

FAKTA Kemaj
uankewangan/Kapi
tal
kewangan

HURAI
AN I
ndustri-industridiJermandi domi nasiolehpel aburanbankdansy ari
katinsurans.
I
ndustriper bankan bany ak ditubuhkan dan meny edi
akan pinjaman modalkepada
/CONTOH pengusaha- pengusahai ndust r
i.
Bank y ang member ipi njaman mensy aratkan ahl ibank dilanti
k dalam l embaga
pengarahi ndust ri
-i
ndustri.
Bank-bankmempuny aikuasa mengawalper usahaan y ang dij
alankan oleh syari
kat
i
ndustri keranabant uanmodal yangdi berikan.
Contohbanky angdi t
ubuhkani alahJointSt ockBank.
Sist
em per bankandiJer mandi kawalol ehDBank,i ait
ugabungan4buahbankut ama
i
aitu Discont o Gesel lschaftofSt uttgart,Deut sche Bank,Dar mstadterBank dan
DresdenerBank.
PENEGASANI
SI Olehitui ndustridiJermant elahber kembangpesatdenganadany abantuanmodaldan
muncul ny a pengusaha i ndust ribar u pada abad ke- 18 ser t
a kemaj uan sistem
pengangkut an.

KESI
MPULAN Jel
aslah bahawamasy ar
akatJer man mer upakan masyarakatyang gi
gih ber
usaha
dal
am memaj ukanekonomi mereka.
Per
kembanganper industr
iandiJermant el
ahmembawaJer manmunculsebagaikuasa
i
mper i
ali
suntukmendapat kanlebihbanyakbahanment ah.Seter
usny
aJer mant el
ah
menjadisebuahnegaraper i
ndustri
anyangdiseganidiEr
opah.

14
TAJUK5 BINCANGKAN SUMBANGAN CARDI
NALDUC DERI
CHELI
EU DALAM MENGUKUHKAN
SI
STEM PEMERINTAHAN MONARKIDIPERANCI
S SEMASA PEMERI
NTAHAN RAJA
LOUISXI
II

PENDAHULUAN Richel
ieumer upakanpader ibesarger ejakatoli
kdiPer anci
s.Beli
auper nahmenj adi
ketuament er
iPerancis.Karyater
kenalbeliauadalahwasi
atpoli
ti
kyangmengemukakan
pandangant ent
angkeper luanmengekal kankuasadankemut l
akannegara.Bel
iauturut
berpendapatkerajaanpusaty angkuatper l
uuntukmengukuhkanpent adbi
ran.I
deayang
dikemukakan oleh car di
nalt el
ah berjaya mengukuhkan pemerint
ahan mor nakidi
PerancissemasaRaj aLouiske13.

FAKTA Mewuj
udkanker
ajaanPusaty
angkukuh

HURAI
AN/ Richel
ieu mewuj
udkan sebuah ker
ajaan pusaty
ang kuatdiPer
anci
sdibawah
kawalandanpenguasaanpenuhmahar aj
a
CONTOH
Beli
auberpendapatker
ajaanpusatyangkuatperluunt
ukmenghadapiancaman
seki
rany
apentadbir
andij
alankanol
ehramai
pihak.

Contohnyauntukmengukuhkanpent
adbi
ranpegawai-pegawaikeraj
aany
angset
ia
per
ludilant
ikunt
ukmembantumaharajamenj
alankanpentadbi
ran

PENEGASANI
SI Dengan adany
a kerajaan pusaty
ang kuatmaharaj
a dapatmenghadapisebar
ang
ancamandansi
stem pemeri
ntahanmonar
kimutl
akdapatdi
perkukuhkan.

FAKTA Menol
akPendi
dikanRaky
at

HURAI
AN/ Richel
ieumenol
akpendidi
kanyangdiber
ikankepadarakyatj
elataker
anabi
mbang
golanganber
pendi
dikanmenj
adiancamankepadakedudukanrajamutl
ak.
CONTOH
Contohnya gol
ongan berpendidi
kan akan memper t
ikai
kan segal
a dasar dan
rancanganker
ajaan.
Kesanyarakyatti
dakset
iakepadakeraj
aandankedudukanraj
a
sebagaipemeri
ntahmutl
akakant er
jej
as.

PENEGASANI
SI Tindakanr
ichel
i
euinitel
ahber
jay
amemper kukuhkanpemer
int
ahmonar
kidiPer
anci
s
dankepent
ingannegar
amutl
akdapatdi
bent
uk.

FAKTA Menol
akper
ananger
eja

HURAI
AN/ Cardi
nalmenolak per
anan gerej
a dalam poli
ti
kyang mengancam mengancam
kuasamutl
aky angdimil
ikiol
ehraja.Bel
iautel
ahmenghapuskankekacauanyang
CONTOH berl
akudal
am gerej
akatoli
k.

Contohny
abeli
aumengambi
llangkahl
angkahunt
ukmenghapuskanper
ananger
eja
dal
am poli
ti
k

PENEGASANI
SI Usahacar
dinali
nit
elahber
jay
ameny
ekatkemar
aankuasager
ejadal
am pent
adbi
ran
negar
a.

FAKTA Mengukuhkanper
tahanannegar
a

15
HURAI
AN/ Cardi
nalmengambi
llangkah unt
uk mengukuhkan kedudukan r
ajal
oui
s ke 13
denganmewuj
udkanpasukant
enter
alauty
angkuatdi Per
ancis.
CONTOH
Contohnyabeli
aumel
engkapkanpasukantent
eradengankapal
-kapalper
angdan
peral
atanmodenagarr
ajadapatmenghadapisebar
angancaman baikdaridal
am
atauluarnegar
a

PENEGASANI
SI Tegasnyausahabel
i
aut
elahber
jay
amemper
kukuhkanpemer
int
ahanmonar
kimut
lakdi
peranci
s.

FAKTA Menghapuskansent
imenwi
l
ayah

HURAI
AN Car
dinalberpendapatpemeri
ntah har
us mengambi ll
angkah y ang t
egas bagi
membendung sentimen kewi
l
ayahan yang akan menj
ejaskan kest
abi
lan pol
i
tik
/
CONTOH dal
am negar
a.

Cont
ohny araj
a harus mengambillangkah bagimemast i
kan penduduk dan
pemeri
ntahdiwi
lay
ahdanjaj
ahantakl
ukseti
akepadaker
ajaanpusat
.

PENEGASANI
SI Langkah dan keper i
hat
inan pemer int
ah t er
hadap wi
l
ayah i
ni akan dapat
memperkukuhkankuasamutlakker
ajaanpusat
.

KESI
MPULAN Cardinal
Richel
i
eumer upakanpemikirpol
it
ikt
erunggildiEropahpadaabadke17.Idea
beli
aumemai nkanperananpentingdalam mengukuhkansi st
em pemerint
ahanberaja
mutlak di negara peranci
s.Pengukuhan kuasa r aj
a i ni di
ter
uskan lagi ol
eh
kebij
aksanaanraj
alouiske14sehi nggaPeranci
smenj adisebuahnegaraempay ar
yangamatkuatdi Er
opah.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Sej
auhmanakahi deayangdikemukakanolehCardinalDucDeRichel
i
eudal
am kar
yapoli
ti
kny
ai ai
tu
WasiatPol
i
tikmengukuhkansi
stem pemer
intahanberaj
aMutl
aksemasapemer
int
ahanRaj
aLouisXII
I

16
TAJUK6 HURAI
KANLANGKAH- LANGKAHYANGDILAKSANAKANOLEHRAJALOUISXI
VUNTUK
MENGUKUHKAN SISTEM PEMERINTAHAN BERAJA MUTLAK DIPERANCI
S DARI
TAHUN1643-
1715

PENDAHULUAN RajaLouisXI Vdi

lant
ikmenjadipemerintahPerancispada1643.Bel i
auterkenaldengan
gelar
an “ Gr
and Monarch”.Beliau memer i
ntah selama 72 t ahun dan menj al
ankan
pemer i
ntahan secar
a berkuasa mutlak.Sewakt u memer int
ah beliau tel
ah banyak
membuatr efor
masidalam dasarnegar asehinggaPer ancismunculsebagaikuasa
yang kuatpada masa i tu.Bel i
au mendapatsokongan padu dar i
pada golongan
bangsawan,Huguenot dan i nst
utusiker aj
aan.Ter dapat pelbagail angkah yang
dil
akukanol ehRajaLouisXIVmel iputidasarekonomi ,ketenter
aan,agamadanl uar
negara.

FAKTA Langkahmengukuhkandasardal
am negar
a

HURAI
AN/ Raja Louis XI V meny usun semul a pent adbir
an negara. Di peri
ngkat pusat,
di
perkenalkanempatmaj li
sut amaiaituMaj li
sNegaramengur uskanhalehwall uar
CONTOH negara,Majli
sDespatchesmengur uskansemuahalehwalt empat
ankecualikewangan,
Majl
isKewanganmengur uskanpercukaian,t
ari
f,per
belanj
aandanpendapatannegar a
danMaj li
sPr iv
ymengur uskanpentadbi r
ankeadi l
an.Beli
aujugamel anti
kment eri
-
menteriy ang berkebolehan diper ingkat pusat dan provi
nciuntuk membant u
melaksanakandasar-dasardiraj
a.

Beli
au mel ant
ik Colbert sebagai Ment er
i Kewangan,Louv oi
s sebagai Menter
i
PeperangandanVaubansebagaiMent eriKetenteraan.Melaluidasar
-dasarColber
t
PerancismenjadiNegaraIndustridankuasaket enteraanyangkuatdiEr opah.Zaman
LouisXI Vjugamer upakanzamankeemasanbagikesusast eraanPerancisdengan
l
ahirnyatokoh-
tokohseniter
sohorsepertiRacinedanMol ier
e.

PENEGASANI
SI I
nijel
asmenunjukkanbahawadasary angdil
aksanakanolehRajaLoui
sXI
Vtel
ah
ber
jay
amengukuhkankekuasaanmonar
kidiPer
ancissehi
ngga1715.

FAKTA Langkahket
ent
eraan

HURAI
AN/ Raja Loui s XIV menghapuskan domi nasi golongan bangsawan dalam bi dang
ketenteraan dan meletakkan angkatan tent
eradibawah kawal an bagi
nda. Bel i
au
CONTOH mel akukan reformasi dalam bi dang kent et
eraan ini dengan bantuan ment eri
peper anganiait
uLouv oi
s.Beli
aumel ant
ikpegawai -
pegawaiberasaskanmerit.Bagi
mener i
kkeseti
aangol ongantentera,bagi
ndaber ti
ndakmer ekr
utanggotatent
eradan
meny ediakankemudahanseper t
iperumahandanbekal anmakanan.

PENEGASANI
SI KesannyaPeranci
smunculpasukant
ent
erat
erkuatdiEr
opahpadamasai
tudan
kedudukanr
ajasemaki
nkukuh.

FAKTA Langkahmengukuhkandasarl
uarnegar
a

HURAI
AN/ RajaLouisXIVtel
ahmelancarkandasarper
luasankuasadanber
jayamel uaskankuasa
Peranci
ssehinggakesempadanSungaiRhi ne. Bagi
ndamenguasaiwi layah-
wil
ayah
CONTOH yangdiperi
ntaholehputer
a-puter
aJerman,Negar aSpani
sh,Nether
landsdanUni ted
17
 Pr
ovi
nce(
Bel
anda)
.

PENEGASANI
SI UsahaRajaLouisXIVi
nitel
ahmeningkatkankekuat
andansokonganr
aky
att
erhadap
pemeri
ntahanberaj
amutl
akdiPer
ancis.

FAKTA Langkahdal
am bi
dangekonomi

HURAI
AN/ Raja Louis XI
V mel aksanakan dasarekonomimer kant
il
isme bagimengukuhkan
negaranya. Antar
apembahar uanyangdilakukanColbertial
ahmemulakanindustr
i
CONTOH baharu,memansuhkant ari
ftempatan,mengur angkankadarbungakeatashut ang
keraj
aan,mengawal upahdanmengawal hargapasaran.

Colbertjugamembi nagudangsenjataToulan,
mengadakanper henti
andagangdiI ndia,
SenegardanMadagascarbagimenggal akkanperdaganganluar.RajaLouisXIVj uga
mengenakan pel bagai sekat
an bagi meni ngkatkan indust
rit empatan seper ti
mengenakan bay aran tar
ifyang ti
nggikepada kapalasi ng yang menggunakan
pel
abuhanPer ancisdanmember ikanbantuankewangankepadai ndust
riperkapalan
Perancisy angmenjalankanper
dagangan.

PENEGASANI
SI l
angkah ekonomiy ang diambilsewaktu zaman Raj
a Loui
s XIV t
elah ber
jay
a
mengukuhkankedudukanRajaLoui
sXIVsebagair
ajay
angber
daul
at.

FAKTA Langkahbi
dangkeagamaan

HURAI
AN Raj
aLoui sXIVmemaksagol onganbukankat ol
ik(Huguenot
)menerimaagamaKat ol
ik.
Padat ahun1685,bagindat
elahmembat alkanEdi
ctofNanteyangmember ikebebasan
/
CONTOH ber
agamakepadagol onganHuguenot.Kesannyaseramai200,000Huguenottinggal
kn
Perancisdanberpi
ndahkeEngl and,HolanddanAmer i
ka.

PENEGASANI
SI LangkahRajaLouisinit el
ahmendapatsokongandar
ipadar
aky
atdanset
erusny
a
mengukuhkankedudukannya.

KESI
MPULAN Kesimpulannya,Raj
aLouisXI V berj
ayamengukuhkankedudukanbel i
audiPer ancis
sebagairajaberkuasamut l
aksel ama72 t ahundenganpel bagailangkah.Dengan
pemerint
ahan beli
au,wujud keamanan dan kemakmur an malah Peranci
sterkenal
sebagaipemimpinuntukbeberapasenisepertisenihal
us,
drama,
pakaiandanbahasadi
Eropah. Raja Loui
s XIV mel etakkan asas y ang kukuh dan mengubah cor ak
pemerint
ahany angcekapsehi
nggaPer anci
sterkenal.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Sej
auhmanakahdasardal
am negar
ay angdil
aksanakanol
ehRaj
aLoui
sXI
Vmampumengukuhkan
si
stem ber
ajamut
lakdi
Per
anci
s(1643-
1715)

18
TAJUK7 HURAIKANPERALI HANSISTEM BERAJAMUTLAKKEPADARAJABERPELEMBAGAAN
DIENGLANDPADAABADKE- 16HINGGAABADKE- 18
PENDAHULUAN Pemeri
ntahanberajamutl
akwujudpadaabadke16dan17masi hiberpuncadar
ipada
pembentukanbangsaat
aumonar kikebangsaandi
Eropahpadaabadke15M.
Sist
em pemeri
ntahanmonarkimutl
aksemasapemer int
ahandinastiTudor(1485-
1603)
melahi
rkankest
abil
anpol
it
ikdiEnglanddanmendapatsokonganramai .

Kewibawaanr aja-
raj
amerupakanfaktorut
amasist
em pemeri
ntahanmonar
kimut l
ak
dapatdi per
tahankan.Raj
a-r
aja Di
nastiTudorber
jay
a mengawalParl
imen dengan
berkesan.

Namun,semasa pemerint
ahan r
aja-
raja dari
pada di
nast
iSt
uar
tber l
aku ket
egangan
ant
ara pemeri
ntah dan parl
i
men y ang akhi r
nya membawa kepada kemunculan
pemeri
ntahanr
ajaber
perl
embagaandi England.

FAKTA Pemer
int
ahanber
ajamut
laksemasaDi
nast
iTudor
.

HURAI
AN/  MagnaCar t
a
Raja-r
ajaDinastiTudormenj alankanpemer i
ntahanberasaskanprinsi
pdal am Magna
CONTOH Carta;piagam poli
ti
ky angdi perkenalkansejakzamanper t
engahanbagimembat asi
kuasa r aj
a. Raj a-
raj
a Di nast iTudor mendapat sokongan r akyat kerana masih
menghor matiMagnaCar ta.Pemer i
ntahanber l
andaskanpri
nsipi
nimeny ebabkansist
em
pemer i
ntahanmonarkimut lakdapatdi pertahankan.

 Kejay
aanmengawal Par
li
men
Raj
a-r
ajaDinastiTudorber
jay
amengawalpar
li
menEngl
andyangter
dir
idar
ipadaDewan
Raky
at(HouseofCommon)danDewanBangsawan( HouseofLor
ds).

DewanBangsawandi anggot
aigol
ongantuantanahy angkaya,bi
skopdananggot a
kerabatdir
aja.Dewan i nimempunyaipengaruh dalam pol
it
ik ker
ana mendapat
sokongandaripadar
aja.

DewanRaky
atdianggot
aiol
ehor
angkebany
akany
angt
erdi
ridar
ipadapahl
awan,or
ang
kay
adanpeguam.

Padaabadke-17,gol
ongantuantanah(gentr
ydikawasanluarbandar)danbor
jui
s( di
kawasan bandar)mendomi nasiDewanRaky at
.Merekamemper ti
kai
kankedudukan
danpengar
uhgolonganbangsawandalam DewanBangsawan.

Raj
aHenr yVI
I,Raj
aHenr yVII
IdanRatuEl i
zabet
hber j
ayamengawaldewandenganbai k
dan ti
dak mement i
ngkan pr
insi
p kesucian r
aja dal
am mel aksanakan pemeri
ntahan
mereka.
PENEGASANI
SI Jel
aslahhasi
lkebi
jaksanaanraj
a-r
ajaDinast
iTudortelahber
jayamer edakanper
geseran
ant
araanggotakedua-duadewan.

FAKTA Pemer
int
ahanber
ajamut
laksemasaDi
nast
iSt
uar
t.

HURAI
AN/ Padaabadke- 17ber l
akupergeseranantaramazhabkr i
stiankhatol
ikdenganAglican.
Olehitupemer i
ntahanraj
a-r
ajaStuartter
paksaber hadapandenganpenent anganahl i
-
CONTOH ahliParl
i
men dan i su agama/kebangkitan golongan Pur i
tan (
golongan y
ang ti
dak
berpuashatidengangerej
aAnglicandaninginmember sihkanamal anagamadiEngland
dari
padapengar uhger
ejaKatol
ikRom) .
Lama kel amaan kedudukan gol ongan purit
an menj adi semakin kuat. Sel
epas
19
 kemangkatanRatuEl
izabet
h1,bagi
ndati
dakmempunyaiwar
is.Olehit
usepupubaginda
RajaJamesdar iScotlandtel
ahdit
abal
kansebagaiRaj
aEngl and,yangmemul akan
Dinast
iSt
uartdiEngl
and.

Raj
aJames1

Raja James Idan anakny a Charl

es Itidak memahamit r
adisipoli
ti
k Engl
and dan
berpegangkuatkepadadokt ri
nkuasasucir aj
a.Bagi
ndamenegaskankedudukanr aj
a
mengat asisegal
a undang-undang yang digubalmanusi
a.Hali nibermakna semua
i
nstit
usipemer i
ntahandiwujudkanuntukber khi
dmatkepadarajabukannyaberkongsi
kekuasaandenganr aj
a.

Kri
sisant
araRajaJamesIdenganpar l
imenmer uncingekor
anisupengenal
ancukaioleh
James It anpa perset
ujuan par
li
men.Baginda berpendapat,sebagaiseor
ang raja,
bagindamempuny aihakdankuasadalam soalpungutancukaidankewangan.Apabi l
a
negaramenghadapimasal ahkewanganrajabertidakmenaikkancukaikeatasrakyat
sesukahati
.

Ahl
i parli
men menuduh baginda menjalankan pemer
int
ahan tanpa mengikut
per
lembagaan dan membel
akangkan Par
li
men.James Iber ti
ndak membubarkan
par
li
menpadat ahun1611dankeadaanpolit
ikdiEngl
andsemakinbercel
arudengan
kemati
annya.

Raj
aChar
les1

Semasa Charles 1, hubungan ant

ara parl
i
men dengan raj
a semakin t
egang.
Memandangkanbeliausukarmendapatperunt
ukandar
ipadapar
li
men,bagi
ndatelah
memaksar akyatmember i
kansaguhatikepadany
adansesiapayangengganakan
di
penj
arakan.

Rasat i
dakpuashat iterhadappenggunaankuasamut lakr ajatelahdi buatsecararasmi
pada1628apabi lapar l
imenmengemukakanPet iti
onofRi ghtkepadaChar l
es1unt uk
menghadkankuasar aja.Pengisyt
iharanHaki nimel ar angr aj
adar i
padamenggunakan
angkatantenter
adi r
ajademikepent ingansendir
i,raky atti
dakbol ehdi penjar
akantanpa
sebabdanr aj
atidakdi benar
kanmemungutcukait anpakebenar anpar l
imen.Baginda
bert
indak membubar kan par l
imen dan memer intah secar a mul t
ak t anpa par
li
men
sel
ama11t ahun.

Ketegangan dengan Par li

men meny ebabkan Raja Charles 1 menangkap pemi mpin-
pemi mpin parl
imen dan t indakan iniakhirny
amencet uskan Perang Saudaraant ara
peny okongrajadanpeny okongpar l
imenpi mpinanCr omwel l
.Apabil
apeny okongr aja
kalah,RajaCharl
es1t elahkehi l
angankuasadanakhi r
ny adij
atuhkanhukumanpancung.
PENEGASANI
SI Sistem pemer i
ntahan ber aja mutlak dibawah Di nast iStuartmendapatt ent
angan
daripadarakyatkeranat i
ndakanr aja-raj
anyayangmemer i
ntahmembel akangiparl
imen
dankebangki t
angol onganPur it
an.

FAKTA Pemer
int
ahanRepubl
i
kdi
Engl
and.

HURAI
AN/ Oli
verCromwell
Dalam j
angkapanj
ang,pemeri
ntahanCromwelll
ebi
h bercorakkedi
ktat
orant
enter
adan
CONTOH banyakkejayaandi
capaidalam perdagangandandasarl uar
.Wal aubagai
manapun
parl
imenhanyaber
sidangapabi
laiamempuny ai
kepent
ingansendir
i.

20
 Olehkeranasukarmendapatker
jasamadaripadaahli
-ahlipar
li
menunt ukmenjalankan
pemerint
ahan menyebabkan Ol
iver Cromwellmengambi ltindakan membubar kan
parl
imenpadatahun1653danmembent uksebuahkerajaanbaruyangdikenal
isebagai
prot
ectorat
eyangber
asaskansat
uper l
embagaanbaru.

Setel
ahkemat
ianny
a,pemeri
ntahandi
ktat
ordi
ter
uskanol
ehanakny
aRi
char
dCr
omwel
l
yangmelet
akj
awatanti
daksampaiset
ahunkemudian.

PENEGASANI
SI Walaupunmemerint
ahmengikutperl
embagaan,tet
apipemeri
ntahany
angdi j
alankan
ber
corakdi
ktat
orket
ent
eraandant
idakmendapatsokonganpar
li
mendantent
era.

FAKTA Pemer
int
ahanr
ajaber
per
lembagaanDi
nast
iSt
uar
t

HURAI
AN/ Char
lesI
I

CONTOH Pemulihan sist

em monar ki di Engl
and dilakukan ber asaskan kompr omi dan
per
sefahamanant araraj
adanpar li
men.Padaper i
ngkatawal ,RajaCharlesIIcuba
melaksanakandasaryangti
dakmencetuskanperasaantidakpuashat ipar
li
men.Sekal
i
l
agi
, soalagamamenjadipuncaper
tel
agahanantararaj
adanpar li
men.

Raja Charl
es IImemansuhkan undang- undang yang menyekat penganut Katoli
k
melakukanamalantr
adisimazhabmereka, mener
usipengi
syt
iharandir
ajayangdikenali
sebagaiDecl
arat
ionOfI
ndulgance.Per
isyt
ihar
anituj
ugamenandakant i
adalagisekatan
kepada gol
ongan Kat
olikuntukmenj awatjawatan dal
am perkhidmatan awam dan
pasukankesel
amatan.

Parli
menbertindakbal
asmelul
uskanaktamelarangorangKatoli
kmemegangj awat
an
dalam per
khidmatanawam.Parli
ment ur
utmeluluskanundang2berhubunghakasasi
manusia( Habeas Cor
pus Act
)y ang meny
ekatr aja memenjar
akan tahanan pol
i
tik
sesukahati
.

JamesI
I

Kematian Charl
es I
Idigantikan dengan adikny
a James I Iyang ber
kecender
ungan
memul i
hkankembalidoktri
nkuasasucir aja.Tent
angant er
hadapJamesI Isemakin
ter
bukaapabil
abagindamenj alankandasaragamay anglebi
hcondongkepadamazhab
Katol
i
ksement el
ahbagindajugapenganutmazhabKat ol
i
k.

Mar
ydanWi
l
li
am ofOr
ange

RajaJamesI Iakhir
nyadisi
ngki
rkandaripadatakhtadanMar yIIdansuaminy
aWi l
li
am of
Orangedi jemputdar iBelandadandi t
abalkansebagaipemer i
ntahmelal
uiperist
iwa
RevolusiCemer lang.Menyedarisokongansemaki nber
kuranganRaj aJamesIIt
elahlar
i
kePer anchisdandi si
ngki
rkandari
padapemer int
ahandiEngland.

PENEGASANI
SI Jel
aslahperist
iwaperal
i
hankuasasecaraamany angberl
akutanpapert
umpahandarah
i
nimembawaper ubahandar
isi
stem pemeri
ntahanmutlakkepadaraj
aberpel
embagaan
diEngland.

FAKTA Revol
usiCemerlangj
ugamemper
cepat
kanper
ali
hanr
ajaber
kuasamut
lakkepadar
aja
ber
pelembagaan.

HURAI
AN Rev
olusiCemer
langmembawakepadapengi
syt
ihar
anbeber
apa undang-
undangol
eh
21
/
CONTOH par
li
men.Ant
aranyay
angmember
ikebebasanber
agamakepadagol
onganpur
it
andan
membinager
eja.

MenerusiUndang-UndangPengi syt
iharanHakmenet apkanRajaBer perl
embagaandi
Engl
andmemer i
ntahberdasarkanper unt
ukany angdi
lul
uskanparli
mendant i
daklagi
mempuny aikuasa autokr
ati
k.Raj at i
dak boleh memansuhkan undang2 y
ang tel
ah
di
lul
uskanolehpar l
i
men.Raj atidakdibenarcampurtangandalam urusanmahkamah
danpenguatkuasaanundang-undang.Mal ahrakyatmempunyaihakmengadapkanr aj
a
kemukapengadi l
an.

Kedudukanparl
imenmenj adisemakinkuatapabi
laActSett
lement1701di
lul
uskanyang
menetapkan hanyarajay ang bermazhab Prot
estantlay
ak menjadir
aja.Rajajuga
ber
tanggungj
awab kepada par l
i
men sebagaii nsti
tusiyang mewakil
ir aky
at dan
mempuny aikeutuhan dalam legisl
ati
fdan eksekuti
f.Parl
imen mest
imengadakan
per
sidangandarisemasakesemasa.

Dal
am menjal
ankanpemeri
ntahan,raj
atertakl
ukkepadaperl
embagaandandi
bat
asi
ol
ehundang-
undangbagi
membenar kanti
ndakanyangdi
ambil
olehr
aja.

Hany
aPar
li
meny
angbol
ehmengenakancukai
,bukanr
aja.

PENEGASANI
SI I
mplikasiut
amaRev olusiCemerlang1688i
alahmenj
atuhkankerajaanberaj
amut l
akdi
Engl
and. England muncul sebagai keraj
aan berpel
embagaan sel epas Revolusi
Cemerlangpadatahun1688y angmendokonghak-
hakasasibagi
r akyatEngl
and.

KESI
MPULAN Kesi
mpulannya,perkembangan pemerint
ahan raja ber
per
lembagaan diEngland dar
i
abadke16hingga18M adal
ahber ki
sarpadakuasar ajay
angmembel akangkanpar
li
men
danisukeagamaan.Pengamal ansist
em raj
aber perl
embagaandiEnglandmasihterus
di
amalkansehinggakeharii
ni.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Hur ai
kankekuasaanraj
amut l
akdiEngl
andpadaabadke16.( j
awapansetakatr
ajamut
laksahaj
a)
 Jelaskanperkembangansist
em pemeri
ntahanber
ajamut l
akdi Engl
andpadaabadke16hinggake17.
(j
awapansama)
 BincangkanprosespembentukanRajaBerpel
embagaandi Engl
andpadaabadke17.
(j
awapansamasebabkat akuncij
awapanadalahproses)

TAJUK8 HURAI
KANFAKTOR-
FAKTORYANGMENCETUSKANPERANGKEMERDEKAAN
AMERI
KA.

PENDAHULUAN Perang Kemer dekaan Amer i

ka merupakan per i
sti
wa yang amatsi gnifi
kan
dalam sejarahAmer i
kaSy ari
kat.Perangi nimer upakankemuncakper asaan
ti
dakpuashat ipendudukdikol onit
anahj ajahanterhadapdasarpemerintahan
England.Per angi nimeletakkanasasbagikemuncul ansebuahnegarabahar u
yang dikenal isebagaiAmer i
ka Syarikat.Ter dapatbeberapa fakt
ory ang
meny ebabkant ercetusnyaPerangKemer dekaanAmer i
ka.
22
FAKTA Per
bezaanSosi
aldanAgama

HURAI
AN/CONTOH Sejakawallagihubunganant arapendudukkol onidenganEnglandti
dakbegit
u
baikdisebabkan perbezaan sosi
aldan agama.Sebahagi an besardari
pada
pendudukEngl andberf
ahamanAngl i
canmanakal apendudukdikoloniAmeri
ka
ter
diridari
padagolonganpur it
anyangmel ari
kandi r
ikeAmer i
kakeranati
dak
mahudi paksamenganutf ahamanAngl icanolehRajaEngland.Sel
ainit
u,dari
segisosi al
,penduduk diEngl and t erdi
ridaripada gol
ongan konserv
atif
manakal apendudukkolonidiAmerikalebihter
dedahkepadaideamoden.

PENEGASANI
SI Perbezaaninit
elahmeny ebabkanhubunganantar
apendudukkol
onidiAmeri
ka
denganBr i
tai
nmenj adirenggangyangakhi r
nyamendorongmerekaberj
uang
untukbebasdaripadacengkamanEngl and.

FAKTA Peper
anganTuj
uhTahun(
1756-
1763)

HURAI
AN/
CONTOH Padat ahun1756,t ercetuspeper anganant araPer anci sdenganEngl anddi
Er opah.Peper angan i nij uga di kenal
isebagaiPeper angan Tuj uh Tahun .
Peper angani ni bukansahaj aberlangsungdi Eropaht etapi t
ersebarkebahagi an
-bahagi anl ai
ndiduni aseper tidiAmer ikaUt ar
adanI ndia.Padat ahun1763,
or angPer ancist elahdi kalahkanol ehEnglanddal am per angt ersebut.Ekor an
kekal ahant er sebut ,Perancist erpaksamenandat anganiPer j
anjianPar ispada
tahun1763.
Mener usi Per janj
ian Par i
s,Per ancis meny erahkan Kanada dan wi l
ayah
pedal aman Mi ssissippi-
Ohi o kepada Engl and. Peper angan i ni menel an
per belanjaany angbesarbagi kerajaanEngland.Englandmenunt utkoloni-kol
oni
diAmer i
kamembay arsebahagi andar i
padaper belanjaanpeper angant er
sebut.
Namundemi ki an,penduduk- pendudukdi13buahkol onit i
dakber setujudengan
tindakanEngl and.

PENEGASANI
SI Perkembangan initel
ah mencet
uskan peper
angan ant
ara kol
oni
¬-kol
oni
ter
sebutdenganEngl
and.

FAKTA DasarCampurTanganEngl
and

HURAI
AN/
CONTOH Sejakawal abadke-17M,r
aja-raj
adi Englandmengamal kandasarti
dakcampur
tangan dalam halehwalkol oni-
kolonimer eka diAmer ika Sy
arikat.Dal am
konteksini
,koloni-
kol
onit
ersebutdiberikankebebasanunt ukmengur uskanhal
ehwalmer ekasendiri
.Namundemi kian,perubahanbesarber l
akuapabi laRaja
GeorgeIIIditabal
kanmenjadiRaj aEngl andpadat ahun1760.Bagi ndamul a
mengamal kandasarcampurt angandal am halehwalpendudukkol oni -
kolonidi
Amer i
kaSy ari
kat.
23
 I
nit elah meni
mbulkan perasaan t i
dakpuashat ipendudukdikol oni
-koloni
dengandasarbar uitu.Mer ekamembant aht i
ndakankerajaanBri
tai
napabi l
a
menunt utkol
oni¬-
kol
onimembay arsebahagiandaripadaperbel
anj
aanPer ang
TujuhTahun.Raj aGeor geI IIti
dakmenghi r
aukanbant ahanmalahbagi nda
mengambi llangkah-
langkah y ang lebiht egas untuk mendapatkan wang
daripadapendudukkoloni
-kolonit
ersebut.

PENEGASANI
SI Per
kembanganinimenyebabkanpendudukkol
onibangki
tunt
ukmenamat
kan
pemer
int
ahanEnglanddiAmeri
ka.

FAKTA Pengenal
anAkt
a-Akt
aBahar
u

HURAI
AN/
CONTOH Bagimendapat kanwang,Raj aGeor geI I
Imenguat kuasakanempatakt aunt uk
memungutcukaidar ipadapenduduk- pendudukdikol oni-
kolonitersebut.Akta-
aktat er
sebutadal ahseper t
iAkt aPel ayar
an,AktaGul a,AktaSetem,danAkt a
Teh.Sel ai
ni tu,undang- undang y ang memer l
ukan penduduk kol oni¬-
koloni
membay arper belanjaant entera-tenteraBr i
tai
ny ang berkhidmatdiAmer ika
Syar i
katdi
luluskan.
Penduduk- penduduk kol oni membant ah akta-akta y ang di l
uluskan oleh
parli
mendiLondon.Mer ekaber pendapatadal aht i
daksahbagipar li
mendi
London mel uluskan cukai -
cukaibar u bagikol oni-
kolonimer eka.Mer eka
mengemukakanhuj ahbahawapar li
ment i
dakber hakunt ukmengenakancukai
keranakoloni -
kol onitersebutt idakdi wakil
idiparl
imen.Sl ogany angdi l
aungkan
olehmer ekai alah“ Tiadacukait anpaper wakil
an”.Bant ahandaripadapenduduk
-penduduk kol onimeny ebabkan ker ajaan Bri
tain bimbang kekacauan akan
berlaku.Perkembangani nimeny ebabkanker aj
aanBr itai
nmenar i
kbal i
ksemua
aktakecual iAkt aTeh.

PENEGASANI
SI Pengenal
anakta–akt abaharuinit
elahmenyemarakkanlagisemangatant
i
Engl
anddalam kal
anganpendudukkol
oni-
kol
onidi
Amer i
ka.

FAKTA Per
ist
iwaPembuanganTehBost
on

HURAI
AN Padat ahun1773,ment eriLor dNor thker ajaanBritai
nt elahmel uluskanAkt a
Teh.Mengi kutaktai ni
,Sy ari
katHi ndiaTi murInggeris(SHTI )bolehmenj ualteh
kepadapendudukdikol oni-
kol oniAmer ikatanpamembay arcukai, pendudukdi
koloni-
koloniAmer ikaSy arikatdi paksamembel itehdar ipadaBr i
tainmel alui
SHTI ,dant idakmembenar kanpenduduk- pendudukdikol oni¬-
kol onit ersebut
daripada mengi mpor tt eh. Per kembangan i ni meni mbulkan kemar ahan
penduduk- pendudukdi koloni-koloniterhadapkerajaanBr it
ain.
Padabul anDi sember1773,beber apaor angpendudukkol oniy angmemakai
pakaianRedI ndianmenai kisebuahkapalSy ari
katHi ndiaTi murI ngger isdi
pelabuhanBost on.Mer ekaber ti
ndakmembuangkot ak-
kot akyangber isitehke
dalam laut.Per i
stiwai nidikenal isebagaiPer ist
iwaPembuanganTehBost on.
KerajaanBr it
aintelahber ti
ndakmenut upPelabuhanBost onpadat ahun1774.

24
PENEGASANI
SI Ti
ndakan keraj
aan England i
nitel
ah meny
ebabkan penduduk koloni
-kol
oni
j
ajahanmengambi lkeputusanuntukmemperj
uangkankemer dekaannegar a
merekadari
padaEngland.

FAKTA Per
angKemer
dekaan

HURAI
AN Pada bul an Sept ember 1774, pemi mpin-pemimpi n dar ipada 13 kol oni
mengadakan per t
emuan diPhi ladelphia dan mer eka mengambi lkeputusan
untukmenubuhkan sebuah Kongr es( Parlimen Ber satu).Pada per t
engahan
tahun1775, GeorgeWashi ngtontelahdilanti
kunt ukmemi mpi ntenteraAmer ika
Syar i
kat. Pada 6 Jul ai 1775, Kongr es membuat keput usan unt uk
mengi sy
tiharkan peper angan t erhadap Engl and.Pada bul an Apr il1776,
pasukant enterakoloniber tempurdengant enteraEngl anddiLexi ngton.Pada4
Julai1776,Kongr es dal am per sidangan y ang di adakan diPhi l
adelphia
mel uluskan Pengi syti
haran Kemer dekaan.Pengi sytiharan Kemer dekaan i ni
tel
ah di tuli
sol eh ThomasJef f
erson.Mengi kutpengi syt
iharan ini,13 buah
koloni di
gabungkanmenj adi Amer i
kaSy ari
katy angmer deka.

PENEGASANI
SI Pada tahun 1777,angkatan t
ent
era Engl
and yang dipi
mpi
n oleh Jeneral
Burgoy
nemengal amikekal
ahandiSarat
oga.Padatahun1781,
tent
eraEngland
dibawahpimpinanJeneral
Cornwal
li
sdikal
ahkandiYorkt
own.

KESI
MPULAN Padat ahun1783, PerangKemerdekaanAmer i
kaber akhi
rdenganter
met erai
nya
Perj
anjian Ver sail
les. Perj
anj
ian i ni meny ebabkan England t erpaksa
meny erahkan kesemua 13 kolonij ajahannya dan mengakuikemer dekaan
Amer i
ka.Selepasmencapaikemer dekaan,perlembagaanbahar udigubalbagi
PersekutuanAmer ikaSyar
ikat
.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Sejauhmanakahperbezaansosialdanagamaant arapendudukkolonidiAmer i
kadengan England
tel
ahmencetuskanPerangKemerdekaanAmer i
ka.
 PerangTuj
uhTahun( 1756–1763)ant araEngl
anddenganPeranci
smenj adiasaskepadamelet
usnya
PerangKemerdekaanAmer i
ka.Bi
ncangkan.
 PerangKemerdekaanAmer i
kamer upakancermi
nanrasati
dakpuashat ipendudukkolonidiAmeri
ka
ter
hadapker
ajaanEngland.Bi
ncangkan.

TAJUK9 SISTEM PEMERINTAHAN PERSEKUTUAN AMERI KA SYARIKAT PADA ABAD KE-19

ADALAHBERDASARKANKONSEPPENGASI NGANKUASADANAMALANDEMOKRASI .
BINCANGKAN.
PENDAHULUAN NegaraPersekut
uanial
ahbentukkeraj
aany angmempr akt
ikkanpembahagi
ankuasa
antar
akeraj
aanpusatdenganker
ajaannegeriat
auker
ajaantempatan.
25
 Per sekut uanpul amer upakangabunganbeber apawi lay ahat auneger idibawahsat u
per lembagaanpusat .Si stem i nimempuny aiduabuahker ajaani aituker aj aanpusat
danker ajaanneger iy angmempuny aikuasamasi ng- masi ng.Amal anpengasi ngan
kuasadandemokr asimendomi nasisi st em pemer int ahanper sekut uandiAmer ika
Sy ar i
kat .
FAKTA Konseppengasi ngankuasa
HURAI
AN/ Sist em pent adbi ranper sekut uanAmer ikaSy ar i
katmenekankanpembahagi ankuasa
CONTOH yang j elas ant ara ker aj aan pusatdan neger i
.Set iap per ingkatpent adbi ran di ber i
kebebasanunt ukmengur uskanpent adbi r
anmengi kutkuasay angdi per unt ukkan.
Ker ajaanpusatber kuasadal am per kar ay angpent i
ngseper tiper tahanan,per cukai an,
mat awangdandasarl uarnegar a.Sement ar aker ajaanneger ipul aber kuasadal am
mengur uskanhalehwalt empat andal am neger imasi ng- masi ngt er masukhakunt uk
menggubal undang- undangber kait anadatdanbuday at empat an.
Par a pemi mpi n per lu peka t er hadap undang- undang y ang hendakdi gubalker ana
Amer ikaSy ar i
katmer upakansebuahnegar ay angber sai zluasdant erdi r
idar i
pada50
buahneger iser tapenduduky angber bilangbangsa.Per lembagaanAmer ikaSy arikat
turutmember ikebebasankepadaneger i
-neger iunt ukmenggubalundang- undangy ang
ber kai t
an dengan adatbuday at empat an ker ana set i
ap neger imempuny ail atar
belakangdansej ar ahy angber l
ai nan.
PENEGASANI
SI Wal aupun si stem pent adbir an Per sekut uan Amer ika Sy ari
kat menekankan
pengasi ngankuasay angj elasant araker ajaanpusatdanneger i,namunkuasadan
kekuat ansebenarber adadit anganker ajaanpusat .Sement arai tu,kuasaaut onomi
yangdi ber ikankepadaker ajaant empat anpul aber sifatl ebi hliber al.
FAKTA Amal andemokr asi
HURAI
AN/ Per lembagaan Per sekut uan Amer i
ka Sy ar i
katmenet apkan pembent ukan ker ajaan
CONTOH mener usiamal an demokr asi.Pemi l
ihan Pr esi den dan anggot a Kongr esdi l
akukan
mener usi si stem pi li
hanr ay a.
Amal andemokr asiy angdi l
aksanakanmember ikuasakepadar aky atunt ukmemi li
h
ker ajaan y ang bakalment adbi rnegar a.Waki l
-waki ldar ipar tiFeder alis dan Par ti
Republ ikan ber tandi ng unt uk memi lih Pr esi den. Amal an demokr asi i ni j uga
membol ehkanpemi ndahankuasadi l
akukansecar aaman.
Sist em demokr asiy angdi amal kant el ahdapatmenj ami nhak, kebebasandankeadi lan
raky atdal am pent adbi randi Amer ikaSy ar i
kat .
PENEGASANI
SI Pel aksanaanker ajaanper sekut uandanamal andemokr asii niber jayamengukuhkan
kedudukanpol i
tikdanekonomiAmer ikaSy ar ikatdiper ingkatant ar abangsa.Hali ni
dikat akandemi kianker anar aky at ny at ur utdi ber ihakdal am menent ukanpemer intahan
danhal at uj unegar a.
FAKTA BadanEksekut if
HURAI
AN/ Ter dapatt iga cabang ut ama pent adbi ran dal am st rukturpemer int ahan ker ajaan
CONTOH Amer ika Sy ari
kat i aitu badan Eksekut if,Per undangan dan Kehaki man.Hali ni
membukt i
kan pengasi ngan kuasa j uga wuj ud dal am si stem pemer intahan
Per sekut uanAmer ikaSy arikatdi per i
ngkatpusat .
Badan Eksekut ifdi ket uaiol eh seor ang Pr esi den y ang di pi l
ih mel al uipi l
ihanr ay a.
Presi denbol ehdi pi li
hunt ukt empoh4t ahunt et api bolehdi l
ant iksemul aunt ukpenggal
kedua.
Presi den ber t
anggungj awab menandat anganiundang- undang y ang di l
ul uskan ol eh
Kongr esy angt er diridar ipadaDewanSenatdanDewanPer waki lan.Pr esi denj uga
ber hakmenol akdar ipadamenandat angani proseskel ulusansesuat uundang- undang.
KuasaPr esi densangatbesart ermasukl ahmenj adiKet uaTur usAngkat anTent er a,
mer undi ngper janj i
an,member ipengampunandanment adbi rKongr es.Pr esi denbol eh
membat al kan undang- undang dengan kuasa v eto dan mengawasiKongr es t etapi
mel alui 2/3undi ahl iKongr es.
PENEGASANI
SI Presi denmempuny aikuasay angkuatdal am menj alankant ugasny amel iput iKabi net
26
 Eksekut i
f ,
pengur usanRumahPut i
hdansebagai nya.
FAKTA BadanPer undangan
HURAI
AN/ Dikenal ij uga sebagaiKongr esdan ber per anan ut ama dal am menggubalundang-
CONTOH undangdiAmer ikaSy arikat.Ter diridar i
padaDewanRaky atdanDewanSenat .Ahli-ahli
DewanSenatdi pili
hmel aluipili
hanr aya( set i
apneger iakanmemi l
ih2ahl i)manakal a
ahli DewanRaky atdi pil
ihmengi kutj umlahpendudukny a.
Keist i
mewaanKongr esdapatdi lihatmel al uiduaper ti
gaundidikedua- duadewanHal
i
nidapatmengat asikuasav etoPr esidendanmenj adicheckandbal anceant arakuasa
Presi dendanKongr es.
Kongr est urutber kuasamenent ukanPr esi denj ikat imbulkekur anganmaj orit
iundi
calon Pr esiden dal am pi li
hanr ay a.Senat ordal am Dewan Senatper l
u ber khidmat
selama6t ahundandi ket uaiolehTi mbal anPr esidenAmer i
kaSy ar i
kat.
PENEGASANI
SI Mengi kutper l
embagaan,anggot adewanber hakunt ukmembawasebar angusulke
Kongr es,menggubalundang- undang bi asa,memi nda per lembagaan dan member i
kebenar ankepadaneger ibahar uy angmahumeny ertaipersekutuan.
FAKTA BadanKehaki man
HURAI
AN/ Badan Kehaki man ber ada di bawah t anggungj awab at au sel iaan Mahkamah
CONTOH Per sekut uandanmahkamah- mahkamahl ain.BadanKehaki mani nimer upakanbadan
yangbenar -
benarbebasat aut elusser t
at i
dakmener i
macampurt anganpol i
tiksama
ada Pr esiden mahupun Kongr es.Badan Kehaki man bol eh mengambi lt indakan
terhadapPr esi
dendanahl i
-ahliKongr esseki rany amel anggarper lembagaan.
Mahkamahneger ipulamempuny aikuasakehaki manbagisemuakesy angmel i
batkan
undang- undangkecual iber l
akuper canggahandenganMahkamahPer sekutuan.
PENEGASANI
SI Badan Kehaki man diAmer i
ka Sy ari
katmempuny aikuasa unt uk mengi syti
harkan
keput usan Pr esi den t indakan Kongr es,mahupun dokumen undang- undang di
seset engahper undanganneger i sebagai mel anggarper l
embagaan.
KESI
MPULAN Per l
embagaanPer sekut uanAmer i
kaSy arikatt elahmenggar i
skansecar at erper i
nci
badan- badan y ang memer i
nt ah Amer i
ka Sy arikat. Pembahagi an kuasa t elah
memast i
kanpent adbirandi j
alankandengant eratur.Menj elangabad ke- 19,Amer i
ka
berkembangmenj adi sebuahnegar ay angmaj udandi segani.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Jel
askansi st
em pemerint
ahanPersekutuanAmer i
kaSyar
ikatpadaabadke-
19Masihi.
 Pengasingan kuasadanamal andemokr asimerupakancir
iutamanegarapemer
intahanPer
sekut
uan
AmerikaSy ar
ikatpadaabadke-19Masihi.Bi
ncangkan.

27
TAJUK 10 BINCANGKAN LANGKAH- LANGKAH YANG DI AMBI L OLEH COUNT CAMI LLO DE
CAVOURUNTUKPENYATUANNEGARABANGSAI TALI
PENDAHULUAN Cami l
lo Benso de Cav our( 1810- 1861)mer upakan seor ang bangsawan Pi edmont
(Sardini
a)y angpernahmengembar adanmempel ajarikehidupanpol i
ti
kdiBr itaindan
Perancis.Padat ahun1847,bel i
aut elahmengasaskanakhbarRi sorgi
ment odant elah
dipil
ihmenj adiahliparl
imenker ajaanPi edmontpadat ahun1848.Bel iaumer upakan
salah seor ang y ang memai nkan per anan pent i
ng dal am mer ancang dan
memper kenalkanPer l
embagaan1848y angmengandungiDewanPer undangandan
Kabinet.Semasapemer intahanRaj aChar l
esAl bert,CountCami l
loBensodeCav our
ti
dakt erli
batdenganker ajaan,tetapipadat ahun1850bel iaudil
antikmenj adiMent er
i
Pertanian dan Perdagangan dan kemudi an telah di l
antiksebagaiPer dana Ment er
i
Piedmontmenggant i
kanMassi mod’ Azegliopadat ahun1852dal am kerajaanRaj a
VictorEmmanuelI I.Selepasmemegangj awat anPer danaMent eri,beli
aumengambi l
l
angkah- langkahuntukmeny atukanI tali
di bawahkepi mpi nanPiedmont .

FAKTA DasarDal am Neger iPiedmont

HURAI
AN/ Cav ourmengambi lbeber apal angkahunt ukmengukuhkanker aj
aanPi edmontdal am
bidang ekonomidan pol i
t i
kbagimenghadapipeper angan dengan Aust ri
a.Ant ara
CONTOH l
angkah- l
angkah y ang di ambi loleh Cav ouri alah mengadakan pembahar uan dal am
bidangpent adbiran,per dagangandanper industri
an,agamadankomuni kasi.Dal am
bidang pent adbiran beliau t el
ah menj alankan r eformasidal am bidang ket ent
er aan,
pent adbi
randanper undangan.Bel iaut urutmel aksanakanpembahar uandal am bi dang
perdagangandanper i
ndust r
iandenganmempel oporisi stem pertani
ansecar asaint i
fik,
mengadakan per janji
an per dagangan, memper kenal kan i ndustri
-i
ndust ri bar u,
menggal akkanpel aburdar iluarnegar amel aburdiPi edmont ,menurunkankadarcukai ,
membawa masuk j enter a,meny usun semul a si stem kewangan ker ajaan dan
mendapat kan khi dmatnasi hatdar ipada pakar -pakarekonomil uarnegar a unt uk
pembangunanekonomiPi edmont .Bi dangagamapul a, bel i
aut el
ahmenggubalundang-
undangSi ccar dibagi menghadkankuasager ej
adal am bi dangper undanganpadat ahun
1850.Manakal adal am bi dangkomuni kasipul a,bel iauber usahaunt ukmenj adikan
Piedmontsebahagi andar i
padar angkai anant arabangsadenganmenj adikanGenoa
sebagai pelabuhanper dagangany angpent ing.

PENEGASANI
SI Perubahany ang di
lakukanol ehbel
iaudi
lihatsebagaiti
ti
kper mul
aankepadacita-
ci
tanyaiai
tumeny at
ukanI tal
i.Ol
ehsebabi
tu,beli
autel
ahmenyusunsemulat
enter
any a
denganber undi
ngsecar ar ahsi
adenganpi hak-
pihakdiIt
aliyangingi
nmenghalau
pemerint
ah Aust
ria 
dariIt
ali.

FAKTA Mendapat
kanBant
uanPer
anci
s
HURAI
AN/ PenyatuanItaliti
dakdapatdi l
akukant anpabant uandar ipadanegaral ai
n.Olehitu,
Cavourt el
ah menj ali
nkanperikat
andenganPer anci
sdandal am masay angsama
CONTOH pemimpi nPeranci
si ai
tuNapoleonturutberminatdalam halehwalnegar aIt
ali
. Tuj
uan
Cavourmengadakanper ikat
andenganPer anci
sadal ahunt ukmengelakkankewujudan
per
ikatanantaraAust ri
adanPer ancisyangbol ehmengancam kedudukannegar anya.
Antaralangkahdi ambiluntukmenj al
inkanhubunganr apatantar
aPi edmontdengan
Perancisadalahseper t
imengadakanmesy uaratPlombi er
spada20Jul ai1858.Hasil
28
 mesy uaratter
sebut,Napol eonmencadangkanpenubuhansebuahker ajaandibawah
pemer i
ntahanVi ct
orEmmanueldiut araItali
,sebuahker aj
aandi t
ubuhkandibahagi an
tengahdansel atanIt
alidibawahpi mpinanPaus, Napoleonber setujuuntukmembant u
Piedmontseki ranyat erl
ibatdalam peperangandenganAust r
ia,danwi l
ayahNi cedan
Sav oy akan di ser
ahkan kepada Per ancis sebagaibal asan kepada bant uan y ang
diber i
kan.Bagimer apatkanhubungan,per setuj
uant el
ahdi capaiunt ukmengur uskan
per kahwinanant ar
aput eriRajaVict
orEmmanueldananaksaudar aNapol eanI IIyang
ber l
angsungpadabul anSept ember1858.Sat upakatant ent
er aant ar
aPer ancisdan
Piedmont t el
ah di tandatangani pada t ahun 1859 di mana Per ancis akan
memper t
ahankan Pi edmont seki ranya di serang ol eh Aust ria, Perancis akan
membekal kan200000t enteramanakalaPi edmontakanmeny ediakan100000t entera,
dan Pi edmontakan mendapatLombar dy dan Venet i
a seki ranya Aust ri
a dapat
ditewaskandal am peperangant er
sebut.

PENEGASANI
SI Usahay angdil
akukanolehCavourtel
ahmenyebabkanbel
i
auber
jay
amenewaskan
Austr
iadenganbantuany
angdiber
ikanol
ehPer
anci
s.

FAKTA Peny ertaanPiedmontDal am PerangCr i

mea
HURAI
AN/ Cav ourj ugamelibatkanPi edmontdal am halehwaly angberlakudil uarnegar asebagai
salah l angkah peny atuan Ital
i. Cavour berpendapat kuasa- kuasa Er opah akan
CONTOH membant uIt
alimeny elesaikanmasalahy angdihadapiolehnegar atersebutjikanegara
tersebutmemai nkan per anan aktifdal am halehwalant ar
abangsa.Pada bul an
Disember1855, Peranci sdanBr i
tai
nmenj emputPi edmontunt ukmeny ertaipeperangan
Crimea.Wal aupunkabi netPiedmontmenol akideat er
sebut ,namunCav ouringinkan
peny ert
aanPi edmontdal am peperangant er
sebut.Padat ahun1856,pasukant entera
Piedmontdibawahpi mpinanLaMar mor amencapaikej ayaandal am pertempur andi
Tcher nay a.Kejayaan i nimember ikey aki
nan kepada ker ajaan Pi edmont unt uk
menghadapi peperangandenganAust ri
a

PENEGASANI
SI Per
kembangan inimenyebabkan halehwalPi
edmontt
elah di
bincangkan dal
am
Per
sidanganDamaiPar
is.

FAKTA Pembent ukanPer satuanKebangsaan

HURAI
AN/ PersatuanNasi onal(Kebangsaan)di t
ubuhkanunt ukmeny atukankumpul an-kumpulan
yang berjuang meny atukan I tali
.Per satuan i
nimenggunakan mot o“ Kemer dekaan,
CONTOH Perpaduan dan Kebebasan Per lembagaan dibawah pemer intahan Di nast iSavoy.”
Persatuan inidi pimpi n ol eh Pal lavi
ncio,La Far i
na,Gar ibaldidan Dani ele Mani n.
Golongan nasi onal i
si nisedarbahawa mer eka memer lukan sat u per satuan atau
organi
sasibagimeny elaraskanusahapeny atuanI tali
.Tokoh- tokohi niber pendapat
Cavourmer upakanr akansekut uy angamatpent i
ngdal am usahaunt ukmeny elar
askan
kegiat
anper ger akankebangsaanI tal
idanmer ekat el
ahmengadakanr undingansul it
dengan Cav our .Cav ourt elah mendapat kan bantuan La Far ina bagimendapat kan
sokonganr aky atunt ukmencet uskankebangki tanr akyatdiwi layah-wil
ayahut aradan
tengahI t
ali.Bel i
aumendapat kanker jasamadar ipadaGar i
baldiunt ukmenubuhkan
pasukant ent erasukar eladar i
padakal anganpendudukLombar dy .Padamasay ang
sama,Per sat uan Kebangsaan j uga t el
ah menubuhkan depot -depott entera dan
mengedar kanr isalah-ri
salahy angmeny okongkepi mpi nanPiedmont .

29
PENEGASANI
SI Langkah-
langkah i
nimeny ebabkan wuj
ud kesepakatan dal
am kal
angan gol
ongan
nasi
onali
suntukmenyel
araskanusahakearahpenyatuanItal
i.

FAKTA Pr ov okasi Ter hadapAust ria

HURAI
AN Sel epasmesy uar atdiPl ombi er es,Cav ourmembuatper ancanganunt ukmencet uskan
ket eganganant ar aPi edmontdanAust ri
adenganmengambi lbeber apat indakany ang
/
CONTOH ter ny at aber tent angandengankepent i
nganAust r
ia.Langkah- l
angkahy angber bentuk
pr ov okat ifdi ambi lolehCav ouragarAust r i
amemul akanpeper angani alahmemut uskan
hubungan di pl omat ik dengan Vi enna pada bul an Febr uar i1857 set el ah Vi enna
ber tindakmel ucut kanj awat anseor angsenat orSar diniadar i
padaker aj aanLombar dy.
Bel iau mengar ahkan Ment er i Kewangan, La Mar mor a mengumpul dana bagi
menghadapi peper angan apabi la Aust ria mul a mel akukan per sedi aan unt uk
mel ancar kanpeper angant erhadapPi edmontpadaawalt ahun1859.Ti ndakanAust ria
dijadi kanal asanol ehCav ourunt ukmel akukanper sediaanunt ukmenghadapiser angan
Aust riadani ni tel ahmendor ongAust ri
aunt ukmemul akanpeper angan.
Pada bul an Januar i1859,Raj a Vi ctorEmmanuelmembuatucapan y ang ber sifat
pr ov okat ift er hadap Aust r
ia.Raj a Pi edmontmeny ampai kan ucapan t er sebutat as
nasi hatdar ipadaNapol eon.Bagi ndameny at akanbahawa“ r atapanr aky at ”dar iwi l
ayah
Italiy angber adadibawahpemer i
nt ahankuasaasi ngkedengar andiPi edmont .Ucapan
bagi nda membangki tkan kemar ahan Aust ria terhadap Pi edmont . Cav our t el
ah
mengadakan hubungan sul i
tdengan Per satuan Kebangsaan t elah meni mbul kan
kemar ahan Aust r
ia. Bel i
au mendapat kan bant uan dar i
pada La Far ina unt uk
mencet uskankebangki tandiwi lay ahut ar adant engahI tali
,Per sat uanKebangsaan
membant u Cav our menubuhkan depot -depot t ent era dan per sat uan i ni juga
mengedar kanr isal ah-r i
sal ahmeny er uraky atmeny okongkepi mpi nanPi edmont .
Pada akhi rt ahun 1858,Aust ri
a menguat kuasakan undang¬- undang t entera di
Lombar dydanVenet ia.I nit elahmeny ebabkanr amaipemi mpi n¬-pemi mpi nt empat an
yangt i
dakber puashat imel arikandi r
ikePi edmont .Aust ri
amemi ntaunt ukekst r
adisi
mer ekat elahdi tolakol ehPi edmont .Per kembangani nit el
ahmeny ebabkanhubungan
ant ar aPi edmontdenganAust riamenj adit egang.I nit elahmendor ongPi edmontdan
Aust riamemper kukuhkanangkat ant ent er amasi ng-masi ng.Dal am masay angsama
Per anci s, Br itai n dan Rusi a t elah mengadakan r undi ngan bagi mengel akkan
peper angan.
Pada19Apr il1859, Ket uaMent er iAust ri
ai ai tuBuolt elahmember ikankat aduakepada
Cav ourunt ukmengundur kant ent erany adal am t empoht igahar i.Buolmember i
kan
amar an kepada Pi edmontbahawa Aust ria akan mel ancar kan ser angan seki r
any a
tunt ut an t ersebut t i
dak di tunai kan.Ti ndakan Cav our menol ak t unt ut an Aust ria
meny ebabkant ercet uspeper angan.Tent er aPi edmontber j
ay amenawanLombar dy
denganbant uandar iPer anci s.Per ancist elahmengadakanr undi ngandenganAust ria
unt ukmenamat kanpeper angant ersebutmener usiPer janj i
anVi ll
af ranca.Pada24Mac
1860,mener usiPer j
anj ianTur i
n,pungut ansuar adi adakandiwi lay ah- wi lay ahPar ma,
Modena,TuscanydanRomagna.Hasi ldar ipadapungut ansuar at er sebut ,pendudukdi
wi lay ah- wilay aht ersebutmemi lihunt ukber satudi bawahpemer i
ntahanPi edmont .

PENEGASANI
SI Sebagaibalasankepadabant
uanPer
anci
s,wi
l
ayahNi
cedan Sav
oyt
elahdi
sat
ukan
denganPerancis.

30
KESI
MPULAN Kesi
mpulannya,Count Cav our mer upakan t okoh nasionali
s yang member ikan
sumbangan besardal am usaha meny atukan I
tali
.Beli
au menggunakan pelbagai
pendekat
an dan kebi
jaksanaan poli
tik dalam mengaturger akan meny
atukan Itali
.
Kesan dari
pada l
angkah-l
angkah tersebutpeny atuan Negar
a bangsa I
tal
imenj adi
kenyat
aanmenjel
angt ahun1870.

31
TAJUK11 HURAIKAN FAKTOR-
FAKTORPERKEMBANGAN PERDAGANGAN DAN PERNI
AGAAN DI
BELANDAPADAABADKE- 16HI
NGGAABAD KE-18.

PENDAHULUAN RevolusiperdagangandiEr opahtelahdipel

opor iol
ehnegar a-negar
aEr opah.Menjelang
abad ke 16 hi ngga ke 18 Masi hi,kegi
atan perdagangan dan per niagaan Belanda
berkembangdenganpesatdibawahpenguasaanSy ari
katHi ndiaTimurBel anda.Selai
n
perkembangan per dagangan dan per niagaan dal am negar a, per kembangan
perdagangandanper niagaandengannegar a-negaraEropahj ugaber
kembangdengan
pesat. Terdapat beber apa faktor yang telah membawa kepada per kembangan
perdagangandanper niagaandi Belandapadaabadke16hi ngga18.

FAKTA KEKURANGANSUMBERALAM

HURAI
AN/ Kekur angansumberal am meny ebabkanmunculi ndust r
iy angmenghasi lkanpr oduk
mi salnyateksti
ldanker tas.Hali nikerana,Belandat i
dakdapatmengel uarkanbar ang
CONTOH keper luankecual
ipengeluar anyangmel i
batkanpr odukt enusu.Olehsebabi tu,Belanda
terpaksamengi mpor tbar angkeper l
uandar inegar alain.Jadi,perkembangani nit el
ah
meny ebabkanBelandamengekspor tbarang-bar
angy angdihasil
kanol ehindustrit
ekstil
cont ohnya bahan ment ah bagii ndustrikai n dii
mpor tdar iEngland dan kain akan
diprosesdandi cel
updenganpewar nasebelum di eksportkenegaral ai
n.

PENEGASANI
SI Kekur
angan sumberal
am i
nit el
ah menyebabkan per
kembangan per
dagangan di
Bel
andasej
urusmembawakepadaperkembangankegiat
anper
niagaandiBel
anda

FAKTA KEDUDUKANSTRATEGI
K

HURAI
AN/ Perdagangan di Bel
anda ber kembang ker ana kedudukanny a yang strat
egik di
pert
engahanlal
uanper dagangani
aitubahagianTimurLautdanBar atDayaEropah.Oleh
CONTOH i
tu,Belandatel
ahberper anansebagaipusatpengedar anbarangdagangandiEr opah.
Contohnyakapal-
kapalBel andamembawabar ang keperl
uan negaraEropah sepert
i
gandum danbarl
idariPolanddanjugakdariTimurPrussia.

PENEGASANI
SI Kedudukan strat
egi
k Belanda t
elah menyebabkan i
any
ater
kenalsebagaipusat
pengedaran barang dagangan y ang t
elah membawa kepada perkembangan
perdagangandanperni
agaanBel
anda.

FAKTA KEMUDAHANPERBANKAN

HURAI
AN/ Penubuhan bank Amst erdam telah memudahkan pemi ndahan wang dan pi
njaman
kepada pedagang dengan meny ediakan modalbagipedagang.Sel ai
n dar
ipada itu,
CONTOH i
nstit
usiinijuga berperanan untukmeny elaraskan pinj
aman serta memperkenalkan
bayaranmelaluicek.Contohnya,inst
itusiper tukaranwangi ai
tuWissel
banktel
ahdi buka
diAmst er
dam padat ahun1609.Bel andaj ugamenggunakanmat awangkebangsaan
yangmempuny aini
laiberbezadalam ur usanper niagaan.

PENEGASANI
SI Perkembanganper
dagangandanperni
agaanberkembangpesatber
ikut
anpenubuhan
bankyangmenyedi
akanmodalpadakadaryangr
endah.

32
FAKTA I
NSURANSMARI
TIM

HURAI
AN/ I
nsurans diper
kenal
kan oleh Belanda bagi menanggung ri
siko pedagang y
ang
menggunakanlaluanperdagangandilaut.Kadarpremium yang di
perkenal
kanoleh
CONTOH Bel
andaial
ah5%hi ngga11%padatahun1650.

PENEGASANI
SI Pengenal
an insur
ans member i dorongan kepada pedagang unt
uk l
ebi
h berani
menggunakanjal
anlautbagikegi
atanimportdanekspor
tyangtel
ahmembawakepada
per
kembanganperdagangansertapeni
agaanBelanda.

FAKTA PENGGUNAANMATAWANG

HURAI
AN Penggunaan mata wang j uga memai nkan peranan penti
ng dal
am per kembangan
per
dagangandanper ni
agaan.Hali nikerana,seti
approvincidandaerahmempuny ai
/
CONTOH matawangmasi ng-masing.Contohnyawi lay
ahHoor n,Medembl i
kmempuny aimata
wangstandard.Dalam padaitu,mat awangpaoundFl emish,Ducatoon,Doll
arri
xjuga
di
gunakandalam urusanperni
agaan

PENEGASANI
SI Matawangmenjadiantar
afaktort
erpent
ingdalam per
kembanganper
dagangandan
per
niagaandi
Bel
andapadaabadke16hinggaabadke18.

KESI
MPULAN Kesimpulanny
a,terdapatbeber
apa fakt
ory
ang membawa kepada per
kembangan
perdagangandanperni
agaanBel
anda.

Cont
oh-
contohsoal
anberkai
tan:
 Jel
askankegiat
anper
daganganBel
andapadaabadke16hinggaabadke18
 Sej
auhmanakahkedudukanyangst
rat
egi
kmemper kembangkanper
dagangandiBel
andapadaabadke
16hinggaabadke18.

HURAI
KAN FAKTOR-
FAKTOR PERKEMBANGAN PERNI
AGAAN DAN PERDAGANGAN DI
TAJUK12
PORTUGALPADAABADKE16M.
Sej
arahPor
tugalsebagaisebuahnegar
aEr
opahber
mul
asej
akawalZamanPer
tengahan
l
agi
.Por
tugaladal
ahsebuahkuasabar
aty
angpal
i
ngakt
ifdal
am kegi
atanpenj
ajahandan
per
dagangandiTi
murpadaabadke-
16.Padaabadke-
15danke-
16,Por
tugalber
jay
a
PENGENALAN membi
nasebuahempay
arbesardiAmer
ikaSel
atan,Af
ri
ka,Asi
adanAust
ral
i
a.Kej
ayaan
pel
ayar
-pel
ayar Por
tugal membangunkan empay
ar per
dagangan di
sebabkan ol
eh
pencapai
an mer
eka dal
am ekspedi
si mar
it
im. Per
kembangan per
dagangan dan
per
niagaanPor
tugal
padaabadke-
16hi
nggake-
18di
pengar
uhi
olehbeber
apaf
akt
or.
1.
  
 Gal
akanPut
eraHenr
y-bany
akmeny
umbangkepadaper
kembanganper
dagangandan
FAKTA
per
niagaanPor
tugal
.
HURAI
AN/ Put
eraHenr
ytel
ahmenghant
arkapt
en-
kapt
enunt
ukmel
aksanakanmi
siper
dagangan

33
 hambadanper
dagangani
nit
elahmendat
angkankeunt
ungan.Hasi
l
nya,menj
elangt
ahun
1460,Por
tugi
sber
jay
amenguasair
angkai
anpel
abuhandar
iMadei
rakeCapeVer
da.
Put
eraHenr
yjugabany
akmembant
ukepadaper
kembanganpel
ayar
andanpener
okaan
CONTOH dengan mener
okakawasan-
kawasanbar
udanmembi
naempay
ary
angbesardiAmer
ika
Sel
atan,Af
ri
ka,Asi
adanAust
ral
i
a.Mal
ahbel
i
auj
ugaber
tanggungj
awabmenubuhkan
AkademiLautdanmember
ikangal
akankepadapel
ayar
-pel
ayarPor
tugal
.Akademii
ni
t
elahmel
ahi
rkanr
amai
tokohpel
ayarseper
tiBar
thol
omewDi
azdanVascoDaGama.
Jel
asl
ah bahawa t
indakan Put
era Henr
ytel
ah membawa kepada per
kembangan
PENEGASAN
per
dagangandanper
niagaandi
Por
tugal
.
FAKTA 2.
  
 Keadaanpol
i
tiky
angst
abi
l
Keadaan pol
i
tik Por
tugaldan kekuasaan Raj
a-r
aja Por
tugalt
urutmembant
u kepada
per
kembanganper
dagangandanper
niagaanpadaabadke-
16ber
bandi
ngnegar
a-negar
a
HURAI
AN/ Er
opahy
angl
ain.Lahi
rny
apemi
mpi
nyangber
kal
i
berj
ugaber
jay
amengekal
kankest
abi
l
an
CONTOH pol
i
tikPor
tugal
.Sej
araht
elah membukt
ikanbahawar
aja-
raj
aPor
tugaldar
iDi
nast
iAv
is
(
1383-
1577)t
elahmel
ahi
rkanpemi
mpi
n-pemi
mpi
nyangber
kal
i
berdanmember
igal
akan
kepadar
aky
atPor
tugal
unt
ukmener
okabi
dangper
dagangandanper
kapal
an.
Tegasny
a,kest
abi
l
anpol
i
tiksel
ainadany
a pemi
mpi
nPor
tugaly
angber
kal
i
berbany
ak
PENEGASAN meny
umbangkepada ber
lakuny
aper
kembangany
angpesatdal
am penj
elaj
ahandan
pener
okaan.
FAKTA Per
angSal
i
b
Per
angSal
i
btur
utmembant
udal
am per
kembanganpenj
elaj
ahandan pener
okaan
Por
tugal
. Per
sai
ngan ant
araI
slam dan Kr
ist
ian meny
ebabkan Por
tugalt
erpaksa
mendapat
kansendi
rikeper
luanbekal
anbahanment
ahny
adan t
idakbol
ehber
gant
ung
kepadapedagang-
pedagangI
slam.Ekor
anPer
angt
ersebutj
uga,Pausmer
est
uiusaha
HURAI
AN/
membant
eras kekuasaan sepenuhny
a Semenanj
ung I
ber
ia.Keadaan i
nimel
ahi
rkan
CONTOH
masy
arakatEr
opahy
angber
fi
ki
rant
erbuka,
mempuny
aicar
apemi
ki
rany
angbahar
u,gay
a
hi
dupy
angsukaber
siar
-si
ardanbel
ayar
.Penakl
ukanwi
l
ayahI
slam meny
ebabkani
l
mu
pel
ayar
anI
slam sampaikepadamasy
arakatEr
opahdanmembant
umer
ekamenj
elaj
ah
duni
aluar
.
Jel
asl
ahbahawapenj
elaj
ahannegar
aluart
elahmembawakepadakegemi
l
anganPor
tugal
PENEGASAN dal
am bi
dangper
dagangandanper
niagaan

FAKTA 4.
  
 Kemaj
uandal
am penemuanbahar
u
HURAI
AN/ Kemaj
uandal
am penemuanbahar
useper
ticar
tapel
ayar
an(
pet
a),kompas,r
ekabent
uk
CONTOH kapaldansebagai
nyat
urutmendor
ong kepedapener
okaandanpenj
elaj
ahan.Dal
am

34
 pembi
naankapal
,or
angPor
tugalmempuny
aikemahi
ranmembi
nakapalj
eni
sCar
avel
seber
at2000t
an.Kapal
-kapali
nikuatdanmempuny
aikeupay
aanmenghar
ungil
aut
an
l
uasdani
nii
nit
elahmembant
ukepadaakt
ivi
tipel
ayar
andanpener
okaan

Ti
dakdi
naf
ikan penemuandanpenci
ptaanbahar
udal
am bi
dangpel
ayar
ant
elahbany
ak
PENEGASAN membant
uper
dagangandanakt
ivi
tiper
kapal
anber
kembangmaj
udi
Por
tugal
.

FAKTA 5.
  
 Kemuncul
ant
okohpel
ayarPor
tugal
Kemuncul
ant
okohpel
ayar
anPor
tugalt
erul
ungseper
tiDi
egoCam danBar
thol
omewDi
az
j
uga menggal
akkan akt
ivi
tiper
dagangan dan per
niagaan Por
tugal
.Di
ego Cam y
ang
ber
jay
abel
ayarsej
auh1400bat
usepanj
angpant
aiBar
atAf
ri
kaant
arat
ahun1482hi
ngga
t
ahun1484menj
adi
kanPor
tugalsebagainegar
ayangmemi
l
ikipakar
-pakarpel
ayar
an
y
angbol
ehmenj
elaj
ahduni
a.Padat
ahun1487,Bar
thol
mew Di
azpul
atel
ahmemul
akan
pel
ayar
andengant
igabuahkapaldanmengel
i
li
ngiTanj
ungPenghar
apan.VascodaGama
j
ugamel
ancar
kanekspedi
sikeTi
murdenganempatbuahkapalseber
at120t
andan180
HURAI
AN/ or
ang pel
aut
. Pada t
ahun 1497,Vasco da Gama ber
jay
a mengel
i
li
ngiTanj
ung
CONTOH Penghar
apandanbel
ayarsepanj
angpant
aiTi
murAf
ri
kahi
nggakeMal
i
ndi
.Kej
ayaan
VascodaGamameny
ebabkanbany
akkapal
Por
tugi
sbel
ayarkeTi
murunt
ukmemper
olehi
l
adahi
tam,sut
era,bat
uper
mat
a,danr
empah-
rat
us.Manakal
apel
ayar
-pel
ayarl
ainseper
ti
Al
fonsodeAl
buquer
quedanLopezdeSequi
rej
uga t
elahmenj
elaj
ahhi
nggakeI
ndi
adan
Asi
a Tenggar
a. Keadaan i
nimembol
ehkan pel
ayar Por
tugalmenguasair
ant
aian
pel
abuhanant
arabangsaseper
tiGoadanMel
akasel
ainmenguasaipasar
anr
empahdi
kepul
auanr
empah.

Jel
asl
ah bahawa, kemuncul
an dan kel
ahi
ran r
amai t
okoh-
tokoh pel
ayar
meny
ebabkanbany
akkapalPor
tugi
sber
jay
abel
ayardanmenj
alankanekspedi
sikeTi
mur
unt
ukmemper
olehkeper
luanbahanment
ahsepet
iladahi
tam,
bat
uper
mat
a,danr
empah-
PENEGASAN
r
atus.Hali
nimeny
ebabkan kegi
atan per
dagangan dan per
niagaan Por
tugalsemaki
n
pesat
.

Kesi
mpul
anny
a kej
ayaan mel
akukan penj
elaj
ahan dan pener
okaan ser
ta
penguasaanl
aluanj
alanl
autmenj
adi
kanPor
tugalsebuahkuasay
angsangatdomi
nan
KESI
MPULAN dal
am menj
alankanakt
ivi
tiper
dagangandanper
niagaanant
arat
imurdanbar
at.Keadaan
i
nit
urutdi
pengar
uhi
dengankemuncul
anr
amai
tokohpel
ayar
any
angmel
etakkanPor
tugal
sebuahkuasaper
dagangant
erkemukapadazamant
ersebut
.

35
Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan

 Bincangkankesan-
kesanperdagangandiPortugal
padaabadke- 17hi
ngga18
 Sejauhmanakah peranan Putera Henry dalam menggalakkan perkembangan perdagangan dan
perniagaandiPor
tugalpadaabadke16hi ngga18.
 Keper l
uan mendapatkan bahan mentah sepertirempah r at
us dit i
murmenj adiant ar
af akt
or
perkembanganperdagangandanper ni
agaankuasaPortugalpadaabadke16.Bincangkan.

36
TAJUK13 NILAI
KAN SECARA KRI
TIS PERUBAHAN-
PERUBAHAN YANG BERLAKU EKORAN
PERKEMBANGANEKONOMIKAPI TALI
SMEPADAZAMANREVOLUSIPERINDUSTRI
AN
DIENGLAND.

PENDAHULUAN
Perkembangan Rev ol
usiPer industr
ian memper l
ihatkan per
ubahan y
ang berl
aku di
Englanddaripadaekonomiy angber asaskanpertaniandanekonomikomer si
alkepada
negaraperindustr
ian.Transformasiy angberl
akut el
ahmembawaper ubahandalam
pel
bagaibidangsepertii
ndustri,sosi
aldanint
elektual.

FAKTA Perkembanganekonomikapi
tal
i
smepadazamanr evol
usiper
indust
ri
andiEngl
and
tel
ahmembawakepadaperkembanganbi
dangper
tani
an.

HURAI
AN/
Sektorper tani
anmenggunakansi st
em tanahdankaedahbahar utelahmeni ngkatkan
CONTOH hasilt anaman.Pet anidiEngl and menggunakan si st
em t anah ber pagar untuk
menggant ikan tanah lapang.Pemagar an tanah dapatmemi sahkan kawasan y ang
dimil
ikiolehor anglain.Konsepiniberj
ay amengenepikanadatt r
adisiyangdi amalkan
sebelumny adanmember ikebebasany angl ebihkepadaseseorangdal am usahany a
untukmemaj ukantanahy angdisewaataudi mil
iki
nya.

AktaPemagar
anTanahAwam telahdikel
uarkanol
ehEngl
and.Melal
uiaktaini
,tanah
awam yanghendakdij
adi
kanhakperseoranganper
lumendapatkel
ulusanparl
imen.
Kesanny
a,ant
aratahun1761hinggatahun1792,hampir500ribuekartanaht el
ah
di
pagari
.

PENEGASANI
SI
Penggunaankaedahdanpengenalantanamanbaharutel
ahmeni ngkatkansumbangan
pertani
ankepadaekonomiEngland.Padatahun1750,sektorpert
anianmeny umbang
sebanyak15peratuskepadaeksportnegar
adanmeni ngkatkepada45per atuspada
tahun1770.

FAKTA Perkembanganekonomikapi
tal
ismepadazamanrevol
usi
per
indust
ri
andi
Engl
and
tel
ahmempengar uhi
kemajuansekt
orper
indust
ri
an.

HURAI
AN/
Bidangperindust
riant eksti
l
,arangbatu,danbesiberkembangpesatpadazamani ni
.
CONTOH Permintaanyangtinggi bagibar
anganteksti
ltelahmembawakepadapenciptaanmesin
pemintalyangper tamaol ehJamesHar gr
eav espadatahun1764.Padat ahun1795,
Edmund Car t
wri
ghtt elah mesintenun per tama yang menggunakan kuasa air
.
Kemajuandal am perindustri
anbesit
elahmembawakepadakemaj uanpeleburanbesi
dengan menggunakan ar ang bat
u untukmenghasi l
kan besit
empa bagimembuat
peral
atanmesi n.

Industr
ibesij ugamenunj ukkan pertambahan dalam pengeluar
an selepasRev olusi
Perindustr
iandiEngl and.Engl andy angmempuny aibanyaksumberbi j
ihbesit elah
mengel uarkan besi y ang lebih ber mut u apabi
la Henry Colt memper kenalkan
penggunaan si em puddl
st ing yang berjaya mengekstr
akbiji
h besiy ang berkualiti
.
Penghasi l
anbesiy angberkuali
titel
ahmeni ngkat
kanpermint
aandaripadapengel uaran
sebany ak17000t anpadat ahun1740,meni ngkatkepada2jutatanpadat ahun1840
danpadat ahun1852,hampi rmengel uarkansebanyak3j utatanunt ukper mintaan
dunia.
37
PENEGASANI
SI KadareksportEnglandmeningkatantaratahun1750hi ngga1770iai
u,ekspor tkai
n
kapasmeni ngkatduakal
iganda,set er
usnyabesi,kai
nbul u,l
i
nen,sutera,t
embaga,
kert
as,sudu garpu,ser
ta peningkat
an penggunaan ar
ang batu dan kayu sebagai
sumbertenaga.

FAKTA
Perkembanganekonomikapit
ali
smepadazamanr evol
usiperi
ndustr
iandiEngland
tel
ahmembawakemaj uandal
am bi
dangpengangkut
ansepert
iperkapalan,j
alanr
aya,
keret
aapi,dant
erusan.

HURAI
AN/ Teknologipembi naankapalbesiol
ehWi l
kinsonpadat ahun1787t elahmeny aksikan
kapal
-kapaldi bi
na menggunakan besisebagair angka dan kay u sebagaidinding.
CONTOH Kapasitikapalmenjadil
ebi
hbesardenganpenggunaanbesiker anabol ehmengangkut
l
ebihbany akkargoberbandi
ngkapaly angdi buatdaripadakay usepenuhny a.Pada
tahun1802,kapal -
kapalmenggunakanenji
nst i
m dankel ulimenggantikanbesidalam
i
ndustipembi naankapal.Halinimenyebabkankapal -kapalbolehmengangkutl ebih
banyakKar go.

Perl
uasanpermintaanbaranganper
kil
anganturutmempengaruhipembi
naanj
alanr
aya
diBri
tai
n.JohnMacadam memper kenalkanpembinaanj
alanr ay
adari
padabatudan
minyaktar
.Kemaj uaninimemudahkanper hubunganantar
asat ukawasandengan
kawasanyanglain.

Lebuhr ayabertolj
ugadi naiktar
afdandi perl
uaskanlagi.Penambahbaikansi st
em
j
alanr ay
ai nidi
bukti
kandenganpenj imatanmasaper jal
ananantarasatukawasan
dengankawasany anglain.Bukt
iny
a,jikapadat ahun1700,perj
alanandariNor wi
chke
Londonmengambi lmasasel ama50j am t et
apipadat ahun1800,hanyamengambi l
masa 9 j am sahaj
a.Pembi naan landasan kereta apimoden t ur
utmer ancakkan
perkembanganekonomi dansosialdiEngland.

PENEGASANI
SI
Kemajuandalam si
stem pengangkut
anyangdi ni
kmatiol
ehEnglandt
elahdi
per
luaskan
kenegaralain.Padaper t
engahanabadke- 18,Engl
andt el
ahmembiayaipembinaan
l
andasankeretaapidiI
ndia,Ameri
kaLat
in,danAmer i
kaUtara.

FAKTA Perkembanganekonomikapitali
smepadazamanr ev
olusiper
indust
ri
andiEngl
and
tel
ahmeny ebabkanper
ubahanterhadapdemogr
afi
Engl
and.

HURAI
AN/
Perkembangan per i
ndustri
an tel
ah meny umbang kepada per t
ambahan penduduk.
CONTOH Pertambahanber lakudaripada11j ut
aor angkepada21jutaor ang.Padat ahun1800,
pendudukbandarLondonant ar a50000hi ngga100000or ang.Padat ahun1850,
j
uml ahnyameni ngkatkepada2363000or ang.Padatahun1850meny aksikanl
ebi
h
separuh populasiEngl and ti
nggaldipekan dan bandar .Peni ngkat
an penduduk
disebabkanolehmi grasipendudukl uar
,mi sal
nyapadat ahun1851,pendudukdar i
Ir
elandtelahberhi
jrahberamai-r
amai keEngland.

PENEGASANI
SI Kesannya,penghij
rahaninitelahmembawakepadapeny atuanI rel
and-Engl
anddan
penduduknyalebi
ht er
tumpukepadapekerj
aandal
am indust
ritekstil
.Merekamenjadi
buruhdalam pelbagaibahagiandalam i
ndust
rit
ekst
il
.Jikamer ekatidakberhi
j
rah,
38
 i
ndustrikapas diEngl
and mungki
n akan l
umpuh di
sebabkan kekur
angan t
enaga
peker
ja.

FAKTA Perkembanganekonomikapi t
ali
smepadazamanr ev
olusiper
indust
ri
andiEngl
and
tel
ahmeny ebabkanper
luasanper
daganganant
arabangsa.

HURAI
AN
Pertambahan hasi lbar angan dal am i ndustripembuat an meny ebabkan l ebi han
/CONTOH barangandankeper luanunt ukdiekspor tkel uarnegar a.Padat ahun1820- an,kilang-
ki
lang kapas Manchest erdan Leeds mengel uar kan pasar an melebihiper mint aan
pasarant empatan.Hali nimembawakepadapengekspor tankainkapasdar iEngl and
danber l
akupeningkat anpadakadar10per atusset iaplahunant aratahun1783hi ngga
1792danmel ebi
hi 17per atusantaratahun1792hi nggat ahun1802.Peni ngkat ankadar
i
mpor tkapasment ahdar iIndiapadat ahun1770i alah3j utapaundanmenj elangt ahun
1790-anmeni ngkatkepada30j ut
apaundanmel ebi hi50j utapaunsel epast ahun1800.
Pengeluaranbesar-besar aninitel
ahmeny ebabkanEngl andmengadakanpembahar uan
dalam kospengeluar an.Jikakospengel uarandapatdi kurangkanmakabar angandapat
di
jualdalam pasaranl uardenganhar gay angmur ah.

PENEGASANI
SI
Demiunt ukmeni ngkat
kanperdaganganant ar
abangsa,Englandtel
ahmemansuhkan
tar
if
fimpor tbahanment ahmembol ehkannegaral uarmembel ibar
angansiapnya.
Sit
uasiinisebenarnyamenggalakkanEnglandmenj alankandasarper
daganganyang
l
ebihli
beral
.

FAKTA Per
kembanganekonomikapit
ali
smepadazamanr ev
olusiper
indust
ri
andi
Engl
and
mempengaruhi
perananker
ajaandal
am per
daganganbebas.

HURAI
AN/
CONTOH Kerajaan Bri
ti
sh membant u perkembangan ekonomidengan membentuk pasukan
TenteraDiraj
amenj agakeselamatanparapedagangpadasukuper t
amaabadke- 18.
Kerajaan Bri
ti
sh menguatkuasakan Akt
a Perkapal
an y
ang mewaji
bkan penggunaan
kapal Br
it
ainter
hadappedagang-pedagangyangmahumengeksportbarangkeBrit
ain.

PENEGASANI
SI Parl
imenEnglandjugabanyakmembant udalam amal
andasarper
daganganbebas.
Padatahun1820,Engl
andtelahmelul
uskanbeber
apaaktay
angmenghapuskandasar
ekonomiyangbol
ehmenyekatkebebasan.

KESI
MPULAN
Per
kembangani ndust
riat
auRevolusieri
ndustr
it
ri
antelsi
stem ekonomikapit
ali
sme,
i
ait
usat usistem ekonomipemil
i
kansecar apersendi
ri
anterhadaphart
abendaat au
al
at-
alatpengeluar
ansepert
iki
l
ang,tanah,danhart
ayangdi
kategori
kansebagai
modal

39
40
TAJUK14 BI
NCANGKAN FAKTOR-
FAKTOR YANG MENDORONG PERKEMBANGAN
PERI
NDUSTRI
ANDIJERMANPADAABADKE-
19M.

PENDAHULUAN Perkembangandalam bi
dangperi
ndustr
iandinegaraJermandapatdi
kesansej
akakhi
r
abadke-19Masi hi
.Kemajuandalam bidangperi
ndustr
iandi
dorongolehkemuncul
an
rev
olusiPer
indust
ri
andiJerman

FAKTA Peny
atuanJer
man

HURAI
AN/ Peny at
uanJer manpadat ahun1871 mer upakanf akt ory ang meny umbang kepada
perkembanganper industriandi Jerman.
CONTOH Peny at
uanJer manmeny ebabkanwuj udkeseragamandar i
padasegi
mat awang, si
stem percukai an,sistem timbangandansi stem perundangan.
Selainitu,perkhi
dmatanpengangkut andankomuni kasidi let
akkandibawahbi dang
kuasaker aj
aanpusat.Per khi dmat anposdant el
egrafdisat ukan.
Sistem perhubungandi maj ukan.Jal anr ay
adanr angkai anlandasanker etaapidapat
menghubungkan sel uruh wi layah dinegar a Jerman.Mal ahan,selepas penyatuan
Jerman,per t
ambahan penduduk ber laku akibatper pindahan penduduk dar iluar
bandarke kawasan bandar .Per t
ambahan penduduk dikawasan bandart urut
membant upertumbuhansekt orperindustr
iandi Jer
man.
Peny at
uan Jer man juga meny ebabkan sumber asl idapat di eksploi
tasidengan
si
stemat ikdanoptimum.

Cont
ohny
asumberasl iyangbanyaksepert
iar
angbat
udanbi
j
ihbesimembol
ehkan
bany
akki
lang-
kil
angper
indust
ri
andidi
ri
kan.

PENEGASANI
SI Jadi
jel
aslahbahawapenyat
uanJermanini
melahi
rkansuasanayang
amatkondusi
funtukmerangsangper
kembangani
ndustr
idiJerman

FAKTA Gal
akanker
ajaan

HURAI
AN/ Pertumbuhanpesatdal am sektorper i
ndustri
anjugadisebabkan
galakany angdiberikanolehkerajaan.
CONTOH Kerajaan Jerman mengamal kan dasar member i perl
indungan kepada sekt or
perindustri
anmul aitahun1879.
Kerajaanjugameny ediakanperkhidmat ankeretaapiyangmur ahbagimer angsang
pertumbuhani ndust r
i.
Sistem pengangkut any angefisienmeny ebabkanhasilpengeluaranindustridapat
di
ekspor tkenegar a-negaral
aindi Eropah.
Dasarker aj
aan y ang campurt angan dalam sekt orinimeny ebabkan muncul ny
a
pengusahabar udal am besisertakeluli
.

Contohnyaseper
tiAl
fr
edKr
upy
angmempuny
ait
enagabur
uhser
amai16,
000or
ang
padatahun1871.

PENEGASANI
SI Jadij
elasl
ahbahawadasarinimenyebabkanberl
akupertumbuhan
pesatindust
riantar
at ahun 1872 hi
ngga 1910 dan sekal
igus meny
ebabkan hasi
l
pengel
uaransekt
orperi
ndustr
iandiJermanmeningkat

FAKTA PemansuhanSi
stem Gui
l
dpadat
ahun1871

41
HURAI
AN/ Sistem Gui ldmenghendakiseseor angmemper ol
ehikemahir
andar i
padaGuil
dsebelum
menj alankanper dagangan.
CONTOH Pengal aman dal am Guild merupakan syaratwaji
b bagimel ibat
kan di
ridalam
perindust ri
an.
Sistem i nimenj adipenghalangkepadaper tumbuhanindustriJermansebelum tahun
1871.Padat ahun1871,keraj
aanberjayamenghapuskanmonopol idan
keisti
mewaanGui l
d.
PENEGASANI
SI DenganpenghapusanSi stem Guil
d,perkembanganperdagangan
bersemar aksemul ayangmenggal akkanperkembanganindust
ri
Jerman.
FAKTA Kekay aanhasi lbumi

HURAI
AN/ Jermankay adenganpel bagai bahanment ahseper tiarangbatudanbi j
i
h
besiyangbany akmer angsangper tumbuhanper i
ndustri
andiJerman.
CONTOH Arangbat uy angt er
dapatdiRur hdigunakanunt ukmengger akkanmesi n,jent
eradi
kil
angdanker et aapi .Bi j
ihbesiy angt erdapatdiSal azymer upakanbahanment ah
untukindust
ri besi dankel uli
.
Menjelangtahun1875,Jer manmengel uarkan25j ut
at anarangbat u.Padat ahun
1913,pengeluar anar angbat udi Jermanmeni ngkatkepada287j ut
atan.
Padat ahun1872, Jermanmengekspor tbij
ihtimahsebany ak1.92juta
tankenegar a- negaraEr opahdanmeni ngkatke14. 7j ut
at anmenj el
angt ahun1901.
Jermanmenghasi l
kangar am kali
um sebany ak3. 5tanpadatahun1901.

Contohnya,padat
ahun1865,
ser
amai
120,
000or
angt
erl
i
batdal
am
akt
ivi
tiperl
ombongan.

PENEGASANI
SI Olehitupel
bagailangkahdiambi
lker
ajaanunt
ukmemast
ikankekay
aanhasi
lbumi
di
gunakandengancekapdanmahir
.
FAKTA Kemajuani
ndustr
iperkapal
an

HURAI
AN Perkembangan pesatsekt orperindustri
an juga disebabkan oleh kemajuan dalam
i
ndust ri
per kapalan.
/
CONTOH Selepast ahun1880,ber lakupeningkatany angamatket aradal am pembinaan
kapal wapdi Jerman.
Inimembol ehkanj umlahmuatanbarangany angdiangkutdapatdit
ingkatkandanbarang
-barangdapatdi hantardengancepat.Contohkawasant erl
etakny
ai ndustr
iperkapalan
Jermani alahdi Breman,Hamburg,Stet
tin,DanzigdanElby.

PENEGASANI
SI Jel
asl
ahbahawapembi
naankapal
wapdapatmeni
ngkat
kanper
tumbuhani
ndust
ri
.

FAKTA Penubuhankar
tel

HURAI
AN Matlamatut amanyaial
ahunt ukmengawal bekalandanhar gabarangan.
Dal
am si stem ini
,pengusaha-pengusahaat ausy ari
katindustridiJermanber satu
/
CONTOH unt
ukmengawalbekal anbar angandanhar gaser tamencapaikeunt ungany ang
maksi mum.
Kewangan dan pasar an bar angan dapatdi kawalker ana adany a perjanji
an.Kar tel
Jer
mant elahmelaburmodal yangbany akdalam bidangkimia,automot i
fdanel ektr
ik.Ini
menjadikanJer mansebagainegar aterawaly angmaj udalam bi dangt ersebut.Pihak
kar
tel mengadakan ker jasama dengan pi hak l uar untuk mengawal pasar an
ant
ar abangsa.
Contohny adenganPerancis,Belanda,
danBr it
ain.
42
PENEGASANI
SI Jel
aslahbahawapenubuhankartelmeny ebabkanpengur usanindustri
diJermandapatdi
selar
askandanper i
ndust ri
anberkembangdenganbai k.
KESI
MPULAN Terdapatbeber
apa faktoryang membawa kepada per kembangan perindustr
ian di
Jerman.
Perkembanganperi
ndustri
aninimeny ebabkanber l
akuny aper t
umbuhanekonomiy ang
pesat sert
a kemunculan golongan kel as peker j
a dan gol ongan pertengahan.
Perkembanganperi
ndustri
aninijugamembawaper ubahany angket ar
adalam bi dang
sosialdi
mana60%pendudukny aterl
ibatdalam sektorperindustr
ianpadaabadi ni
.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Sej
auhmanakahpenyatuanJer
manpadatahun1871tel
ahmembawak
epada
per
kembanganper
industr
iandi
negar
ater
sebutpadaabadk
e-19?

 Nil
ai
kanper
ananker
ajaandal
am per
kembangansek
torper
indust
ri
andi
Jer
man
padaabadke-
19M.

43
TAJUK15 SEJAUHMANAKAHZAMANPENCERAHANPADAABADKE- 18M MEMBAWA
PERUBAHANLANSKAPPOLI
TIK,
EKONOMIDANSOSI
ALDIEROPAH

PENDAHULUAN
Zaman Pencer ahan i
alah zaman y ang berl
aku di Er opah sel
epas Renaisans dan
Ref or
mat ion. Enl ight
ment mer upakan zaman y ang mendukung pemi kir
an dan
keper cayaan y ang ber kaitan dengan konsep- konsep seper tiketuhanan,sebab-
musabab,dan al am.Zaman Pencer ahan dipercayait el
ah membawa masy ar
akat
dar i
padazamankegel apankeer asai nsdankemanusi aan.Zamani nimel
ahirkantokoh
-tokohf al
saf ahy angmenol akpenerangant eol
ogi danf ahamankolot.Masyarakatlebi
h
terbuka,t oleran,dan hi dup berasaskan undang- undang.Zaman Pencer ahan t el
ah
membawaper ubahanl anskapPol i
tik,EkonomidanSosi aldiEr
opahpadaabadke- 18
M.

FAKTA
Pada zaman inilahi
rpemikirter
kenalseper
tiVolt
air
e,John Locke,Montesqui
eu,
Jer
emy Bent ham,Dav i
d Ricar
do,Thomas Mal thus dan Rousseau yang tel
ah
memberikanideapemiki
ranyangberj
ayamengubahlanskappol
i
tikEropahpadaabad
ke-
18Masi hi
.

HURAI
AN/
IdeapolitikMont esquieumel al
uikar yaSpi r
itojLawsmengemukakani deaker ajaan
CONTOH yangber bezamengi kutikl
im dandokt r
inpembahagiandani mbangankuasa.Kesanny a
kepadal andskappol i
ti
kEropahi alahmenamat kanpemerintahanmut lakdiPer ancis.
Raja-r
ajaEr opahseper tiPet
erTheGr eatmengamal kanpemer i
ntahany angadi ldan
saksamabagimengi mbangikuasamonar kimut l
akdanmenggunakankuasapol i
tik
untukmembai kitarafhidup rakyat.I muni
tigolonganbangsawan,ger eja,danel it
dihapuskanol ehr aj
abagimembol ehkanraja-
rajaEropahmel aksanakanpemusat an
kuasadal am pentadbiran.

PENEGASANI
SI Raj
a-r
ajaEr
opahmengambillangkah-
langkahunt
ukmel
aksanakanpembahar
uandan
l
ebi
hdemokrati
kbagi
masyarakatEropah.

FAKTA ZamanPencerahantelahmempengaruhii
deakebebasanper
daganganberasaskan
kr
iti
kanter
hadapSist
em Merkant
il
ismeyangmengongkongekonominegar
a-negara
Eropah.

HURAI
AN/
Pemi kirutamadal am bidangekonomisemasaZamanPencer ahani alahAdam Smi th
CONTOH melaluikar y
aTheWeal thofNat i
ons.Menur utny a,keraj
aantidakhar uscampurdal am
urusan ekonomidan membi arkannya ber fungsiseper tibi asa mengi kut hukum
permi ntaandanpenawar an.Parapemer intaht urutmengambi llangkah-langkahunt uk
menghapuskan si em ser
st f
dom ker ana si stem per buruhan i ni t idak
berper i
kemanusiaan dan t idak ekonomi k.Pet ani-
petanidibenar kan meni nggalkan
Manordanmel i
batkandi ridal
am bi dangi ndust ridibandar .Raj a-
raj
aEr opaht urut
mengambi llangkahuntukmembangunkansekt orperindust
ri
an. Tindakanj ugadi ambil
untukmenghapuskandasardansi st
em yangmenghal angpertumbuhani ndust risepert
i
menghapuskansi stem ekonomi Merkantil
isme.

PENEGASANI
SI PengaruhZamanPencerahanmenerusiideaekonomiAdam Smithtel
ahmembawa
kepadapemansuhanmonopoliper
daganganSyar
ikatTi
murI
ngger
isdiI
ndi
adanChi
na.
44
 MonopolidenganIndiadi
mansuhkanpadatahun1813dandenganChi napadat
ahun
1833.Pemansuhanmonopoliinimembukapeluangperdaganganyangsamakepada
pedagangpersendi
ri
andanpedagangl
aindi
kedua-duabuahnegar
a.
FAKTA
Padazamanpencer
ahan,f
alsaf
ahi
deapr
ogr
esi
famatber
pengar
uhdal
am masy
arakat
Eropah.

HURAI
AN/
MasyarakatEropahpercayakehidupanmer ekaakanmenj adilebi
hbaikber bandi
ng
CONTOH dcnganzamannenekmoy angmer eka.I
deai nimeny umbangkepadakehi dupanyang
l
ebihbaikuntukgener asiakandat ang.Raja-r
ajamengambi ll
angkah-
langkahuntuk
mengurangkankuasainsti
tusiger
eja.Contohnyamengur angkankuasaPopedal am hal
pel
anti
kanpegawai-pegawaiinsti
tusiger
eja.Insti
tusiinidi
hapuskandanhar tabenda
di
rampas.

Sist
em pendi
dikandi modenkandenganpendi
dikandiper
ingkatr
endah,menengahdan
univ
ersi
tidi
perluaskan.Mat apel
ajar
anprati
kaldankaedahmodendi sat
ukanuntuk
melati
hpegawai-pegawaiawam.

Zamanpencer ahanmempengar uhilandskapsosialmasyarakatEropahmener usii

dea
sosi
aldikemukakanolehpemi ki
rut ama,i ai
luJeremyBentham y angmengemukakan
i
deaut i
li
tar
ianisme.Bent
ham per cayaadal ahmenjadikewajipanker aj
aanmenj amin
kebahagi
aanpenduduk.Rousseaupul amember iideayangmengat akanbahawakanak-
kanakharusdibiar
kanmengi
kutkecender unganmasing-masi
ngdant idakdipaksa.

PENEGASANI
SI Kesannya membawa per ubahan kepada kehi
dupan masy ar
akatsecara meny el
uruh.
Misal
nya,bidangpeker
jaan,kesat
uanseker j
a,kekel
uargaan,kebebasanbercakap,dan
pendi
dikan.

KESI
MPULAN
Pemikiryanglahi
rpadaZamanPencer ahantelahmengemukakanbanyakideabaharu
yangtelahmembant udal
am perubahanlandskappol
it
ik,
ekonomi,dansosi
aldinegar
a-
negar
aEr opahBaratpadaabadke-18Masihi.

45
46
TAJUK16 SEJAUH MANAKAH GERAKAN RENAI
SSANCE MEMPENGARUHIPERKEMBANGAN
ZAMANPENCERAHANEROPAHPADAABAD KE-18M

PENDAHULUAN Menjel
angabadke- 18,munculzamany angdi
kenal
isebagaiEnli
ghtenmentat
auZaman
Pencerahan.Zamani nimenyaksikankemuncul
angerakani nt
elektualy
angdipel
opor
i
ol
eh pemi kir
-pemiki
r pol i
ti
k ekonomi dan sosi al seper ti John Locke,
Volt
air
e,Montesqui
eu,Rousseau,danAdam Smit
h.

Terdapatbeber
apaf
akt
ory
angmambawakepadakemuncul
anzamani
nidi
Eropahpada
abadke-18

aaFAKTA1 Pengar
uhRenai
sans

HURAI
AN/ Gerakan Renai ssansmel ahirkan semangatingi
nt ahu dan pemiki
ran kr
it
ikaldal
am
kal
anganmasy arakat.Hasil
nyaber l
akukemajuany angpesatdalam ilmupengetahuan
CONTOH sepertisains,senil ukis senibina,dan sebagainya..Perkembangan inimelahi
rkan
masy arakatyangber sedi
aunt ukmenghadapiperubahany anglebi
hbesar.

PENEGASANI
SI Olehit
u,ger
akanRenai
sanssememangny
amenj
adipemangki
nut
amakepadaZaman
Pencer
ahandiEr
opahpadaabadke-
18.

FAKTA2 Pengar
uhr
efor
masi

HURAI
AN/ Gerakanr eformasitur
utmemai nkanperanandal am kel
ahiranZamanPencer ahandi
Eropah.Gerakaninimenyebabkanwuj udinsti
tusiy
angmempuny aikuasaautonomidan
CONTOH bebas dar i
pada kongkongan ger ej
a.Hali nimembol ehkan i dea baharu sepert
i
rasi
onalismeberkembangsekal igusmeletakkanasasbagikel ahi
ranrevol
usiint
elekt
ual
diEropah.

PENEGASANI
SI Tegasny
a,melal
uiger
akanr
efor
masiini
l
ahwujudideabahar
useper
tir
asi
onal
i
smey
ang
menjadi
asaskepadaZamanPencer
ahandi
Eropah.

FAKTA3 Pengar
uhahl
ifal
saf
ah

HURAI
AN/ Golongan ahlif alsaf
ah turut memainkan peranan dalam perkembangan Zaman
PencerahandiEr opah.Golonganiniterdedahkepadapemi ki
rankrit
isdanmemi l
iki
CONTOH semangati ngi
nt ahuy angkuat .Mer
ekamember ipenekanankepadapemiki
ranyang
ber
sifatrasi
onal
istikdansainti
fi
k.

PENEGASANI
SI Ol
ehi
tu,per
ananahl
ifal
safahdalam menj
anapemiki
ranr
asi
onali
sti
kdansai
nti
fi
ktel
ah
memberi
pengar
uhbesarterhadapper
kembanganZamanPencer
ahandiEr
opah.

FAKTA4 Rev
olusi
Sai
ns

HURAI
AN/ Revol
usiSainsmeny ebabkanpenekananterhadapi l
mudanakal yangmembawakepada
kemunculanidea-
ideabaharusertapenyel
idikanbercoraksai
nti
fi
k.Kesanny
alahi
rtokoh
CONTOH sai
nti
syangt er
kenalseperti
Franci
sBacon, Spinoza,JohnLocke,
danIsaacNewton.

PENEGASANI
SI Ter
bukt
i,t
anpar
evol
usiSai
nsmakati
dakakanwuj
udt
okoh-
tokohsai
nti
syangmemacu
47
 per
kembanganpeny
eli
dikanber
cor
aksai
nti
fi
kpadaZamanPencer
ahanEr
opah.

FAKTA5 Pener
okaandanpenj
elaj
ahan.

HURAI
AN Kegiat
an i
nimeny ebabkan l
ahirkei
ngi
nan unt
uk memper
oleh i
dea dan makl
umat
tent
angbangsadanbuday al
ain.
/
CONTOH
Perkembangani
nimel
ahi
rkancor
akpemi
ki
ranbahar
uyangber
asaskanempi
ri
sdan
sebabmusabab.

PENEGASANI
SI Oleh i
tu,kegi
atan pener
okaan dan penj
elahan j
uga menj
adiasas kepada Zaman
Pencer
ahandiEropah.

FAKTA6 Per
anankel
asper
tengahan

HURAI
AN Golonganterpel
ajardari
padakel
aspert
engahanmul ameninggal
kantabi
atlamayang
t
idaksesuaidenganz amanbaharu.
Merekat er
dedahdenganperkembangansemasa
/
CONTOH melaluisur
atkhabardanmajal
ahyangdi
terbi
tkan.

Perkembangan i
nimenyebabkan ber
laku per
mintaan y
ang t
inggiunt
uk kamus,
ensikl
opedi
adankar
ya-
kar
yadisipl
i
nil
mupengetahuan.

PENEGASANI
SI Tegasnya,per
anan kel
as per
tengahan juga menyebabkan ber
laku peny
ebar
an il
mu
pengetahuany
angmenjadii
nti
patikepadaperkembanganZamanPencer ahandiEr
opah.

KESI
MPULAN Perkembanganinimenj
adikanEropahsebagaisebuaht
empaty angkayadengani
dea
baharusekal
igusmenjadiasasbagikel
ahi
ranZamanPencerahandiEr
opahpadaabad
ke-
18.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Hur
aikanf
akt
or-
fakt
orper
kembanganzamanPencer
ahan.

TAJUK17 CHARLES LOUIS MONTESQUI

EU TELAH MENGHASI
LKAN KARYA-
KARYA YANG
BANYAKMEMBAWA PERUBAHANKEPADA LANDSKAP POLITI
K DIEROPAHPADA
ABADKE-19.BI
NCANGKAN

PENDAHULUAN ZamanPencerahan(enli
nghtenment)(1650-
1800M)adal ahsatuger akanint
elektual
yangberl
akudiEr
opahselepasRenaisansdanReformasi
Enli
ght
enmentberert
iZamanKesedar aniai
tusemangatkepercayaandanpegangan
manusiaadal
ahkri
ti
kaldanberasaskansebab-musababdankeadah-kaedahsai
ntifi
k.

Zamani nimewaki l
isuatuger akanmenuj umasy arakaty anglebi
ht er
buka,mengar ah
untukkebahagiaanindiv
idu,perl
embagaan, tol
eransi,f
iki
ranyangtidakdikongkongdan
suatu masyarakaty ang bedasarkan undang-
undang.Ant araahli
-ahl
if al
safah y
ang
berpengar
uhialahChar l
esLouisMont esquieu(1689-1755)

ATAU
48
 Char l
esLoui sMontesquie,di
lahirkandiChat eaudelaBrede,
bar atdayaPer anci
spada
18Januar i1689.Lulusanundang- undangdar iUniver
sit
iBordeauxdanber j
ayajadi
peguam pada1708.
Beli
aumer upakantokohpemi kirpol it
ikPerancisdanbanyakmember isumbangandan
ideasemasaZamanPencer ahan.Padat ahun1716,Mont esquieudilantiksebagai
PresidenPar l
imenBordeauxmenggant i
kanbapasaudaranya.
Ideabel i
aumel al
uibukuy angt er kenalialahSpiri
toftheLawsy angditerbit
kanpada
tahun1748t el
ahmembawaper ubahany angbesarkepadalanskappol i
tikduniapada
abadke19.
Karyal ai
nialahTheConsi derati
onsont heCausesoft heGrandeurandDecadenceof
theRomans( 1734)danLet t
ersPer sanes(1721)
FAKTA Teoripengasingankuasa

HURAI
AN/ Dokt ri
ny angt er kenal ialahdokt ri
npembahagi ankuasa
CONTOH Teor ii
nidi bincangkanmel aluikaryany aSpi r
itofTheLaws( L`Espr itdesLois).Kar yaini
member ikesany angmendal am t erutamany adal am bi dangpol iti
kdanpemer intahan
terhadapnegar a-negar adi duni adanj ugadal am bi dangi ntel
ekt ual
Menur utbel iau kuasa pemer intahan diPer anci s perlu di bahagi kan antarar aja,
golonganbangsawan, maj l
isper bandar a,estet-
est etprov i
nsi danpi hakgerej
a.
Beliaumenj el askanbahawakonseppengasi ngankuasadal am pemer i
ntahanterbahagi
kepadt igabuahbadanbebasi aituBadanPer undangan,BadanEsekut ifdanBadan
Kehaki man.
Ket i
ga-tigabadant ersebutmempuny aibi dangkuasat ersendi ridanset i
apcabang
pemer int ahan t i
dakmencampur iur usan badan l ain.Dokt rini nidi kemukan ker ana
beliaumenent angpemer i
ntahanber kuasamut lak.
Beliau ber pendapatj ika kuasa menggubalundang- undang ( legistat
if
)dan kuasa
memer int ah( eksekut if)dimi li
kiol ehor angy angsama,past ikebebasant i
dakakan
wuj udker anapi hakpemer intahakanmenggubalundang- undangy angzalim supay a
mer ekat er usber kuasa.Kebebasanj ugat i
dakakanber l
akuj ikahaki m-hakimt i
dak
diberikebebasanunt ukmel aksanakant ugasny a.
Bilaket iga- tigaj enterai nimenj alankant ugassecar aber asingan,makar akyatakan
memi l
iki kebebasan.
PENEGASANI
SI Tegasny a,pengasi ngankuasai niper lusupay apeny alahgunaankuasadapatdi elakkan
demi kesej aht er aanber sama.

FAKTA Pembent
ukanker
ajaan

HURAI
AN/ Beli
au mengetengahkan i dea bahawa sesebuah keraj
aan di
bentuk ber
beza-
beza
CONTOH mengikutikl
i
m dankeadaan.
Contohnyadespotisme ( pemeri
ntahanmut lak)hanyasesuaiuntukempay aryang
besardal
am ikl
im panasdandemokr asi
hanyaakanberfungsidal
am negarakot
akecil
.
PENEGASANI
SI Tegasnya bel
iau t
elah member i
kan suatui dea yang tel
ah dit
eri
ma pakaidalam
membentuksesebuahker aj
aan.

FAKTA Mengkr
it
ikamal
anmasy
arakatPer
anci
syangmeny
ebabkankej
atuhanker
ajaanRom

HURAI
AN/ KaryaTheConsi derati
onont heCausesoft heGrandeurandDecadenceoft heRomans
CONTOH pulamemapar kansej arahkebangkitan,kegemil
angandankejatuhankerajaanRom di
akhirabadke-4Masi hi
..
Sebagaicont oh,bel i
aumeny at
akandenganmemahamikegemi langandankej at
uhan
sesebuahempay ar,seseorangper l
umemahamimasy arakat
nyat er
lebi
hdahul udan
bolehdij
adikani kt
ibaruntuksesebuahnegar a.
Antaraikt
ibary angbol ehdiperolehdandapatdi j
adi
kanpanduandal am bidangpoli
ti
k
49
 i
alah f aktorkej ayaan Rom di antar anya:kebaj ikan masy arakatnya,sistem konsul ,
kebijakansenat ,kekuasaanr aky aty angt erbat as,konsent r
asiper ang,kemenangan-
kemenangan,pembagi anhar t
ar ampasan,pembagi ant anahy angmer at
a,censor shi
p
(pemer iksaan),pembagi ankekuasaanpol i
ti
k, dandukungansenatt erhadapmi l
it
erdan
terhadappol i
ti
kluarneger i
.
Sedangkan kemundur an Rom ant aral ai
n di sebabkan ol eh mer osotnya ker
jasama
antarar akyatdan mi li
ter,kesenj angan ekonomidan kekuasaan,hi langnyai denti
ti
kewar ganegar aanrakyatRom, yangkesemuany ameny ebabkanRepubl i
kt i
dakmungki n
dapatdi per t
ahankan.
Mont esqui eujugamencur ahkanper hatiannyapadaper kembanganf ahamanat heisme,
mat eri
alisme, danhedoni smey angmeny ebabkanhancur nyamor al
,agama, patr
iotisme
dankebaj i
kanmasy ar
akatRom.

PENEGASANI
SI Beli
autel
ahmembuatkaj
iant
entangkesandanaki
batsosi
aldanf
enomenaper
seki
tar
an
ter
hadapti
ngkahl
akumanusi
a.

FAKTA Kemer
osot
anmor
aldankai
tanny
adengankej
atuhanker
ajaan

HURAI
AN/ Mel al
uikaryanya Let tersPer sanes y ang di terbit
kanpadat ahun1721,bel i
aut el
ah
CONTOH mengkr i
tik masy arakat Per anci s khususny a ker ana kemer osotan mor al pada
penghujungzamanpemer i
ntahanRaj aLoui sXI VdanLoui sXV,di manar akyatt el
ah
member i
kantaatsetiay angket erlaluankepadaRaj a.
Bukui niberi
sisurat-suratdansecar atepatnyaber j
uml ah161sur atdant idakterdapat
huraianataukaitancer it
adiant arasur aty angsat udany anglain.Masing-masi ngsur at
l
ebihmi r
ipdengansebuahkar angansi ngkaty angmenggambar kanbeber apasubj ek
sepertidasarpemer intahan,t r
adi sikeper cayaan,gay ahidupdar isuat umasy araka,
bahkanadabeber apasur aty angdat angdar isanaksaudar a,ister
i-
isteri
,danpar a
pembant utentangber bagaiper i
stiway angt erjadidiPer si
adanmel al
uikar yainiboleh
dij
adikanlandasany angbet uldalam memper tahankankeut uhansesebuahker ajaan.
Selainit
u,beli
au jugamendapat ibahawamasy arakatPerancismasi hmengamal kan
caral amay angbol ehmeny ekatkemaj uan.Cont ohnya,kongkonganl el
akit erhadap
kaum wani t
a.

PENEGASANI
SI Sehubungan it
uideayang diket
engahkan ol
eh bel
i
au t
elah meni
mbul
kan kesedar
an
dal
am kalanganmasyar
akatPeranci
s.

FAKTA Pembinaanjent
erapent
adbi
ransebuahnegar
amodeny
angber
fungsit
anpacampur
tanganr
aja

HURAI
AN/ Munculpemer i
ntah Enlightened Despoti ait
ur aj
a-raja memer int
ah dengan penuh
CONTOH kesedarandanmempr aktikanundang- undangy angtegas.
Selainit
u,berlakunyapemusat ankuasadal am pemer intahaniait
ukeisti
mewaany ang
dimili
kiol
ehpr ovinsi(
wi l
ay ah)dihapuskan
Berlaku perubahan dal am j ent
era pent adbiran iait
u pemer i
ntah membi na j
entera
pentadbir
ansebuahnegar amodeny angber f
ungsit anpacampurt anganraj
a.Raja-
raja
j
ugaber t
indakmenggant ikanpegawai -
pegawaiker ajaandiper ingkatpusat,provi
nsi
dant empatan.
Misalnya,perl
antikanmer ekaber asaskant eori
-toeripoli
ti
kol ehgolonganint
elekt
ual.
Perubahansi stem per cukaianiaiturajamenghapuskani munit
iy angdini
kmat ioleh
golonganbangsawandancukai dit
aksirdandi bayarmengi kutkemampuanpembay ar.

PENEGASANI
SI Jel
aslah melal
uidokt
ri
n beli
au mengenaipengasingan kuasa amatber
pengar
uh
ter
hadaplandskappol
i
tikdiEropahseper
tibangsaAmeri
kadanbeberapanegar
alai
n
50
 sehi
nggakandidapatibahawapenggubal
anPer
lembagaanAmer
ikaSy
ari
katpadat
ahun
1787berdasar
kanideabeliau.

KESI
MPULAN CharlesLouisMont esquieu telahbanyakmember i
kansumbangankepadaPer anci
s
khususnyai ait
udenganmel etakkanasasbagikemunculanrevolusidiPer
ancisdan
mengubahsecar adr asti
kl anskappoli
ti
k,ekonomidansosialdiEropahapabil
aidea
beli
autersebarkenegara-negaralai
ndibenuaEropah.
Ideadandokt ri
nbel iaumempuny aipengar
uhdalam penggubalanper l
embagaandi
duniaharii
ni.

51
TAJUK18 HURAI
KANPERKEMBANGANSI
STEM PENDI
DIKANDIJERMANPADAABADKE19.

PENDAHULUAN Perkembanganpendi dikandiJermanmul a mengalamiperubahanpadaabadke18dan

abadke19.Per ubahani nisel
arasdenganhasratJermanuntukmembangunkansemul a
Jermanselepaskekalahanny akepadaPeranci
s.Wuj udr
ombakandal am pel
bagaiaspek
ter
hadapsistem pendidikanJermandemi memast i
kankepenti
ngannegaradiut
amakan.

FAKTA Per
ubahandal
am DasarPendi
dikan.

HURAI
AN/ Menj el
angabadke18pendi di
kanJer mandi l
etakandibawahkawal anger ej
atetapi
semasapemer intahanRajaFr ederickII
,keraj
aant el
ahmengambi lalihpenguasaan
CONTOH terhadappent adbiransekolahdanmenggubalKodUndang- undangsekol ah.Dibawah
undang- undangi nisekol
ah-sekolahakandiperi
ksaolehseor
anginspektoryangdil
antik
olehker aj
aan.Sel ai
ni t
u,kanak-kanakberusi
a5hi ngga14tahundiwajibkanmenerima
pendidikan.

Akhirabad ke 19,si st
em pendi di
kan Jer
man berada dibawah kawal
an kerajaan
sepenuhnya.MenteriPendidi
kanberkuasamengawalsegalahalehwalpendidi
kandan
Jabatan Pendidi
kan Awam t el
ah dit
ubuhkan unt
uk memudahkan kerajaan pusat
mengawal inst
it
usipendi
dikan.

PENEGASANI
SI Penguasaan ker
ajaan pusatt
erhadap si
stem pendi
dikan t
elah mengubah l
andskap
pendi
dikanJerman.

FAKTA Per
kembangandar
iaspeki
nst
it
usi
pendi
dikan

HURAI
AN/ Sekol
ahr
endah

CONTOH SekolahrendahdiJer mandi isebagaiv

kenal ol
ksschulenyangdibukakepadasemua
l
apisanmasy ar
akatdiJer man.Pendi
dikanrendahber mulapadaumur7t ahunhingga
umur14 t ahun.Pendidikan r
endah meli
putipengajian agama,membaca,menul is,
mengi r
a,geografi
,sej
arahdangimnasti
k.

Sekol
ahmenengah

Pendidikanmenengahadaduaal iraniai
tusekolahgymnasi um dansekolahawam.
Matlamat Sekol ah gymnasi um adal ah untuk menyediakan pelaj
ar-
pel
ajar unt
uk
melanjutkanpelajarandiperi
ngkatuni ver
sit
i.Manakal
amat lamatsekolahawam pula
i
alahunt ukmelahirkanpel
ajar-pel
ajaryangdapatmenjal
anikehidupansehari
andengan
ter
atur.Tempohpengaj i
andi kedua-duaali
ransekol
ahiniadalahsel
ama9t ahun.

Pendi
dikant
ekni
k

Pendidi
kanteknikmer upakanusahakerajaanJermanunt ukmembangunkansektor
per
industr
ian dan perdagangan diJer
man.Cont oh inst
it
usipendi
dikan t
ekni
kyang
di
wujudkanial
ahpol i
teknikdansekol
ahperdagangan.

Uni
ver
sit
i

Pengaj
i
anuni
ver
sit
ydi
bahagi
kankepada4f
akul
ti
.Rect
ory
angdi
pil
i
hol
ehpr
ofessor
52
 akan mengendalikan pent
adbi
ran univer
sit
y.Antara uni
ver
sit
yy ang t
erkenalialah
Univer
sit
iBerl
i
ny angbanyakmelahirkansarjanayangmempuny aikepakarandalam
bidangpeny
eli
dikan.

PENEGASANI
SI Perubahan yang sist
emat
ik dal
am si
stem pendi
dikan Jer
man t
elah mer
eal
i
sasi
kan
hasratker
ajaanuntukmembangunkanJerman.

FAKTA Lat
ihanper
gur
uandankaedahpengaj
arandanpembel
ajar
an.

HURAI
AN/ Semasa pemerint
ahan Raja Fr
ederick I
I,kod undang-undang tel
ah di
gubaluntuk
pengambil
andanpelanti
kanguru.Undang-undangter
sebutjugameny at
akanguru-
guru
CONTOH yang ti
dak mencapaipr est
asiy ang baik akan dipecat.Johann Juli
us Hecker
menubuhkanpusatlat
ihanguruLehrerseminaryangmendapatpiagam di
raj
adandana
dari
padaRajaFr
ederi
ckII.

Pada1808,17gurudar
iPrussi
at el
ahdihantarkeSwi
tzerl
andunt
ukmempel
ajar
ikaedah
pengaj
arandanpembel
ajaranyangdianj
urkanolehPestal
ozzi
.

Pada1809,CarlAugustZell
ardij
emputolehkeraj
aanunt
ukmengendal
i
kanbengkel
kaedahpengaj
arandanpembel
ajar
ankepadagur
u-gur
u.

PENEGASANI
SI Bantuan dan progr
am y
ang di
j
alankan ol
eh ker
ajaan dapat memaj
ukan si
stem
pendidi
kandiJer
man.

FAKTA Per
kembangandar
iaspekkur
ikul
um.

HURAI
AN/ Pendidi
kandisekol
ahrendahberasaskankepadateor
iyangdi kemukanol
ehPest
alozzi
.
Penekanan diberi
kan kepada per kembangan ment al kanak-
kanak dan l
atihan
CONTOH menggunakander i
a.Kanak-
kanakdi ajarGeogr
afi
,SejarahdanBahasaJer manbagi
melahir
kansemangatpatr
iot
ism.

Di sekol
ah menengah penekanan di
beri
kan kepada pengaji
an mata pelaj
aran
kemanusi
aan.Antar
amat apel
ajar
andisekolahsekol
ahtersebutial
ahBahasaLatin,
BahasaGreek,
BahasaJer
man,Matemati
k,Sej
arah,
Geograf
i,AgamadanSains.

Pengaj
iandiperingkatuni
ver
sit
ipul
amenekankanpengkhususandalam pel
bagaibi
dang
i
lmupengetahuan.Kaj i
andanpenyel
idi
kandi
jal
ankandal
am bidangPhil
ologi
,Egi
ptol
ogi
,
Sej
arah,Fal
safah,Psikol
ogi
,Undang-
undang,
Anatomi,
Zoologi,
KimiadanFizi
k.

PENEGASANI
SI Per
kembangan kur
ikul
um pendi
dikan diJer
man dapatmemenuhikeper
luan negar
a
ser
tapeni
ngkat
anil
mupengetahuan.

KESI
MPULAN Pendidi
kandiJer manber t
ujuanmember ipel uangkepadai ndivi
duuntukmendapat
pendidi
kan yang sewajar
nya.Peranan kerajaan secar alangsung dal
am memacu
perkembangan pendi
dikan disamping sokongan pihakswast a ber
hasilmelahir
kan
sebuah si
stem pendidi
kan yang mampu mel ahirkan negar
a bangsa dan peny
atuan
Jerman.

53
TAJUK19 BI
NCANGKANFAKTOR-
FAKTORYANGMENYEBABKANTERCETUSPEMBERONTAKAN
BOXERPADATAHUN1899.

PENDAHULUAN KegagalanGerakanPemul i
handi
Chinamencetuskansent i
menanti
-Manchu.
Gerakan ant
i-
Manchu ber t
ukarmenjadianti-
asing dan membawa kepada mel etus
kebangkit
anBoxer .
Kebangkit
anBoxeradalahtindakbalassecar
al angsungter
hadap
kedudukanpolit
ik,ekonomidansosi
alChinayangl emahakibatpencerobohankuasa-
kuasaasing.

FAKTA Fakt
or-
faktormelet
usPemberontakanBoxer
(
a)Fakt orPol
it
ik
(i) Sent
imenant
i-
orangasing

HURAI
AN/ Kedaul
atan negar
a Chi
na ter
jej
as semenjakPerang Ingger
is-
Chi
na Per
tama
(Per
angCandu)keranakuasa–kuasaBaratmencerobohChina.
CONTOH
Selainit
u,per
lumbaanant arakuasa-kuasaBaratunt
ukmendapat kankonsesi-
konsesidinegar a Chi
na meny ebabkan sent
imen ant
i-
orang asi
ng semaki n
bertambah kerana terdapat kebi
mbangan bahawa negar at ersebut akan
dibahagi
kanantarakuasa-kuasaBarat.

PENEGASANI
SI Olehi
tu,Ger
akanBoxermenunjukkankeinginanunt
ukmembalasdendam dan
memul
ihkankebanggaannasi
onaldal
am kalanganor
angChi
na.

FAKTA (
ii
)SokonganI
stanaChi
ng

HURAI
AN/ Tambahan lagi
,pihak i
stana j
uga meny
okong kebangki
tan Ger
akan Boxer
.
MaharaniDowagermeny okongusahaGerakanBoxeruntukmengusirkeluar
CONTOH orangBaratdar
ineger
iChina.

Ahli
-ahl
iGerakanBoxert
elahmembunuhr
amaior
angasi
ngdanor
angChi
na
yangberagamaKri
sti
an.

Bagai
manapun,
Ger
akanBoxerdapatdi
tumpaskanol
eht
ent
eraBer
sekut
u.

PENEGASANI
SI Sokongan tersebut menai
kkan lagisemangat ahl
iGerakan Boxer unt
uk
menyerangorangChinayangberagamaKri
sti
andanorangasi
ng.

FAKTA (
b)Fakt
orEkonomi

(
i)Penguasaanekonomi
Chi
naol
ehor
angasi
ng

HURAI
AN/ Seter
usnyakebenci
anorangChinater
hadaporangasi
ngber
tambahapabi
l
a
ekonomiorangChi
nadi
kuasai
olehor
angasing.
CONTOH
Juster
u, beberapa per
usahaan tempatan seperti per
usahaan kain dan
pert
ukangan tangan merosot menyebabkan bi
langan rakyat Chi
na yang
menganggurbertambah.

Bar
ang-
bar
ang buat
an Baraty
ang l
ebi
h mur
ah meny
ebabkan per
usahaan
54
 t
empat
andikuasaiol
ehor
angasi
ng,cont
ohny
ahar
gakapasdar
iBar
at⅓ l
ebi
h
mur
ahdar
ipadakapasChi
na.

PENEGASANI
SI Kemerosot
ant
arafhi
dupmeny
ebabkanr
amaipet
anidanpenganggurmeny
ert
ai
Ger
akanBoxer
.

FAKTA (
C) Fakt
orSosi
al

(
i)Per
kembangankegi
atanmubal
i
ghKr
ist
ian

HURAI
AN/ Disampingitu,per
kembangankegi
atanmubal
i
ghKr
ist
ianj
ugameny
umbang
kepadasebabkebangki
tanBoxer
.
CONTOH
Perkembangan agama Kri
sti
an menambahkan kemar
ahan orang China
ter
hadapor angasi
ngdanmenganggapsat
upenghi
naankepadakeper
cay
aan
danfalsaf
ahorangChi
na.

Malahan,orangChinay angmemel ukagamaKri

sti
andibencikeranamereka
meninggal
kansesetengahdari
padaadatlama,
engganmembiayaiperbel
anj
aan
peray
aan,danhiburantempatanyangtel
ahmenambahkanbebanper bel
anj
aan
penduduktempatanyanglai
n.

Mubali
gh-mubal
i
ghKri
sti
anjugaseringcampurt angandal
am per
ti
kai
any
ang
mel
ibatkanor
angChi
nayangberagamaKrist
ian.

PENEGASANI
SI Kesannyaial
ahsemuaper buatani
nimenambahkankebenci
andankemar ahan
orang Chi
na terhadap kegiat
an mubal
igh dan akhi
rmenyebabkan mereka
menyertai
GerakanBoxer.

FAKTA (
ii
)BencanaAl
am

BencanaAl
am j
ugamenambahkanpender
it
anor
angChi
na.

HURAI
AN/ Bencanaalam seper
tibanj
irdankemaraumengaki
batkankebul
uran tahun
1890orangChi
nameny al
ahkanor
angasi
ngker
anabencanaal
am ter
sebut
.
CONTOH
Padat ahun1876,t
elahberlakubanji
rbesardisekitarSungaiYang-
tze.Pada
tahun1890dan1898pul abanji
rmelandadiseki
tarSungaiKuni
ng(HwangHer )
,
padat ahun1900 berlakupulakemar audiseki t
arwi l
ayahUtaratermasuk
wilay
ahShantungdanYang-tze.

OrangChinapercayabahawaorangasingtel
ahmeny
inggungper
asaanDewa-
dewaChinadanmengangguket ent
eramanantar
amanusiadanalam semul
a
j
adidenganaj
aran-aj
aranmer
eka.

PENEGASANI
SI Keadaan-
keadaani
nit
elahmeny
emar
akkansent
imentant
iasi
ngdikal
angan
raky
atChina.

KESI
MPULAN PemberontakanBoxergagalmemulihkanmaruahChina.
Prot
okolBoxerdit
andatangani
pada7Sept ember1901.
Kesanpentingadal
ahperint
isj
alankepadamelet
usnyaRevol
usi
1911.
55
56
TAJUK20 BI
NCANGKAN TRANSFORMASI EKONOMI
,SOSI
ALDAN POLITI
KDALAM GERAKAN
MENGUATKANDIRI(
GMD)DICHINAPADATAHUN1861-1895.

PENDAHULUAN Menjelang pertengahanabadke- 19,kuasa-

kuasaBar atingi
nmengukuhkanpengar uh
dinegaraChi na.KekalahanChinadal am PerangCanduPer tamadanPer angCandu
Kedua t elahmember ikesedarankepadapegawai -
pegawaiistanadanpemi mpi n
wil
ayahunt ukmemodenkannegar aChinamel al
uitransfor
masiy angdi kenalisebagai
GerakanMenguat kanDiri
.Terdapatpelbagailangkahy angtelahdilaksanakandal am
ger
akani nibagimemper olehil
mudar i
padanegar a-negar
aBar atbagimemodenkan
China.

FAKTA Pel
aksanaanPr
ojekEkonomi

HURAI
AN/ Kerjaan China menghadapimasal ah ekonomiker ana menanggung hut ang yang
bany akdanterpaksamembay argantirugikepadakuasa-kuasaBar at
.Ker
ajaant el
ah
CONTOH melaksanakan pr oj
ek ekonomi ber asaskan pri
nsip ‘ penyeli
aan ker
ajaan dan
pengel ol
aan saudagar-
saudagar. Di bawah konsep pensy ari
kat
an i
ni industri
berorient
asi
kan keuntungan akan di mi l
i
ki oleh ker
ajaan manakal a pengurusan
di
kendal i
kanolehsaudagar-
saudagardibawahkawal ankerajaan.

Contohprojekyangdilaksanakanial
ahMer chant
sSt eam Navi
gat
ionCompany( 1872)
yangmerupakansy ar
ikatperkapal
anChinayangpertamadalam bi
dangpengangkutan,
Syar
ikat perl
ombonganar angbatudiKaiping(1877)denganbantuanjur
uter
aBar at
menubuhkansy ari
katmenj ualmesin,membuatger abakkeret
aapidanpemasangan
dawaitel
efon.

Dibawah program GMD,kerajaan menggal

akan r
aky
atmemul akan pel
bagaij
eni
s
i
ndustr
itempatansecar
akecil
-keci
lan.Beber
apakil
angtel
ahdidir
ikansepert
iki
l
ang
kai
nbuludiLuchow (1878)
,kil
angkainkapasdanker t
asdiShanghaiolehLiHung
Chang(1891)

Ker
ajaan j uga mengambi llangkah untuk memaj ukan sektor pertani
an dengan
menggal akkanpetanimengusahakantanahpertaniany angter
biar,menerokakawasan
bar
ut erutamadiwi l
ayahSinki
angdanmenj ualt
anahkepadapet anidenganhargayang
murah.Tr ansf
ormasilai
ny angdibuatdalam aspekper tani
anialahmembi nasist
em
sal
i
randanpengai ran,mengurangkancukaipertaniandanbant uanseper t
ibeni
hdan
baj
adi beri
kan.

Untukkepenti
nganekonomi ,si
stem per
hubungandanpengangkut
andimajukan.Pada
tahun1876,l
andasan kereta apimenghubungkan Shanghaidan Ti
ent
sin didi
ri
kan
dengankerj
asamaSyarikatJardi
nedanMat heson.

PENEGASANI
SI Semua usaha tr
ansf
ormasiekonomiiniadalah bert
ujuan unt
uk menambahkan
pendapat
annegar
adanmeningat
kanpengel
uar
anhasilpert
ani
anbagimembangunkan
ekonomi.

FAKTA Tr
ansf
ormasi
pendi
dikan

HURAI
AN/ Ker
ajaanChi
namengambi
lini
siat
ifmenubuhkanMakt
abBahasay
angdi
kenal
isebagai

57
CONTOH Tung-wen Kuan diPeki ng.Makt ab i
niditubuhkan untuk mengaj arbahasa- bahasa
Eropah dan i lmu penget ahuan Barat kepada pegawai-pegawaiker ajaan Chi
na.
Pembel aj
aranbahasa- bahasaasingsepertibahasaI ngger
is,Rusia,Per ancis,Jer
man
dan Jepun di t
ekankan disampi ng pengajar
an mat a pel
ajaran baratseper tisains,
astronomi,ekonomi ,poli
ti
kdanundang- undang.Makt abinijugaber per anansebagai
pusatpent er
jemahani lmupengetahuanBar atdiChina.Beberapamakt abbahasal agi
turutdidi
ri
kandi Shanghai(1863)
,Canton91864)danFoochow( 1866).

Padat ahun1893,sebuahsekol ahmenguatkandi r

iditubuhkandiWuchangol ehChang
Chih-
tung.Selaini t
u,sekol ah-sekol
ah prakt
ikal( pengkhususan) di
diri
kan sepert
i
sekol
aht ekni
kaldiTientsi
n(1879),Taku(1881)danDai ren(1887).Sekolahpendi
dikan
sai
ns Bar atpula di
tubuhkan diCant on pada tahun 1880.Sekol ah pelay
aran dan
membi nakapaltur
utditubuhkan.

Dibawahprogram GMDjugakeraj
aantel
ahmenghantarpelajar
-pel
ajarkeluarnegara
seper
tikeAmeri
kaSyari
kat,Br
it
aindanPeranci
s.Ker
ajaanjugamenghant arbeberapa
pegawaikel
uarnegar
auntukmempelaj
ari
teknol
ogiBarat.

PENEGASANI
SI Jel
asl
ah bidang pendi
dikan memainkan peranan penti
ng dan ber
kesan unt
uk
memodenkannegaraChi
namel al
uipenguasaanbahasadanil
muBarat
.

FAKTA Tr
ansf
ormasi
pol
i
tik

HURAI
AN/ Padat ahun1861,TsungliYamendi t
ubuhkanbagimenguruskanhubungandipl
omati
k
keraj
aanChi nadengannegara-
negaraBarat.Jabat
aninidi
ket
uaiol
ehPuteraKungdan
CONTOH dibant
uol ehseor
angpegawai Br
it
ish,Horat
ioNelson.

Kerajaan China juga t

elah membenar kan penubuhan Pej
abatPer wakil
an Asi
ng di
Peking.Padat ahun1866,ker aj
aanChi namenghant arperwakilankenegar aBarat
sepertiBri
tain,Peranci
s,Amer i
kaSy ari
kat,Belgui
m,Denmar k,SwedendanBel anda.
Hasilnyamenj el
angtahun1879, t
erdapatbeberapaPejabatKedutaanChinadi
tubuhkan
diLondon( 1877),Berl
in(1877),Pari
s( 1878),Washigton(1878)danSt .Peter
sburg
(1879).

Ker
ajaanChinaj
ugamelant
ikpesur
uhj
ayaperdaganganbagimengendl
i
kanhalehwal
per
dagangandenganor
angBar
atyangdi
tempatkndipel
abuhanNanki
ngdanTi
entsi
n.

PENEGASANI
SI Transf
omasidalam bidang pol
i
tikt
elah dapatmeningkatkan hubungan di
plomat
ik
dengannegara-
negar
aBar atbagimembol ehkanpenguasaanil
mupenget ahuandan
teknol
ogi
Barat.

FAKTA Tr
ansf
ormasi
ket
ent
eraan

HURAI
AN/ Usaha-usahamemodenkanbi dangket enteraaniniantar
anyaialahdenganmeny usun
semulasistem ketenteraanberasaskansi stem Barat
.Pakar
-pakardanjur
ulati
ht entera
CONTOH dariBartt
elahdiambi luntukmelatihtenteraChina.Pegawai
-pegawaitent
erajugat elah
dihant
armenj alanilati
handiBr itai
ndanPer anci
s.Padat ahun1866,angkat anl aut
Chinayangper tamadi tubuhkandikenalisebagaiAr madaFoochowdiikutidengant iga
l
agiangkat anlautiai
tuAr madaNany ang,Ar madaPeiyangdanAr madaHokki en.Bagi

58
 membi nadanmembai kiangkatanlaut
,li
mbungankapalt elahdidi
ri
kandiFoochow
padat ahun1866.Bagimelengkapkantenter
aChi nadengansenjat
a-senj
atamoden,
ki
langsenjatamuladidi
ri
kandiAnki ng(1861),Shanghai(
1862),Canton(1864)dan
Tient
sin(1867)
.

PENEGASANI
SI Transf
ormasii
niadalahberasaskankesedar
an kekal
ahanChinadal
am peper
angan
dengannegar
a-negar
aBaratadalahker
anakekur
angansenj
atamodendanl
ati
han.

KESI
MPULAN Pemimpin-pemimpinGMDber pendapatbahawapemodenanamatper lu dibuatunt
uk
mengembal i
kan dan memulihkan kekuatan negar a Chi
na agarsetandi
ng dengan
negara Barat
.Wal au bagai
manapun,t erdapatbeber apa hal
angan dal
am usaha
tr
ansformasi GMD y ang meny ebabkan r ancangan pemodenan t i
dak dapat
di
laksanakansecar
aint
ensif
.

59
TAJUK 21 BINCANGKANFAKTOR-FAKTORYANGMENYEBABKANGERAKANMENGUATKANDI
RI
(GMD)(1861-
1895)MENEMUIKEGAGALAN.

PENDAHULUANSaPadapenghuj ungabadke- 19, t

erdapatkel emahandal am pent adbiranKer ajaanManchu.
Bukt i
nya,Chi nabegitumudahdi kalahkanol ehBr it
ishdal am Per angCandu1839- 1842.
KerajaanManchuj ugamenghadapibeber apapember ont akandal am neger iseper t
i
Pember ontakan Tai ping ( 1851- 1864) dan Pember ont akan Ni en ( 1853- 1868).
Perkembangan i nit elah member ikesedar an kepada pegawai -pegawaii stana dan
pemi mpi n-
pemi mpi nwi l
ay ahseper tiPut eraKung( 1833-1898) ,TsengKuo- fan( 1811-
1872) ,LiHung- chang ( 1823- 1901) dan Tso Tsung- tang ( 1812- 1885) mengenai
keperluanunt ukmel aksanakansat ur ancanganbagi memodendanmenguat kanChi na.
Kesedaran unt ukmemodenkan Chi nat el
ah mel ahirkan rancangan pemodenan y ang
dikenalisebagaiGer akanMenguat kanDi r
i(
GMD)at auRest orasiTongChi h.Tokohy ang
mengasaskani deaGer akanMenguat kanDi riadal ahFengKuei -fen,seor angsar j
ana
dariSoo Chow.Feng Kuei -f
en menegaskan kel emahan Chi na ber punca dar ipada
kejahil
ant erhadapduni al uardant eknologiBar at.Beliauber pendapatChi nahar us
memper olehi l
mudanmenggunakani l
mu- il
muBar atuntukmemodendanmenguat kan
China.Ger akani nitelahdi laksanakanmul aitahun1861danber l
anj utanhi nggat ahun
1895.Langkah- l
angkah y ang di ambi lunt uk menguat kan di r
imencakupibi dang
diplomat i
k,pendi di
kan,ket enter
aan,ekonomi ,pent adbir
anser tasi stem per hubungan
danpengangkut an.
Namun begi t
u Ger akan Menguat kan Diriinimenemuikegagal an dan t erdapat
pelbagai puncay angmembawakepadakegagal anny a.

FAKTA Ket iadaanPemi mpi nyangcekap

HURAI
AN/ Ger akan Menguat kan Di r
iy ang cuba di l
aksanakan mencapaikejayaan yang ter
had
keranat iadapemi mpiny angcekapdandi nami kbagimenerajuigerakanini.Mal ah
CONTOH keraj aan Manchu  j
uga gagalmel ahirkan pemimpin-pemimpiny ang berkal
iberbagi
memi mpingerakant ersebut .Pemi mpi nyangberkali
berseper
tiPuteraKungpul atelah
disingkirkandar ipadai stanapadat ahun1875.Mahar aniDowagery angmemegang
tampukpemer i
ntahansel epasi tuber sif
atantipemodenan.Kerajaanpusatj ugatidak
member ibantuandanker jasamakepadagabenor -
gabenorwil
ayahy angmenj al
ankan
rancanganpemodenan.
Pegawai -pegawaiker ajaanj ugat i
dakcekapdankor up.Usahaunt ukmemodenkan
Chi nat i
dakdi t
it
ikberat
kanmal ahlebihberminatuntukmencarikeuntungansendiri
.

PENEGASANI
SI Hali
niakhi
rny
amembawakepadakegagal
andal
am t
ranf
ormasiy
angdi
buatdal
am
Ger
akanMenguat
kanDi
ri
.

FAKTA Tentangandaripadagolongankonser v at
if
HURAI
AN/ GerakanMenguat kanDi
rimendapatt entangandar i
padagolongankonser v
atifdiist
ana
Ching.Golongankonser vatifdiistanamenent angusahaunt ukmemodenkanChi na
CONTOH ter
utamasel epasmahar aniDowagerTzuHsimengambi lali
hpent adbi
randanPut era
Kung di si
ngkirkan darii st
ana. Mahar ani Dowager 
yang mempuny ai si
fat 
anti
pemodenan  t
elah menerajuipemer intahan Chinapadat ahun 1875. Bagi ndat elah
membel anj
akansej uml
ahwangy angdi kutipuntukmemodenkanangkat anlautbagi
60
 mengi ndahdanmembi nasemul aistanamusi m panasy angmusnahsemasaPer ang
Arrow 1856-1860. Mahar aniDowagerdanpar t
iutar atelahmenent angger akanini
kerana usaha inimengancam kedudukan mer eka.Yuan Shi h Kait ur
utbel otdan
meny okongmahar ani.Golongansar janadanpegawai -pegawaikeraj
aanChi nay ang
konservati
fjugat idakmeny okongpr ogram pemodenanker anamer eka di
kongkong
oleh adatr esam t radi
sionaldan aj aran Confucius.Mer eka bukan sahaj ati
dak
memahamir ancanganpembahar uan,t et
apijugat i
dakmenghar gainya.Mer ekajuga
menganggapr ancangani t
uhany amengunt ungkanor angCi nadanbukanny aorang
Manchu.
Selai
nitu,merekamenganggapt i
ndakanmeni r
ui deaBar atbolehmenjat
uhkanmar uah
serta menghancurkan Tamadun Chi na.Mer eka t el
ah mempengar uhiorang ramai
supayamenent angr ancanganitu,contohnyamer ekat el
ahmempengar uhiibubapa
supayatidakmenghant aranakmer ekakeseber angl autkeranabi
mbangkanpengar uh
Baratterutamany a agama Kr i
sti
an.Aki bat
nya usaha menghant arpelajarChina ke
seberanglautterj
ejasselepastahun1881.

PENEGASANI
SI Tiadasokongandankerj
asamadar i
padagolongankonser
vat
ifuntukmelaksanakan
rancangani
nitel
ahmenj
ejaskanpr
osesGer
akanMenguatkanDi
riyangdi
rancangkan.

FAKTA Masal ahKewangan

HURAI
AN/ Ger akanMenguat kanDi r
iinigagaldil
aksanakanekoranmasal ahkewangany ang
dihadapiol eh negara China.Disampi ng i
tu,negara China tur
utt erbeban dengan
CONTOH bencana al am seper t
i banj i
r dan kemar au y ang ber l
aku pada t ahun 1840-
an. Per bel
anjaanuntukmenghadapipeper angandanpember ont
akanmenambahkan
l
agi bebanankewanganker aj
aanChina.
Ker ajaan Chi na juga terpaksa membay ar gantirugi 
kepada kuasa- kuasa Barat
selepas  merekakalahdalam Per angCanduPer t
amadanPer angCanduKedua.  Halini
meny ebabkanpr ogr
am pemodenandi negaraChinati
dakdapatdi j
alankan.

PENEGASANI
SI Kekurangan per
untukan y
ang di
mil
iki ol
eh negar
a Chi
na t
elah menj
ejaskan
perl
aksanaanGer
akanMenguat
kanDi
ri
.

FAKTA KelemahanKer aj
aanManchu
HURAI
AN/ Kelemahanker ajaanManchumer upakanantaraf aktory angmengagal kanGer akan
Menguat kanDi ri
.KerajaanManchut i
dakmempuny aisistem pentadbi
rany angterat
ur
CONTOH dansi st
emat ik.Kerajaangagalmengawalamal anr asuahdanpeny elewengany ang
berleluasadal am kal
anganpegawaiker aj
aan.Mahar aj
aKuangHsupul aadal ahkurang
cekapdant idakmempuny aipengalamanser t
aper watakany anglemah.Sel ainitu,
kerajaanpusatj ugameny alahgunakandanay angdi peruntukkanbagimel aksanakan
program- program inisehinggameny ebabkangerakaninitidakberj
aya.

PENEGASANI
SI Perkembanganyangber
lakui
nimeny
ebabkanger
akani
nit
idakmencapaikej
ayaan
yangdihar
apkan.

FAKTA Pemodenanterhad
HURAI
AN Gerakaninigagalkeranakeraj
aanti
dakbersedi
aunt ukmel akukanpembaharuan–
pembaharuanradikalbagimemodenkannegara.Kerajaanjugat i
dakber
sediauntuk
/
CONTOH melakukan rombakan sert
a menyusun semulai nsti
tusi
-i
nsti
tusitr
adi
sionalbagi

61
 memodenkannegar a.
  
Mer ekahanyamemi nj
am teknol
ogiBaratuntukmemodenkan
negaraberasaskani
nsti
tusi-
inst
it
usitr
adi
sionalyangsediaada.SikapkerajaanChina
yang ti
dak sanggup mengor bankan ni
lai-
nil
ai sert
a inst
itusi t
radi
sional t
elah
menjej
askanpencapai
anger akanini
.

PENEGASANI
SI Per
kembangani
nimeny
ebabkankej
ayaany
angdi
capaiol
ehChi
nadal
am pemodenan
amatt
erhad.

FAKTA Keti
adaanpeny el
arasan
HURAI
AN Gerakaninimencapaikej ay
aany angterhadkeranat i
adakerj
asamaant araker aj
aan
pusatdengankerajaandiperi
ngkatwil
ayah.Rancanganpemodenany angdil
aksanakan
/
CONTOH diperi
ngkatwilay
aht i
dakmendapatkerjasamadansokongandar ipadakeraj
aanpusat.
Pemimpin-peminpinperi
ngkatwilayahsepert
iLiHung-chang,TsengKuo- f
andanTso
Tsung-t
ang jugati
dakmember i
kerj
asamakepadaker aj
aanpusat.

PENEGASANI
SI Oleh it
u,usaha-usaha pemodenan yang di
rancang dal
am negar
at i
dak dapat
di
laksanakansecarameny el
uruhker
anati
adakesepakat
anant
arapemimpi
nwilayah
dankerajaanpusat
.

FAKTA Kesanimper ial

i
smeBar atdanJepun
HURAI
AN Dasarimper ial
isme kuasa- kuasaBar atdanJepundiChi nameny ebabkanGer akan
Menguat kanDiriti
dakmencapaikej ayaan.Keadaanpoli
ti
kdiChinat idakstabi
lkerana
/
CONTOH peperangany angdilancarkanol ehkuasa- kuasaBarat
.Malahpeperangany angber l
aku
menyebabkanker aj
aanChi nat erpaksamenanggungkosper bel
anjaanper angy ang
ti
nggi
.Ker ajaanChinaj ugat er
paksamembay argant
irugiyangtinggikepadakuasa-
kuasaBar at
.

PENEGASANI
SI Ket
idakst
abil
anpolit
ikaki
bati
mperi
ali
smeBar
attel
ahmenyekatusahapemi
mpi
nunt
uk
menjal
ankanrancanganpembahar
uanbagimemodenkannegar
a.

KESI
MPULAN Chinaber usahamemaj ukannegar abagimenj aminkedaulatanwi l
ayahnya,namun
l
angkahmemaj ukanChinakur angber j
aya.KegagalanChinadal am usahapemodenan
i
niterbuktiapabilamerekaber j
ayadikalahkanolehnegar akecilsepertiJepundalam
PerangChi na-
Jepun.
KekalahankepadakuasaBar atmember ikesanbesarkepadaChi naiai
tumeni mbulkan
kesedarandal am kal
anganpemi mpinChi nauntukmelindungikedaulatannegara.Oleh
i
tu,ker aj
aan China tel
ah mel aksanakan rancangan yang dikenalisebagaiGer akan
Menguat kan Diri.Gerakan inimer upakan salah satu usaha pembahar uan atau
pemodenanChi na.

62
TAJUK22 Bi
ncangkankesanPer
angDuni
aKeduat
erhadapJer
man.

PENDAHULUAN PerangDuniaKeduat er
cetusapabil
aJer manmel ancarkanserangant erhadapPoland
padatahun1939.Dal am PerangDuni aKedua,Br it
ain,Rusi
a,Per anci sdanAmer i
ka
Syari
katmembent ukpakatany angdikenal
isebagaiKuasaBer i
kat .Jer man,Ital
idan
Jepunpulamewuj udkanpakatany angdikenalisebagaiKuasaPaksi .Peper anganini
meninggal
kankesany angamatmendal am terutamadal am bidangpol it
ik,
ekonomi
dansosial
dieropahdanj ugakepadaJermansendi r
i.

FAKTA Per
pecahanJer
man

HURAI
AN/ Apabil
a peper angan tamatdan Jer man di kalahkan,Jer man di bahagi
kan kepada
empatbuahzony angdi kuasaiolehBr i
tain,Per ancis,AmerikaSy ari
katdanSov i
et
CONTOH Union.Si
stem ekonomiy angseragam dijalankandenganmenggabungkansemuazon
yangdikenalisebagaiJer manBar at.Zoninimemper olehibantuanekonomidar i
pada
Amer i
kaSy ari
katmel aluiRancanganMar shall
.Sov ietUnionmembangunkanJer man
Timursebagai zony angdipengaruhiolehkomuni s.

PENEGASANI
SI Perkembangan yang ber
laku i
nimenyebabkan wuj
udnya per pecahan yang ket
ara
antara Jer
man Baratdengan Jer
man Timury ang ter
pisah dar i
pada segipoli
tik,
ekonomi dansosi
alsehi
nggaJermankembaliber
satupadat ahun1989.

FAKTA Negar
aJer
mankehi
l
anganwi
l
ayah

HURAI
AN/ KekalahanJermandalam PerangDuni aKeduamenyebabkanJermankehil
angansatu
perempatdar i
pada wil
ayahnya kepada pihak y
ang menang.Peranci
s menguasai
CONTOH wil
ayah Saar,SovietUnion mel uaskan sempadanny
a sehingga mel
iput
iwi l
ayah
Jermandanr ant
auBalti
k.

PENEGASANI
SI WalaupunJer mangagalmemper li
hatkannegar
anyasebagaikuasapol
i
tikyanghebat
dier opah dalam eraininamun Jer man bangki
tsebagaikuasa ekonomiy ang
berperananpentingdieropahselepasperangduniakedua.Jermanberj
ayamuncul
sebagai negar
atermaj
udi dal
am duni
ay angber
adadalam kel
ompoknegaraG7.

FAKTA Kehi
l
anganny
awa

HURAI
AN/ Perangduniakeduay angber l
akudier opahdanAsiamengor bankanbany akny awa
manusia,kemusnahan har ta benda dan mengundang kesengsar aan kehidupan
CONTOH manusiadalam sejar
ahduni a.
RakyatJermanberj
uml ah600000or angdianggarkan
ter
korbanakibatlet
upanbom,pembunuhan,wabakpeny akitdankebul ur
an.Negar a
Jerman mengal ami kerosakan dan kemusnahan i nf
rastrukt
ur, bandar dan
perusahaanyangterj
ejasdenganterukdanmenyusahkankehidupanrakyat
ny a.

PENEGASANI
SI Raky atJermanmenghadapisituasikehi
dupany angamatt r
agi
sekoranpeper
angan
yangber l
aku.Mer
ekaberhadapandengankesedi han,t
raumati
kdanmasahadapan
yangt i
dakmenentu.
Namunbegi t
u,rakyatJermanber j
ayamemul i
hkankehi
dupan
mer ekadenganbangkitberusahamembi nanegarasemul adari
padakemusnahan
perang. Hasi
lny
anegar
aJer man t et
ap menjadisebuah negar
amaj u dal
am duni
a
sekar angini
.

63
FAKTA Gant
irugi
peper
angan.

HURAI
AN/ Selepasper angtamat ,menur utPerjanji
anDamaiPar is,negarayangkalahdidalam
peper angan di
kehendakimembay argant irugipeperangan kepada negara-
negar a
CONTOH yang menang. Inimeny ebabkan negar a-
negaray ang menang dalam peper angan
berti
ndakmenunt utgant ir
ugipeperangandar i
padanegaray angkal
ah.NegaraBr i
tain
danPer anci
smendapatbekal anar angbatusecar aper cumadanbekal antenaga
buruhsecar apaksadar i
padaJer man. Ameri
kaSy ari
katpulamengambi lsemuaaset
mili
k sy ari
kat-
syari
katJer man y ang beroperasidinegaranya.
Hakci
ptaj ent
era dan
mesi n-mesinyangdi hasil
kanol ehsainti
sJermant urutdiambilol
ehnegar aAmer ika
sebagai gantir
ugi.

PENEGASANI
SI NegaraJermant erpaksaberhadapandengant i
ndakannegar ayangmenangdal am
peper
angani ni
.Asetgaliandankel ebi
handalam penget ahuan sertateknol
ogidi
rampassebagaigant irugidal
am peperangan.Walau pun negara Jer
man sepert
i
sudahjat
uhdit i
mpat angga,r
akyatdanbangsaJermanbangunmemul i
hkanekonomi
danmengur uskannyasehinggaberj
ayasetandi
ngnegaralaindieropah

FAKTA Hukumanj
enay
ahper
ang

HURAI
AN Perbi
caraanterhadappenjenay
ahdi adakandiNurembergselepaspeper angantamat.
Sej
umlah177or angJermandihadapkankemahkamahat astuduhanjenayahperang.
/
CONTOH Sebanyak13kal iperbi
caraanter
hadapor angJermandi adakanant aratahun1945-
1947.Perbi
caraantersebutmemut uskanseramai25orangdi j
atuhkanhukumanmat i
,
20orangdikenakanhukumanpenj aradan35or angdi
bebaskandar ipadatuduhan.

PENEGASANI
SI Perist
iwabur ukpeper anganduniakeduamenj adikannegar aJermansekal ilagidi
hukum sel epas berhadapan dengan perang dunia pertama yang lalu.
Faktori ni
meny ebabkannegar aJermanper l
umemper kuatkandiribagimemul i
hkannamabai k
negaranyadier opah.Tekananpoli
ti
k,ekonomidansosialyangberlakuinimenjadikan
rakyatny
aber usahakuatdanmat angmembangunkannegar amenempuhcabar andan
halangan.

KESI
MPULAN Negar aJermanmener i
makesany angbesaraki batkekal ahandal am perangduni a
kedua.Kesantersebutmer angkumiaspekpol i
ti
k, ekonomidansosi al.NegaraJerman
kehil
angankedaulatannyakepadapi hakyangmenang,wi layahdal am negar aJerman
dibahagi
kankepadazon- zony angdikuasaiolehBr i
tai
n,Per ancis,Amer i
kaSy ar
ikat
danSov ietUnion.Hali nijugamemper l
ihat
kankemuncul anAmer i
kaSy ari
katdan
Sov i
etUnionmunculsebagaikuasabesarduni a.
Hubungant egangant ar
akedua-dua
kuasabesari nimencet uskanperangdi nginy angber lakusehi nggat ahun1989di
eropah.

Cont
oh-
cont
ohsoal
anber
kai
tan:

 Per
angDuniaKedua(
1939-
1945)meni
nggal
kankesany
angamatmendal
am dal
am bi
dangpol
i
tik.
Bi
ncangkan.

 Ni
l
aikankesanPer
angDuni
aKeduadal
am bi
dangpol
i
tikdanekonomi
.
64
 Jel
askankesanPer
angDuni
aKeduakeat
asmasy
arakatant
arabangsa.

65
TAJUK23 DR.SUN YAT-
SEN MEMAI
NKAN PERANAN YANGPENTI
NGDALAM REVOLUSI1911.
BI
NCANGKAN.

PENDAHULUAN Sebelum tahun1911,t i

mbulketidakpuasanhat irakyatCinaterhadapkeraj
aan
Manchu,ker ajaantidakber j
ayamemodendanmemper kuat
kanneger iChina.
Contohnyaker aj
aanManchugagaldal am RancanganMenguat kanDiri(
1861-
1895)danGer akanPemul i
han(1898).
Revolusi1911 di pi
mpi n oleh Sun Yat-sen,ber asaldariCant on,mendapat
pendidi
kandi Hawai idanHongKong.
Secarakeselur uhankegiatanDr .SunYat -sendapatdi bahagikankepadat i
ga
peri
ngkati ai
tu menubuhkan per tubuahan menent ang Manchu,meny ebarkan
i
deologirevolusidanmer ancangpercubaanr evolusi.

FAKTA (
a)Per
ananSunYat
-sendal
am Rev
olusi
1911

(
i)Menubuhkanper
tubuhanmenent
angManchu:

HURAI
AN/ Padatahun1894,menubuhkanHsi ng-chungHui( Rev iv
alofChi neseSociety
)di
Honolul
u,Hawaii.
CONTOH Menubuhkanor ganisasipelaj
ardiToky o,Br ussels,Paris,Berli
ndanj ugadi
neger
iChina. Tujuanpenubuhanor ganisasipelajarial
ahunt ukmempengar uhi
parapelaj
arsupayameny oki
ngr evolusi.
Pada tahun 1905,menubuhkan Tung- mi ng Hui( ChineseUni ted League)di
Tokyosebagaimenggant i
kanHsi ng-chungHui .
Cawangan Tung-ming Huidi tubuhkan di seberang lautber t
ujuan memungut
dermadanmendapat kansukarel
awanunt ukmenj alankanr ev
olusi.

PENEGASANI
SI Ti
ndakanbel
i
aui
nimemant
apkanusahamenent
angManchudal
am Rev
olusi
1911

FAKTA (
ii
) Meny
ebar
kani
deol
ogi
rev
olusi
kepadamasy
arakatCi
na

HURAI
AN/ Meny ebar kanf ahamanr epubli
kmenggant ikanpemer i
ntahanber corakr aja,dan
TigaPr insip Raky at(
nasionali
sme,demokr asidansosi alataupenghi dupan
CONTOH rakyat.
Mener bi
tkan akhbar Kuo Mi n Pao ( Chi
nese Tr i
bune)unt uk meny ebarkan
i
deol ogi rev olusi
.
Kemudi anpadat ahun1905,diterbit
kanpul
aMi nPao( PeopleTribune) .
Mel akukanpengembar aankeEr opah,Amer i
kaSy ar
ikatdanAsi aTenggar a,
tujuanmeny ebarkanpropagandadanmendapat kansokonganor ang-orangCi na
seber angl aut . Padatahun1907,bel i
aumel awatSingapuradanpadat ahun
1909mel awatnegar a-
negaralaindi Asi
aTenggara.

PENEGASANI
SI Tuj
uanbel
iauadal
ahunt
ukmendapatkansokongandar
ipadaorang-
orangl
uar
dar
inegar
aChinasupay
amenguatkanlagipeluangmenggul
ingkankeraj
aan
Chi
napadamasait
u.

FAKTA (
ii
i) Mer
ancangr
evol
usi

HURAI
AN/ Ant
aratahun1895-
1911,bel
i
aumer
ancang10per
cubaanr
evol
usi
,tet
apit
idak
ber
jay
a
CONTOH
Ant
arat
ahun1906-
1911ber
lakuenam kal
iper
cubaanr
evol
usidiKwant
ungdan
66
 sekal
idi
Yunan.

PENEGASANI
SI Per
cubaandemi
per
cubaanunt
ukmenj
atuhkanker
ajaanManchu.

FAKTA (
b)Rev
olusi
1911

HURAI
AN/ Pada10Okt ober1911,ter
cet
usnyaRevol
usiWuchang,di
i
kut
iol
ehSunYat-sen
melal
uiTung-mingHui.
CONTOH PadabulanDi sember1911,beli
auti
badiShanghaidanmengetuaiker
ajaan
sementar
a.

PENEGASANI
SI Darihurai
an diatas jel
as menunj
ukkan Dr.Sun Yat-
sen t
elah member
i
sumbanganyangbesardal
am meri
nti
sjal
ankepadaRevol
usiChi
na1911.

KESI
MPULAN 3.Kesi
mpulan
SunYat-sentel
ahmember isumbangany angbesardal
am r
evol
usi
.
Sungguhpun demi ki
an gol
ongan rev
olusionergagalmenubuhkan sebuah
republ
i
ky angberkesan,
berl
akukekacauandi neger
iChi
na.

67
TAJUK24 HURAIKAN FAKTOR-
FAKTOR YANG MENDORONG PENUBUHAN PERTUBUHAN
PERJANJI
ANATLANTIKUTARA(
NATO)

PENDAHULUAN NATOdi tubuhkanpada4Apr i

l1949 danber ibupejabatdiParis.Padaasal
nya,hanya
12negar asahajay angmenganggotaipertubuhanini.Pertubuhaniniadal
ahsebuah
gabunganper tahanannegar
a-negaraEropah.NATO di tubuhkanuntukmewuj udkan
sist
em per t
ahananber samamel i
batkansemuanegar aanggot a.NATO berperanan
memel i
hara keselamatan kedaulat
an negar a-
negara anggota.Terdapatbeberapa
fakt
oryangmembawakepadapenubuhanNATO.

FAKTA Meny
ekatKomuni
sme

HURAI
AN/ Fakt
orutamapenubuhanny aadalahuntukmembendungpenyebaranf
ahamankomuni s
yangdi
terajuiRusi
a.Rusi
aberjay
ameny ebar
kandanmengukuhkanpengaruhkomunis
CONTOH dinegara-negara Er
opah Ti
mur.Per kembangan komuni
s dinegar
a-negar
a Eropah
Timurmembi mbangkanAmer i
kaSy ar
ikatdanBri
tai
n.

PENEGASANI
SI Denganmenonjol
kanAmerikaSyari
katsebagaikuasabesaryangber
per
ananpent
ing
dal
am pert
ahanandankeselamat
andiEropahBar atpengar
uhkomuni
smeRusiaakan
dapatdi
bendung.

FAKTA Meny
ekatdasarket
ent
eraanRusi
a

HURAI
AN/ NATOdi t
ubuhkansebagaitindakbalasterhadapancamanpencerobohanRusi
akeat as
EropahBar atselepasPer angDuni aKedua.Rusi amenambahkahkekuat antentera
CONTOH negara-negar
aEr opahTimury angpr okomunis.RancanganRusi
auntukmengukuhkan
kekuatan tenter
a bagimengukuhkan kedudukan dan pengar uhnya menimbulkan
kebimbanganAmer ikaSy
ar i
kat.
OlehiturancanganRusiadansekutunyaperl
udikawal
diperi
ngkatawal lagi.

PENEGASANI
SI Dasarket
enteraanRusi
aper
ludi
sekatmemandangkanPr
esi
denHar
ryS.
Trumanmasi
h
bel
um ber
sediamenghadapi
ancamanRusi
adi Er
opah.

FAKTA Menghal
angKebangki
tanJer
man

HURAI
AN/ Kebangki
tanJermansel epasPer
angDuniaKeduamewuj udkankebi
mbangandalam
kal
angannegara-negar
aEr opahseper
tiBri
tai
ndanPer ancis.Negar
a-negar
aEropah
CONTOH i
nginmeny ekatkebangkit
anJermany angdikhuat
ir
iakanmencet uskanpergol
akan
duni
a.

PENEGASANI
SI Jelasbahawakebangki
tanJer
manper l
udi sekatmemandangkanduaper
angduni
a
yangberl
akudanber mul
adiEropahberpuncadari
padacit
a-ci
taJer
manyangmahu
menguasaibenuaEr
opah.

FAKTA Pengl
i
bat
anAmer
ikaSy
ari
kat

HURAI
AN/ PenubuhanNATO ber t
ujuanmel i
bat
kansecar alangsungAmer i
kaSyar
ikatdalam hal
ehwalketenter
aandanpol i
ti
kdibenuaEr opah.PenyertaanAmer i
kaSy ar
ikatdalam
CONTOH NATOber tuj
uaanuntukmemast i
kanpertubuhaninimemai nkanper
anandenganl ebi
h
efekt
ifdanberkesan.Contohnya,t
enter
aAmer i
kaSy ar
ikatditempat
kandiJermandan
68
 Turkiselepas Perang Dunia Kedua supaya komunisme dapatdi
sekat.Komit
men
berter
usanAmer ikaSy ari
katdalam NATO dili
hatsebagaikuncikesei
mbangandan
keutuhansebagaiinsti
tusiyangberperananmemel i
harakeamanandankeselamatan
dunia.

PENEGASANI
SI UsahamelibatkanAmerikaSy ar
ikatadal
ahberdasarkan pengal
amanbahawasesuat
u
per
tubuhanitukurangberkesanji
katidakdi
ser
taiolehAmer i
kaSyar
ikat
.

FAKTA Mengambi
lal
i
hper
ananPBB

HURAI
AN Penubuhan NATO ber tuj
uan unt uk mengat asi ketidaky
akinan Eropah t erhadap
kemampuanPBB dal am menanganikonf likduni a.PBB t i
dakber upayamemai nkan
/
CONTOH peranan sebagaiper t
ubuhan y ang dapat mengekang sebar ang konfl
ik dengan
berkesan.KelemahanPBBdal am menanganisebar angkonf l
ikadalahkeranabadan
duniatersebutti
dakmemi l
ikipasukantenterasendi ridant i
mbulper soal
ant entang
pihakmanay angakanmenget uaimisiketenteraanPBBdannegar amanay angakan
membi ayaisegal
aperbel
anjaansepanjangmi siketenteraanPBB.

PENEGASANI
SI I
mpli
kasiny
a,kuasa-kuasabesarduniayangmenjadianggotaMajl
i
sKeselamat
anPBB
danmemi l
ikikuasav et
oselal
unyal ebi
hbanyakbersetuj
uuntuktidakt
erl
i
batdal
am
menanganimana-manakonfli
kantarabangsa.

KESI
MPULAN FokusutamaNATOadal ahmember it
umpuankepadaancamanJer mandankomuni s
SovietUni
on.NATOy angditubuhkanpadaeraawalPer angDingint
idakdi
bubarkan
meskipunPerangDingi
nsudahber akhir
.Sebal
iknya,NATO teruswujuddankuasa-
kuasa besarduniayang berada dalam per
tubuhan init
erus menyusun st
rategi
bersai
ngsemasasendi ribagimengukuhkanpengar uhmasi ng-
masingdanf okus
NATOser i
ngberubahmengikutkeadaansemasa.

69
TAJUK25 TERANGKAN PENGLI
BATAN AMERI
KA SYARI
KAT DAN UNI
TED KI
NGDOM DALAM
NATO.

PENDAHULUAN NATO ( North Alt

anti
c TreatyOrganizat
ion)mer ujuk kepada Pertubuhan Perj
anji
an
Atl
anti
kUt ara.Pert
ubuhaninidi
tubuhkanpada4Apr il1949danber i
bupejabatdiParis.
Padaper i
ngkatawal ,pert
ubuhaninihany adianggotai12buahnegar asahaja.NATO
merupakan sebuah pakat an bercorak ket ent
eraan y ang menekankan si st
em
pert
ahananber samaant ar
anegaraanggot a.Pengli
batanUni t
edKingdom danAmer i
ka
Syari
katjelasamatpent i
ngdalam usahamemper t
ahankankesel amatandiEr opah
Baratdanmembendungpengar uhkomuni syangditerajuiol
ehSovietUnion.

FAKTA Per
ananUni
tedKi
ngdom dal
am pr
osespembent
ukanNATO

HURAI
AN/ United Kingdom mer upakan negar ay ang meny usun st r
ategidengan mel ibat
kan
Amer ika Syar
ikatdal
am pr oses pembent ukan NATO.Keadaan i niter
bukt imelalui
CONTOH koleksisurat-
suratperibadiEr nestBevin,set i
ausaha LuarBr it
ain dar
it ahun 1946
hi
ngga1951,dandokumeny angdihasil
kanol ehFor ei
gnOf fice,pihakBr i
ti
shy ang
dit
erajuiPar t
iBur uh sememangny a meny usun st r
ategimemast i
kan per t
ubuhan
antarabangsaakandisertaiolehAmerikaSy ari
kat.
Pengal amanUni t
edKingdom per t
ubuhant anpaAmer ikaSy ar
ikattidakberkesanseperti
Li
gaBangsa.

PENEGASANI
SI Rancangan United Ki
ngdom i
niberjay
a unt
uk ti
dak menonj
olkan per
anan mereka
walaupun sebenarnya Uni
ted Ki
ngdom merupakan ‘
pemai
n utama’dalam proses
pembentukanNATO.

FAKTA UnitedKingdom ti
dakbersedi
amenghadapi ancamankuasakomuni s
SovietUnion.
HURAI
AN/ PresidenHurryS.Truman(Br i
tai
n)bel
um bersediamenghadapiancamanSovi
etUnion.
Beli
au menghar apkan bant
uan Amerika Syar
ikatuntuklebi
h bersedi
a menghadapi
CONTOH ancamanSov i
etUnion.

Uni
ted Ki
ngdom menggunakan kr i
sis antar
abangsa antar
a Sov i
etUni on dengan
Ameri
kaSy ar
ikatsebagaisandaranpenglibatanAmer i
kaSy ar
ikatdalam penubuhan
NATO.Rancangan Rusia untuk mengukuhkan kekuat an t
entera dinegara-negar
a
Er
opahTimury angpr
okomuni stelahmenimbul kankebi
mbanganAmer ikaSyari
kat.

PENEGASANI
SI Uni
ted Ki
ngdom berj
aya meli
bat
kan Ameri
ka Syar
ikatdal
am soalkeselamat
an di
Er
opahdanbert
epatandenganper
kembanganpoli
ti
kantar
abangsaket
ikai
tu.

FAKTA Pengl
i
batan Ameri
ka Sy
ari
katdalam NATO di l
i
hatsebagaikuasa besaryang
memainkanper
ananut
amadalam soal
per
tahanandankesel
amat
andiEr
opahBarat.

HURAI
AN/ Tuj
uanpenubuhanNATO adal
ahuntukmenghalangkebangki
tansemulaket
ent
eraan
Jer
mandiEropahdanuntukmengekangper
luasanideol
ogikomunisdanket
ent
eraan
CONTOH Rusi
adiEr
opah.

NATO jugabertuj
uanmelibat
kansecaralangsungAmer i
kaSyari
katdal
am halehwal
ket
enteraan dan pol
iti
k di benua Er opah dan set er
usny
a untuk mengatasi
ket
idakyaki
nan Er
opah t
erhadap kemampuan PBB dalam menanganikonfl
ikduni
a
ker
anabadanduniater
sebutti
dakmemi l
ikipasukant
ent
erasendi
ri.

PENEGASANI
SI Peny
ert
aan Amer
ika Sy
ari
kat dal
am NATO j
elas ber
tuj
uan unt
uk memast
ikan
70
 per
tubuhani
nimemai
nkanper
anandenganl
ebi
hef
ekt
ifdanber
kesan.

FAKTA Pengl
i
bat
anAmerikaSyar
ikatadal
ahsi
noni
m kepadaNATOadal
ahAmer
ikaSy
ari
kat
danAmer
ikaSy
ari
katadal
ahNATO

HURAI
AN/ NATO sebuah per tubuhan y ang di
dominasioleh Amer i
ka Syar
ikat.Sov i
etUnion
memandang per tubuhan NATO sebagaiAmer ika Syar
ikatbukan sebagaikesatuan
CONTOH negara-
negaraEropahBar at
.
Amer i
kaSy ar
ikatmenunj ukkankekuasaannyadalam NATO sewakt uter
libatdal
am
PerangDingindenganSov ietUnion.Ameri
kamenggunakannegar a-negarakesatuan
NATOsebagai negarapenampankepadapenul arankuasaSov i
etUni
ondi EropahBarat
.

PENEGASANI
SI KekuasaanAmer i
kaSyar
ikatdiEr
opahBaratmelal
uiper
tubuhanNATOsangatdomi
nan
ter
utamadalam seti
apoperasi
ketent
eraanyangmerekajal
ankan.

KESI
MPULAN UnitedKingdom danAmer i
kaSy ari
katmempuny aikomi
tmenyangsangatkuatuntuk
memast i
kankesinambungan,keutuhandankestabil
anNATOsebagaisebuahinst
it
usi
.
Peranankedua-duanyaadalahmemast i
kankeamanandankeselamatanEropahmalah
duniasecarakesel
uruhanny
a.

71
TAJUK26 BI
NCANGKANPENGLI
BATANUNI
TEDKI
NGDOM DALAM KOMANWELHI
NGGAABAD
KE-
20MASI
HI

PENDAHULUAN PertubuhanKomanwel dit

ubuhkanpadat ahun1931mel al St
ui atueofWest minst
er.
Iamer upakansebuahper tubuhanbekast anahjajahanBr i
tishy angt elahmencapai
kemer dekaan.
Komanweldi anggotaisecarasukar el
aoleh53buahnegar abekast anahjajahanBrit
ish
yangt elahmerdeka.
Terdapatempatmat lamatut amaKomanweli ai
tumenggal akkanker jasamadal am
bidangpol i
ti
k,ekonomi ,sosialdanketenter
aan,membi nasemangatset iakawandal am
kalangannegar aanggot a,mewuj udkankerjasamadal am seti
apbi dangser tamember i
kemudahandanf aedahkepadanegar a-negaraanggota.
Terdapatbeber apaper anany angdimainkanol ehUni t
edKi ngdom dal am Komanwel
hinggaabadke- 20.

FAKTA PengasasKomanwel

HURAI
AN/ Pert
ubuhan Komanwelsi nonim dengan United Ki
ngdom ( UK)ker anaUK di anggap
sebagaipengasasdanketuaKomanwel .
CONTOH Komanwelber kembang dar iempayarBrit
ish,kemudi annyadi ber
inamaKomanwel
Bri
ti
shdansekar angdi
beri namaKomanwel .
Kewujudan Komanwelmempuny aikait
an dengan ni at dan cita-
cit
a UK unt uk
membi mbing tanah j
ajahanny a ke ar
ah ber ker
ajaan sendiriseterusnya memberi
kemerdekaan.
Negara-
negaraanggotaper l
umener i
ma‘Queen’sebagaisi mbolper paduandanKet ua
Komanwel .
KemampuanUK mengekal kanlegasimonar ki
nyamenj adiket uanegar aKomanwel
merupakankeunikanKomanwel .

PENEGASANI
SI Jel
asl
ahbahawaUKmember
isumbanganut
amadal
am penubuhanKomanwel
.

FAKTA Pengl
i
bat
andal
am bi
dangekonomi

HURAI
AN/ UK sedarakant anggungj
awabnyamembangunkant anahjaj
ahany ang ket
inggal
an
dari
padasegiekonomi .Mel
aluipenubuhanKomanwel
,kerj
asamasecaramul ti
lat
eral
CONTOH dal
am bi dang ekonomidiant ar
aanggot aKomanwelakan mengukuhkan ekonomi
negara-
negaraberkenaan.

Disebabkankekayaanhasi
lbahanmentahdinegar
abekasjajahannya,UKmengambil
kesempat anmengadakanhubunganbi
l
ater
aldanmelakukanpenetapanhar
gabarang-
barangutama.

Negar
aKomanwelpul amengeksportlebi
h50per atusdari
padat eh,bij
i
ht i
mah,j ut
,
get
ah,minyakkelapasawitdankokoduni a.Hubungansediaadanegar aanggot a
Komanweldengan UK serta pengl
i
batan per am St
dagangan dal erl
ing area akan
memberifaedah ber
sama sepert
ipemindahan t
eknologi
,kepakaran,perkhidmatan
per
kapal
andansebagainy
a.

PENEGASANI
SI Jel
asl
ahbahawapengl i
bat
anUK dal
am bi
dangekonomimember
imanf
aatkepada
negar
a-negar
aanggot
aKomanwel
.

FAKTA Pengl
i
bat
andal
am aspeksosi
al

72
HURAI
AN/ UKmemuj ukAmer i
kaSy ari
kat,KanadadanJepunmewuj udkanRancanganColombo
padatahun1950.Negar aanggotaKomanwelseper t
iIndi
a,Fij
i,Sr
iLangkadanTanah
CONTOH Melayumenikmatifaedahdariprogram inidal
am bi
dangpendi di
kan,danpembinaan
i
nfrast
rukt
urseper
tij
alanraya,
keretaapidansist
em pengai
ran.

Dal
am bi dang pendidi
kan,UK mengambilinisi
ati
f mewujudkan Jawatankuasa
Per
hubunganPelajar
anKomanwelpadatahun1950.Negara-
negaraanggotadibantu
menyedi
akansist
em pelaj
arany
angl
ebi
hsempurna.

Jawatankuasai
niyangdianggot
aiolehbeberapaorangpakardal
am bi
dangpendi
dikan
menjadibadanpenasi
hatdanperundingpendidi
kan.

Contohnya,penubuhanPersat
uanUniversitiKomanwely angdianggot
aioleh200buah
uni
versi
tidi sel ur
uh Komanwel.Per satuan inimembant u univer
sit
iy ang bar
u
di
tubuhkandaripadasegit
enagapengajar,kelengkapanpenyel
i
dikandansebagainy
a.

PENEGASANI
SI Tegasnya UK bany
akmembant
u negar
a-negar
a anggot
a Komanweldal
am aspek
sosi
al.

FAKTA Pengl
i
bat
andal
am aspekket
ent
eraan

HURAI
AN/ Wal aupun Komanwel bukan sebuah pakat an bercor
ak ketent
eraan, bantuan
ketenteraandapatmempertahankankeamanandankest
abi
landal
am kalangannegara
CONTOH anggot aapabi
lamenghadapiancamanluar
.

Contohnyatent
eraUKdanAust ral
iatel
ahmemper t
ahankanTanahMelay
udari
pada
ser
anganJepunsemasaPer angDuni
aKedua.TenteraKomanwelmembantuTanah
Melayumenghadapikomunispadazamandarur
at.Tenter
aKomanwelj
ugamembantu
memul i
hkankeamanandiUgandaaki
batPer
angSaudara.

PENEGASANI
SI Jel
asl
ahUKmemai nkanperananpent
ingdal
am aspekket
ent
eraankeat
asnegar
a-
negar
ayangper
nahdi
jaj
ahny
a.

KESI
MPULAN Kesi
mpulannya,UK sebagaiket ua Komanwelmemai nkan peranan penti
ng dalam
pert
ubuhanKomanwelagari amencapaimat l
amatper t
ubuhan.Pel bagaiker
jasama
dal
am bidangekonomi,pelaj
aran,tekni
kaldanlai
n-l
ainmeny ebabkannegara-negar
a
anggot
atidakmeni
nggalkanKomanwel .

73